مسئولین لرستان برای توسعه اقتصادی، حفظ محیط زیست را جدی بگیرند

به گزارش خبرگزاری برنا از لرستان ،هفته گذشته  شنبه چهارم مهرماه دراجلاس "توسعه پایدار"درمقرسازمان ملل متحد "حسن روحانی" دولت خود را دولتی محیط زیستی خواندودربرابررهبران جهان تاکید کردکه دولت وی سیاست های خود را براساس رویکردی متوازن میان توسعه اقتصادی و حفاظت ازمحیط زیست تنظیم کرده است.

اشاره رییس جمهوری ایران برچالشهای زیست محیطی جهان وخشونت برعلیه انسان وطبیعت بخصوص درغرب آسیاکه کشورمانیزدرجغرافیای آن قرارداردقابل توجه است.

بدون شک این چالشها موجودیت لرستان رانیزبه عنوان گوشه ایی ازاین کشور پهناور درچنگال خشونت بارخود گرفته است.

هجوم ریزگردها،زغال شدن بلوطهای تنومند،بحران هراسناک آب ،خشکیدگی تالابها وچشمه ها ورودخانه های استان ، کوه خواری وتغییر کاربری زمینهای کشاورزی ،نابودی حیات گیاهی وجانوری لرستان ودهها بلای دیگر چالشهای دردناکی هستندکه درحال مبدل کردن طبیعت بکر وسحرآمیز لرستان کهن به برهوتی کوهستانی وبی رمق است.

شاید بشوددلایل جهان شمولی همچون گرمایش زمین وفلان بحران منطقه ایی وچه وچه ... برای بحران زیست محیطی لرستان تصورکرد ولی نمی توان آن طرزنگرش ویرانگربه مفهوم توسعه وطرزتلقی "صنعتی شدن به هر قیمتی "را انکار کردکه درطی این مدت ،این بحران را تشدید وبروسعت آن افزوده ومی افزاید.

به تعبیری نمی توان ونباید نقش عامل انسانی ومدیریت استانی را درایجاد بحران زیست محیطی لرستان رد کرد وبه آسانی ازکنارآن گذشت.

این شرایط نشانگرآن است که تا به امروزهیچ گونه توازنی درعرصه توسعه،بین انسان وطبیعت وجود نداشته واین بحران دراستانی اتفاق افتاده است که درمیان وعده ووعیدهای همیشگی مسئولین وغوغای جابجایی مدیران نه تنهابه توسعه مطلوب ورفع بیکاری نرسیده بلکه به خاطردست اندازی های انسانی درحال ازدست دادن منابع طبیعی وچشم اندازهای بکر محیط زیستش هم هست.

زهمین روی است که این روزها شاخص زیست محیطی در لرستان نیزاهمیت یافته ودرمیان مردم این استان خصوصاً طبقه الیت ونخبه حساسیت برانگیز شده است.

 درباره یک شاخص مهم

شاخص زیست محیطی  درجهان امروزیک شاخص مهم شهروندی است وجزءلاینفک حقوق دموکراتیک مردم شناخته می شود ورهبران جهان وسیاسیون کشورهایی که دموکراسی های نیرومندتری دارند روی آن بسیار حساب باز می کنند.

در ایران نیزشاخص زیست محیطی ومطالبات مردم دراین زمینه یکی ازعوامل اصلی نشستن حسن روحانی برمسند ریاست جمهوری بود وبی شک رگه هایی ازاین مطالبات دروجودمردم لرستان وجود داشته ودرحال نیرومندشدن است.

لذا با مستقر شدن این دولت در لرستان انتظاررفته ومی رود که این شاخص مهم دولت روحانی در این استان لمس شودومقامات ارشد استانی توده مردم لرستان را به طرف حفظ محیط زیستشان سوق دهند؛ولیکن اوضاع زیست محیطی لرستان چیز دیگری را نشان می دهد.

