اطلاعاتی که جنبه محرمانه ندارد می‌تواند در اختیار عموم قرار گیرد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، حسام الدین آشنا شب گذشته در برنامه گفتگوی ویژه خبری به تشریح فضای بین دولت و رسانه ها پرداخت و گفت:یکی از اولین وظایف دولت این است که اطلاعات را که از طریق منابع عمومی به دست می آید حق عموم بداند. این مسئله ظاهر ساده ای دارد ولی در لایه های بعد کار بشدت سخت می شود. باید پذیرفت اطلاعاتی که جنبه محرمانه ندارد و دلیلی برای پنهان نگهداشتن نیست می تواند در اختیار عموم قرار گیرد.

وی افزود: اگر این را باور کنیم قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات باید اجرا شود. این دولت با قانون ضعیفی که قابل اجرا نبود روبرو بود. از ابتدا پیش نویس قانون اصلاح شد و در هیات دولت به تصویب رسید. قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات به صورت آیین نامه پیشنهاد شد. کمیسیون ماده 18 برای آن در نظر گرفته شد. تجربیات کشورهای مختلف در این باره مطالعه شد. یک شورایی تشکیل شد و آیین نامه مربوطه را تهیه کرد و امیدواریم در دو هفته آینده این در دستور کار دولت برای تصویب قرار گیرد. با این تصویب، همه دستگاه های دولتی موظفند اطلاعاتی را که در اختیار دارند، انتشار دهند. اطلاعاتی که موجب شفاف شدن رقابت پذیری می شود باید منتشر شود.

مشاور فرهنگی رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر دولت موظف نشود و پاسخگو نباشد، همه چیز پنهان می ماند افزود: سالانه طبق این قانون وزارت فرهنگ و ارشاد موظف است به دولت گزارش بدهد و دولت نیز موظف به پاسخگویی سالانه به مجلس است. در صورت کوتاهی پاسخ رئیس جمهور، مجلس می تواند سئوال کند. معمولا این اتفاق نمی افتد برای اینکه روسای جمهور نگران رابطه شان با مجلس هستند.

 آشنا در ادامه گفت: اگر ملت و رسانه ها قوی باشند، تمام دولت را وزارت خانه به وزارتخانه به پای میز پاسخگویی می کشند. حسین انتظامی معاونت مطبوعاتی امشب به من گفت شروع کرده ام وزارتخانه به وزارتخانه می روم و این قانون را در شورای معاونان وزارتخانه ها آموزش می دهم. باید اطلاعات در اختیار همه باشد و سایتهای وزارتخانه ها دیگر تبلیغاتی نباشد. امیدواریم در اجرای فاز دوم این قانون، دولت الکترونیک نیز به کمک گردش آزاد اطلاعات بیاید.

 او با این اظهار امیدواری کد مشکل توقیف نشریه 9 دی به زودی حل شود، گفت: نظام رسیدگی به تخلفات مطبوعاتی یک نظام چند وجهی است. در شورایی که بر مطبوعات نظارت می کند نمایندگان دولت اندکند. از مجلس، قوه قضاییه، حوزه و ... عضویت دارند. این شورا تصمیم به تذکر می گیرد. تذکر چیز عجیبی نیست. بحث اصلی درباره توقیف است. دولت تعهد کرده از رسانه ها شکایت نکند. تاکنون نیز به این تعهد پایبند بوده. شورای نظارت بر مطبوعات تابع و فرمانبر دولت نیست. نهاد فرابخشی و مستقل است.

آشنا گفت: رابطه دولت و رسانه ها پیچیده است. طبیعتا رسانه ها به شدت با فعالیتهای دولت نقدانه برخورد می کنند. همه دولت مانند اتاق شیشه ای زیر نظر رسانه ها قرار دارد. دولت بیشترین فضا را به رسانه های بزرگ داده تا نظارت کنند.

 او با اشاره به اینکه حجم عظیم انتقادات در رسانه ها به خصوص صدا و سیما را شاهد هستیم گفت:راجع به یک موضوعی که جالب باشد تحقیق کوچکی کرده ایم. درباره موضوعی به نام ریزگردها از سال 87 تا 93 ما چهاررسانه را بررسی کردیم. این رسانه ها از 87 تا 92 یک نوع برخورد دارند و عمدتا می گویند ریزگردها منشا خارجی دارد. از نیمه دوم 92 منشا داخلی ریزگردها مورد توجه قرار می گیرد. این نوع رابطه رسانه ها با دولت است. اگر از دولت خیلی خوشم نیاید، در طول یکسال می روم و منشا ریزگردها را تغییر می دهم. دولت ها با رسانه ها رابطه ساده ای ندارند. دولت ها نیز می خواهند رسانه ها خوبی آنها را بگویند و بدی شان را نگویند.

 مشاور رسانه ای رئیس جمهور با اشاره به اینکه وزرا بیشترین حضور پاسخگو را در صدا و سیما داشته اند گفت: صدا و سیما فهرستی از حضور وزرا در سیمای ملی را به دولت فرستاده. دو نوع تفسیر برای این لیست داریم یکی اینکه صدا و سیما می گوید چقدر فضا در اختیار دولت گذشته ایم. تحلیل نوع دوم این است که دولت چقدر پاسخگو بوده به سئوالات سخت خبرنگارانی مانند شما. مسایل زیادی را دولت پاسخ داده که مربوط به این دولت نبوده، درباره دولت قبل بوده. اگر بحث جدی درباره دولت قبل کنیم، می شویم سیاه نما. اگر هم دولت توضیح ندهد، خودش زیر سئوال می رود. درباره بحثهای بانکی و مسکن مهر ما متهم شدیم به سیاه نمایی.

 او با اشاره به سطح پایین کیفی رسانه ها گفت: دیشب درباره بحث نظارت جایی صحبت می کردم. امروز خبرها را می خواندم و وقتی 10 خبر را خواندم و مقایسه کردم خودم سردرگم شدم چه گفته ام. من گفتم رسانه هایی در روز عسرت مردم ساکت بودند و عسرت را با الف نوشته بودند که کلمه اسارت را القا می کرد. از بحث اشتباهات املایی بگذریم، کسانی نیز تفسیر خود از سخنان من را به عنوان خبر نوشته بود. خبرنگاران به دلیل مشکلات معیشتی و فقدان آموزش حرفه ای و چندکاره بودن، همه حقوق ثابت و مطمئن ندارند. خبرنگاران ما ضعیف شدند و دچار مشکل معیشتی هستند و این کیفیت حرفه ای آنها را تحت تاثیر قرار دارد. من نمی دانم خبرنگاران از من راضی اند یا نه. شخصا از خبرنگاری کشور ناراضی ام و مشکل است.

 آشنا گفت: خبرنگاران احساس می کنند استثمار می شوند. قراردادهای ثابت و پرداخت مستمر ندارند. دولت تلاش کرد موسسات خبری را ملزم به این کار کند. صاحبان امتیاز موظف به داشتن لیست بیمه شدند. از آن سو قدم دیگری آقایان برداشتند و به خبرنگاران وعده دادند که هر کس اسمش در لیست بیمه باشد وزارت ارشاد از محل صندوق حمایت از روزنامه نگاران بیمه تکمیلی او را می پردازد. کار دیگر هم این بود که اگر خبرنگاری مایل به کار پژوهشی باشد وزارت فرهنگ و ارشاد هزینه او را به شرط تصویب پروپوزال در شورای تخصصی این امر تامین می کند.