شهریار به معنای واقعی کلمه، دلداده امام و ولایت فقیه بود

معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کنگره‌ بین‌المللی بزرگداشت استاد شهریار که در آستانه روز ملی شعر و ادب و در تالار وحدت دانشگاه تبریز برگزار شد، گفت: بارش درونی شعرهای انقلابی شهریار، زائیده فطرتی نورانی و الهی است.

به گزارش خبرگزاری برنا در آذربایجان شرقی، حسین نوش آبادی افزود: آنچه در نگاه نخست، از تماشای باغ پرسبز و نگار دیوان استاد سیدمحمدحسین شهریار، در دل و جان خواننده می­ نشیند، سروده ­های روان و دلنشینی است که از اوان جوانی، دامنگیر روحِ عاشقی صبور شده و آرام آرام، جان شعرهایش را آتشین­ تر کرده است.

وی افزود: با این حال شگفت اینجاست که امواجِ این عشق آسمانی، نه تنها شاعر را به ورطه ناامیدی نکشانده، بلکه او را از «جهان صورت» به «عالم معنی» برده و از رهگذر این عشق پاک و آسمانی، گوهرهای نابِ  معنوی در جانش درخشیدن گرفته و روزنه ­ای از نور و معرفت برای وصال حضرت احدیّت به رویش گشوده است.

وی گفت:  آنچه شهریار در این سیر آفاقی و اَنفُسی در می ­یابد، راه رسیدن به معرفت حقیقی است که به واسطه اشراق و شهود، نصیب او شده است و جذبه این نور، جان و دل شاعر را لرزانده و او را به شوق وصال با حضرت پروردگار، سر به سجاده معرفت و عرفان کشانده است.

معاون امور حقوقی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: بی­ گمان در میان شاعران پس از عصر مشروطه، استاد سیدمحمدحسین شهریار، از حیث شهرت و محبوبیت ، هیچ همانندی ندارد. او برخلاف بسیاری از شاعران هم روزگار خود، که اغلب در سال­های پایانی حیات به شهرت رسیده­اند، از همان آغاز شاعری، بلندآوازه زیست و هرگز گستره نفوذ مردمی­ اش، در فراز و فرود رخدادها و دگرگونی­ ها، کاستی نگرفت.

وی تصریح کرد:  بر اساس مستندات تاریخی، نام شهریار از دوره جوانی، در محافل ادیبان بزرگ معاصر و در کنار چهره ­های برجسته ای چون ملک الشعرا بهار، عارف قزوینی، ایرج میرزا، میرزاده عشقی و دیگران مطرح بود و اگر این بزرگان عمدتاً در مجامع علمی و دانشگاهی و محیط­ های روشنفکری، شهرتی به دست آورده ­اند، شهریار بیش از این افراد، در میان مردم و اهالی کوی و برزن، شعرش دهان به دهان می­ گشت.

نوش آبادی با اشاره به اینکه براین موقعیت ممتاز شاعری، باید آوازه بلند او در آن سوی مرزها را هم اضافه کرد، گفت: نام شهریار نه تنها در جغرافیای وسیع شعر فارسی، بلکه در میان ترک زبانان جهان به ویژه ترکیه و قفقاز هم نامی آشناست. حتی در سال­ هایی که دیوار آهنین کمونیسم، بر قفقاز کشیده شده بود، شعر شهریار، همچنان در آن دیار طنین انداز بود و اهالی آن سامان را به اسلام فرا می­ خواند.

وی افزود: در این میان، آنچه شهریاری بلامنازع و بی ­همتای او را بر اریکه شعر معاصر مسلم می­ کند، تسلّط و تبحّر او، در هر دو زبان فارسی و ترکی است. راز عمده اشتهار و محبوبیت شهریار که شگفت داستانی در طول تاریخ ادبیات ایران است، این است که او در هر دو زبان فارسی و ترکی شاهکار آفریده است.

