مشارکت‌های همدلانه گامی موثر در پیشگیری از اعتیاد است

به گزارش گروه آسیب های اجتماعی خبرگزاری برنا به نقل از ستاد مبارزه با موادمخدر، دکتر سیدمحمد هادی ایازی به مناسبت هفته مبارزه با مواد مخدر در یادداشتی با عنوان «مشارکت‌های همدلانه، گامی موثر در پیشگیری از اعتیاد» آورده است:« ششم تا 12 تیر ماه، هفته مبارزه با مواد مخدر است. اعتیاد به موادمخدر یکی از دردناک‌ترین معضلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای لایه‌های مختلف جامعه محسوب شده و موجب از بین رفتن بنیان‌های اخلاقی، عاطفی، اقتصادی جامعه می‌شود.

همچنین ویرانگری حاصل از آن زمینه‌ساز سقوط بسیاری از ارزش‌ها وهنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و علاوه بر آن سلامت جامعه را بطور جدی به مخاطره می‌اندازد.

مواد مخدر آنچنان آرام و بی‌صدا بر جسم و روان مصرف کننده مستولی می‌شود که هیچ معتادی آغاز اعتیاد خود را به یاد نمی‌آورد. اعتیاد سبب تباهی میلیون‌ها مغز فعال شده که سرمایه‌های جامعه بشری بشمار می‌روند که با معتاد شدن تمامی خلاقیت، توان فکری و روحی آنان از بین رفته است.

در بحث اعتیاد نه تنها خود مصرف کنندگان از پیامدهای جسمی و اجتماعی اعتیاد رنج می‌برند، بلکه خانواده‌های آنها، دستگاه‌های دولتی مانند وزارت بهداشت، نیروی انتظامی، بهزیستی، قوه قضاییه و زندان‌ها با مسئله اعتیاد درگیر بوده و هستند. همچنین در یک دهه اخیر شاهد حضور نیروهای داوطلب، سمن‌ها یا NGOها در ایران هستیم که فعالانه وارد مبارزه با معضل اعتیاد و درمان آن شده‌اند، اما متاسفانه به موازات این حجم عظیم کار مبارزه، توجه کافی به حوزه پیشگیری نشده است.

البته تجربه نشان داده است که در زمینه مبارزه با اعتیاد نیز چون بسیاری از معظلات اجتماعی نهادهای مردم نهاد موفق‌تر عمل کرده‌اند. اما متاسفانه در یک دهه گذشته سازمان‌های مردم نهاد در حوزه مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر با موانعی روبرو بوده‌اند؛ موانعی همچون هم تخریبی NGOها از سوی خودشان و عدم وجود امکان تعامل مناسب میان آنها، عدم کارآیی و توانمندی برخی NGOها و نیازمند بودن به آموزش، مشکلات مربوط به نگاه و باورهای مردم بویژه در عرصه پیشگیری، تزاحم دیدگاه‌ها و نگرش‌ها بویژه در حوزه درمان میان دستگاه‌های دولتی و NGOها، نگرش‌های منفی نسبت به اعتیاد که انجام اقدامات داوطلبانه و مشارکت مردم را با مشکل مواجه می‌سازد.

تجربه جهانی معتادان گمنام (ان ای) در زمینه ترک اعتیاد می‌تواند درس خوبی برای سمن‌ها در حوزه پیشگیری و مبارزه باشد. همانطوری که می‌دانیم پایه و اساس انجمن معتادان گمنام، کمک معتادان به یکدیگر برای بهبودی است. اعضا به طور مرتب گرد هم می‌آیند تا تجربیات‌شان در بهبودی را به اشتراک بگذارند. این تجربه می‌تواند در حوزه پیشگیری و مبارزه نیز موثر باشد؛ به شرط آنکه همانطور که معتادان واقعیت اعتیاد را قبول کرده‌اند و به جنگ آن رفته‌اند، سمن‌ها نیز تاثیرگذاری پیشگیری را کاملا بپذیرند و پای در راه گذارند.

با توجه به پیچیدگی حوزه اعتیاد و نیز تهدیدهایی که این پدیده شوم در جامعه ایجاد می‌کند هر چقدر نقش مشارکت‌های اجتماعی همدلانه در مبارزه با این آسیب پرنگ‌تر باشد، موفقیت نیز بیشتر است. پس بنابرین باید کارزار "اجتماعی کردن مقوله مبارزه با مواد مخدر" را همزمان با "کارزار اجتماعی کردن پیشگیری از اعتیاد " راه‌اندازی کرد.

در این میان فراموش نکنیم مشارکت نوعی فرایند تعاملی چند سویه است و هدف ازآن همفکری، همکاری و تشریک مساعی افراد در جهت بهبود کمیت و کیفیت زندگی در تمامی زمینه های اجتماعی اقتصادی و سیاسی است.

از این رو برای راه‌اندازی چنین کمپینی و ایجاد حساسیت در بین مردم، بیان دیدگاه‌های مختلف در زمینه مقابله با اعتیاد سبب افزایش احساس مسئولیت شده و زمینه را برای استفاده بیشتر از مردم و سازمان‌های غیردولتی و مردم نهاد را در راستای پیشگیری از اعتیاد فراهم می‌کند.