به بیانی دیگرمسئولان ومدیریت ارشد استانی که برنامه های دولت تدبیر وامید را پیش می برندباید براساس آگاهی زیست محیطی حرکت کنندواگرخواهان یک توسعه مطلوب وحل مشکل معیشتی مردم این استان هستند باید به گونه ایی عمل نمایند که این شاخص مهم دولت در لرستان نقش خودرا بیابدومحیط زیست لرستان را حفظ کند. اما گویا هنوزدرمنظرمدیریت استانی دلایل وحل بحران زیست محیطی برجستگی لازم را پیدا نکرده است.

رییس جمهور دولت تدبیر وامیددراجلاس توسعه پایدارسازمان ملل درحالی بررویکردتوازن بین توسعه اقتصادی وحفاظت از محیط زیست پای فشرده است که متاسفانه این نگرش متعالی که ازقلب مفهوم عمیق "توسعه پایدار"برمی جوشدهنوزدرمیان مسئولین لرستانی فاقد جایگاه است واگر هم وجود دارددرعرصه عمل آنقدر جدی نیست.

شاید به همین دلیل باشد که هنوزپروژه های صنعتی درلرستان حکم برداشت ازمنابع طبیعی وخراش انداختن برزیبایی طبیعت این سرزمین راداردتا فعالیت صنعتی  که با شرایط اقلیمی این زیست بوم جوردربیایدوخلاقیتی درآن مشهودباشد؛ شاید چیزی باشد شبیه معدن فروشی .

معدن فروشی توسعه نیست

شوربختانه هنوز نگرش "صنعتی شدن به قیمت نابودی منابع طبیعی ودست زدن به اکوسیستم "براذهان برخی ازکسانی که نیروی محرکه توسعه استانی هستند سواراست.

درچشم اندازآنان به توسعه ،هنوزمانند گذشته ،گیاه وجانورحق حیات ندارند وکوههاوجنگلهای بلوط واراضی ، اگرخوراک تغییر کاربری سودجویان ازطبیعت شود غمی نیست.

زین سبب هنوزازپروژه هایی که بیشتر حکم معدن فروشی داشته ودرحال آسیب زدن به طبیعت لرستان هستنددفاع می کنند وصاحبان این صنایع جزءگروه ها وافراد ذی نفوذ محسوب می شوند.

بدتراینکه مانند قبل به راحتی  به هر پروژه وساخت وسازی که فاقد ارزیابی های زیست محیطی بوده وبا طرح آمایش سرزمینی لرستان فاصله دارد مجوز احداث داده می شودومنابع طبیعی واراضی کشاورزی استان تغییر کاربری  داده می شوند.

تامل زیست محیطی بربرخی ازاین  پروژه ها ،چه اتمام یافته چه پروژه های نیمه کاره ریز ودرشت که بارها مسئولین ،مدیران ونمایندگان درکلنگ زدن وقیچی زدن افتتاح آنها نقش داشته اندوروی آن مانور داده وبرتوقع وانتظار مردم در ایجاد شغل وپر کردن خلاءبیکاری افزوده اند این واقعیت را به خوبی نشان می دهدکه تا چه اندازه توسعه استانی با آن توازن مدنظررییس جمهوری که در این اجلاس جهانی ازآن سخن گفته فاصله دارد.

چون بسیاری ازاین پروژه ها بیشتر معدن فروشی است تا تولیدی خلاقانه واساساً به دورازارزیابی های زیست محیطی هستند.

نگاهی به وضعیت معادن گچ وسنگ وبستر رودخانه ها...که با برداشت بی رویه وضد محیط زیستی همراه است سند این مدعاست.

درهیچ نقطه ازکشوری پیشرفته وصنعتی که شرایط طبیعی از حیث کوه وجنگل همچون لرستان داردودرعین حال مردمش هم دریک سطح متعالی وبالایی از زندگی مدرن واشتغال به سر می برندمعدن فروشی توسعه نیست وسالهاست که پس از جنگ جهانی دوم این نگرش ضد محیط زیستی وضد بشری به خاطر نقد متفکرین واندیشمندان منسوخ گردیده وزاویه دید بشر مدرن به مفهوم صنعتی شدن تغییرکرده است.