نوش‌آبادی گفت: با انتشار منظومه حیدربابا، حادثه ­ای شگفت در ادبیات آذربایجان رخ داد. شاعری که پیش از این توانایی خویش را در سرودن انواع شعر فارسی از جمله غزل، اثبات کرده بود، حالا کوه بی­ نام و نشان حیدربابا را ورد زبان­ها ساخته است و درست است که شهریار در شعر فارسی، پایگاهی والا دارد و یکی از نام آورترین غزل سرایان سده ­های اخیر ایران به شمار می‌رود و همه ایرانیان، اشعار فارسی، به ویژه شعرهای دوره جوانی او را دوست دارند و می­ خوانند و لذّت می­ برند و می ­ستایند؛ امّا شاهکار حیدربابا به زبان مادری اش حال و هوای دیگری دارد.

وی خاطرنشان کرد: در بحث پیرامون جایگاه شعری شهریار، نباید نقش بسیار مهمِ سروده­ های مذهبی و دینی او را انکار نمود. ادبیات آذربایجان، ادبیات اهل بیت است و در این میان استاد شهریار جایگاه برجسته ­ای دارد و راز عمده موفقیت شهریار در سرودن آثار مذهبی، این است که وی این اشعار را از عمق دل و سویدای جان سروده است.

وی افزود: شعر بسیار والای «علی ای همای رحمت»، «شب و علی»، «قیام محمد»(ص)، تنها نمونه ­ای از ده­ ها شعر دینی اوست که بر زبان افواه جاری است. باید دانست که شهریار شاعری ذاتاً مسلمان است. ایمان و اعتقاد دینی او که بعدها در شکل معرفت جلوه­ گر شد، نهایت مهرورزی با خدا و نگرش هنری به الهیّات است. ایمان به خداوند با او زاده شد و با او رشد کرد و تا آخر عمر همراه او بود.

نوش آبادی تاکید کرد: فراموش نکنیم که شهریار، غزل معروف «علی ای همای رحمت» را در دوران آغازین شاعری گفته و از همان دوران، این شعر را دهان به دهان بر افواه مردم جاری کرده است. بنابراین می­ توان نتیجه گرفت که یکی از رازهای شهرت بی­ سابقه شهریار، سرودن اشعار دینی اوست.

معاون حقوقی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: شهریار هیچ گاه سرچشمه نور ازلی را از دست نمی دهد و مدام بر دامان اهل بیت چنگ توسل می ­زند. در این میان چه کسی است که سروده­ های او در منقبت امام علی(ع) و نیز عرض دلدادگی به ساحت امام عصر(عج) را نادیده بگیرد که از قضا جزو بهترین سروده­ های دوران شاعری او هستند.

وی افزود:‌ از دیگر مضامین محوری اشعار شهریار که عنصر ماندگاری نام و شعر او را تحکیم بخشیده، همراهی شاعر با نهضت خروشان مردم ایران در انقلاب اسلامی و همگامی او با دفاع مقدّس است، شهریار در دوران نوپایی نهال انقلاب، بسان باغبانی وفادار و دلسوز نقش موثری در نگهبانی از این درخت ایفا کرد.

نوش‌آبادی گفت:  او در دوره­ای زبان به حمایت از انقلاب گشود که هنوز نمایه­ های نفاق از سوی گروهک­ های ضد انقلاب در گوشه و کنار وطن شنیده می­ شد. این مخالفان اگرچه بسیار تلاش کردند تا با لطایف الحیل، نیروی شاعرانگی پرچمدار شعر معاصر را در مخالفت با انقلاب شکل دهند، لکن شهریار، یک تنه در برابر این هجوم­ ها مثل کوه ایستاد و خم به ابرو نیاورد. به یقین بارش درونی شعرهای انقلابی شهریار، زائیده فطرتی نورانی و الهی بود.

وی تصریح کرد: شهریار از آغازین روزهای پیروزی انقلاب تا واپسین لحظات عمر خود، بارها شادمانی خویش را از پیروزی انقلاب، با سرودن شعرهای متعدد نشان داد و گفت: «حضرت حق با اتصال زندگی من به انقلاب اسلامی، حرمان و محرومیت یک عمر مرا جبران کرد». حتی نگاه هوشمندانه و توام با درک سیاسی او که ریشه در تاریخ اسلام داشت، موجب می­ شد که شهریار در اشعار خود، نکات ظریفی متذکر شود که با شرایط امروز ما هم سازگاری دارد.

نوش ‌آبادی خاطرنشان کرد:  شهریار به معنای واقعی کلمه، دلداده امام و ولایت فقیه بود و مراودات عاطفی و ادبی بسیاری با مقام معظم رهبری داشت. از زیباترین و رساترین سروده­ های شاعر، اشعار مربوط به رزمندگان و دوران هشت سال دفاع مقدّس است و تعداد شعرهایی که او برای جنگ و دفاع مقدس سروده و حضوری که خود در مراکز اعزام نیرو به جبهه ­ها داشت و مدحی که از بسیج و ارتش به عمل می­ آورد، به قدری زیاد است که اگر آدمی به چشم خود نمی ­دید، به دشواری می­ توانست باور کند که مردی با این سن و سال، در مجامع شعری حضور پیدا کند و برای هر مراسم شعری بگوید.

وی افزود: به راستی شهریار این ترک پارسی گوی ایران، غیرت و همت خود را از کوه­ های بلند آذربایجان به ارث داشت که هر ماه نصف حقوق بازنشستگی­ اش را به جبهه­ ها تقدیم می­ کرد تا علاوه بر جهاد قلم، با مال و جان خویش نیز در صحنه انقلاب حاضر باشد.

معاون حقوقی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه شهریار تا زنده بود، همچنان عشق به ایران را در جان و دل داشت و از ذکر سرافرازی­ های ایران و تاریخ پرشکوه و والایش، در شور و شعف می ­آمد، گفت: او آذربایجان را جزو جدایی­ ناپذیر ایران می­ دانست. او هیچ گاه، خود را بدون ایران و ایران را بدون اجزای ارجمند آن که همانا اقوام مختلف ایرانی است، احساس نمی ­کرد. هرگاه چکامه ­ای به نام ایران به خاطرش می آمد، آذربایجان را به وفاداری برای ایران خطاب می­ داد.

وی افزود:  جوشش احساس ایران دوستی در شعر شهریار، از چنان تموّجی برخوردار است که ذکر تمام آن، از حوصله این سخنرانی خارج است. شهریار با بازتاب این احساس لطیف و حقیقی، علاقه وصف ناپذیر خود به مام وطن را آشکار ساخته و البته میان این احساس لطیف با عقاید افراطی و ناسیونالیسم تفاوت ماهوی برقرار ساخته است.

نوش‌آبادی گفت: احساس میهن دوستی شهریار از نوع «حبُ الوطن من الایمان» است. به عبارتی ستایش سرزمین یک نمود آرمانی است و این نمود برای شهریار دارای ارزش ذاتی است. شهریار هویت خود را از ایران می­ گیرد و سرزمین نیز به سبب وجود مردم با ایمان هویت می­ یابد.

وی در پایان گفت: با بیان این حقیقت که استقبال عمومی از دیوان شهریار، بشارت دهنده این حقیقت است که پیوند ذوقی و عواطف ایرانیان با شعر و ادب اصیل، ناگسستنی و پیمان جاودان بین روح و شعر ایرانی، ناشکستنی است و تا زمانی که سفینه حافظ و سعدی و شهریار را چون کاغذ زر می­ برند، می­ توان یقین داشت که آتشی که نمیرد همیشه و همچنان فروزان است.

در آستانه 27 شهریور سالروز درگذشت شهریار شاعر شهیر ایران زمین و روز شعر و ادب فارسی، کنگره بین المللی استاد شهریار روز چهارشنبه در محل تالار وحدت دانشگاه تبریز آغاز به کار کرد .

این کنگره دو روزه با شرکت اساتید، شعرا، ادبا، فرهنگ دوستان و افراد فرهیخته از نقاط مختلف ایران و چندین کشور منطقه برگزار می شود .

علاوه بر اساتید و صاحب نظران داخلی ، 30 نفر از استادان ، صاحب نظران و ادیبانی از کشورهای هند، پاکستان، افغانستان، عراق، لبنان، سوریه ، روسیه، تاجیکستان، ترکیه و جمهوری آذربایجان در کنگره بین المللی شهریار حضور دارند .