می توان به کشورهای اسکاندیناوی دراروپای شمالی نگاه کرد که برخی از آنها  مساحتشان از مساحت لرستان هم کوچکتر است ودر عین صنعتی بودن تا چه اندازه توان زیست محیطی کشوربرایشان مهم است که جابجایی یک صخره را به آسانی برنمی تابند تا چه برسد به کوه خواری وجنگل خواری وزمین خواری ومعدن فروشی خشک وخالی .

احتمالاً مسئولین آنها نگاهبانان قدرتمندی برای محیط زیستشان هستند.

مدیریت استانی نگاهبان محیط زیست لرستان باشد.

اصولاًصحت هرنگرشی را به مفهوم توسعه از پیامدهای آن بایدشناخت.پیامدی که امروزمنجر به این همه چالشهای زیست محیطی درکشورگردیده ودامن لرستان را هم گرفته محصول طرزتلقی غیرعقلانی وغیرعلمی به توسعه است.

بی جهت نیست رییس جمهوری دراشاره اش به حساسیتهای زیست محیطی مردم ایران به بازنگری درمورد برخی ازپدیده های زیست محیطی چون سد سازی وبرداشت از منابع و...نظر داشته است زیرامشکلاتی که این پدیده ها ایجاد کرده از نوع نگرش به توسعه ضد محیط زیستی وناپایداربرآمده وتاوان سنگینی هم برای موجودیت حوزه تمدنی فلات ایران به بار آورده است.

مسلماً این بازنگری درلرستان هم باید صورت گیرد؛چون این دیدگاه رییس جمهوری دولت یازدهم است و مدیریت کنونی استان ازآن جهت می گیرد.

باز تاکید می شودیکی از اصلی ترین دلایل پیروزی حسن روحانی در خرداد 92 شاخص زیست محیطی  وحساسیتهای مردمی دراین رابطه بوده است .دولت روحانی علاوه برتدبیردرعرصه دیپلماسی ،به امید حل بحران زیست محیطی به صحنه سیاست کشور گام نهاد به همین دلیل مسئولین لرستان که سکاندار دولت تدبیر وامید در این استان هستند باید به این شاخص توجه ویژه داشته باشندوخودرا با این برنامه دولت یازدهم منطبق کنند.

چون استان تحت امرشان یک شرایط طبیعی خاص داشته ودارای توان اکولوژیکی و توان سرزمینی  منحصربفرد ومختص به خودمی باشدوبا شرایط برخی از استانهای برخوردار چون اصفهان یا یزد یا کرمان یا مرکزی تفاوت داردوبایست با نگاه ویژه ایی درامرتوسعه اقتصادی ورفع معضل بیکاری که سالهاست وجود مردمش را تا مغز استخوان آزار می دهدبرنامه های توسعه اقتصادی را طراحی کنند.

مدیریت ارشد استانی اگر به شعارهای رییس جمهوری وفادار است و می خواهد آنها را درلرستان عملی نماید باید آنقدر جسارت داشته باشدکه هر پروژه ایی که به نام صنعت وساخت وسازمنابع تجدید ناپذیر لرستان ومحیط زیست آن را نابود کرده وچهره زیبای لرستان را با خط اندازی برطبیعت بکرش زشت می کندتعطیل کرده وبه راحتی مجوز تغییر کاربری صادر نکند.

مدیریت استانی در لرستان بایست به دنبال پروژه هایی باشد که در عین توسعه اقتصادی مردم لرستان وحل مسئله اشتغال محیط زیست این استان پرچشم اندازرا هم حفظ کند؛یعنی همان توازنی که دراجلاس توسعه پایدارسازمان ملل متحد مد نظررییس جمهوری دولت تدبیر وامیدبود.

یادداشت : رضا جودکی نژاد- خبرنگار برنا از پلدخترلرستان