تاثیر گردشگری در اقتصاد کشور

با نگاهی گذرا به درآمدهای گردشگری کشورهای مختلف به این نتیجه می رسیم که نگاه کشورهای مختلف دنیا به توسعه گردشگری با اهداف مختلف سیاسی ، فرهنگی ، اجتماعی و ... کاملا متفاوت بوده است . اما اکثر کشورها ، توسعه اقتصادی را در درجه اول الویت قرار داده اند . بدین دلیل که گردشگری به سرعت رشد یافته و به بزرگترین صنعت دنیا تبدیل شده و منافع عمده اقتصادی را به اقتصاد ملی کشورها وارد کرده است و به عنوان صادرات نامرئی کشورها لقب گرفته است .

مهرداد تاوتلی ، کارشناس ارشد گردشگری و هتلداری ، در یادداشتی نوشت ، امروزه گردشگری، یکی از بخش­های بزرگ اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می­رود، به گونه­ای که در بسیاری از کشورها سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی آنها از طریق توسعه گردشگری حاصل می­شود. شورای جهانی مسافرت و گردشگری به منظور بررسی تأثیرات اقتصادی سفر و گردشگری بر کشورهای جهان، سالانه گزارش­ هایی در این زمینه ارایه می­دهد. این شورا در بیانیه مقدماتی خود از توسعه پایدار گردشگری، همکاری دولت­ها و سازمان­های بین ­المللی به منظور اشتغال ­زایی و تفاهم بین ­الملل حمایت کرده است. از جمله اهداف این شورا، شناساندن ارزش و اهمیت صنعت گردشگری و حذف موانع و محدودیت­های تجاری و گردشگری بین کشورها می­باشد. این شورا به مدت ۲۵ سال گزارش­های اقتصادی گردشگری کشورها را منتشر کرده است ، اما در سال ۲۰۱۵ توانسته بیش از ۱۸۴ کشور و ۲۵ منطقه از دنیا را پوشش دهد. به طورکلی تأثیرات اقتصادی گردشگری بر کشورها به صورت سه اثر مستقیم، غیرمستقیم و القایی می­باشد.  تأثیرات مستقیم گردشگری بر اقتصاد کشورها شامل میزان درآمدی می­شود که افراد در مؤسسات و یا شرکت­های گردشگری مانند هتل­ ها، رستوران­ها، فروشگاههای گردشگری و آژانس­های مسافرتی بدست می­آورند. طبق گزارش، صنعت گردشگری و مسافرت در ایران در سال ۲۰۱۴، توانسته ۴۱۳ هزار شغل (۸.۱٪ از کل اشتغال) ایجاد کند. پیش­بینی می­شود که در پایان سال ۲۰۱۵ به ۴.۴٪  و تا سال ۲۰۲۵ با نرخ رشد ۳.۴٪ افزایش یابد.

تأثیر غیرمستقیم اقتصادی گردشگری شامل میزان افزایش درآمد افرادی است که در بخش عرضه گردشگری کار می­کنند ، مشاغلی مانند حمل­ونقل، کشاورزی و صنایع دستی و ... در ضمن از آنجایی که کشور های درحال توسعه با مشکلاتی نظیر بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و تک محصولی بودن اقتصاد مواجه می باشند لذا توجه به توسعه صنعت گردشگری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. بنابراین  به منظور تنوع بخشیدن به منابع رشداقتصادی، امنیت اقتصادی ،  درآمدهای ارزی و همچنین ایجاد فرصت های مختلف شغلی در کشور، توسعه صنعت گردشگری که بعنوان صادرات نامرئی  نیز نامیده  می شود ،  از اهمیت دو چندانی برخوردار می شود . تأثیر القایی گردشگری بر اقتصاد کشورها شامل افرادی می­شود که از طریق خرج کردن درآمد شاغلان مستقیم و غیرمستقیم حمایت می­شوند . ذکر این نکته الزامی است که سنجش تأثیرات غیرمستقیم و القائی با کمک میزان اثر ضریب تکاثری سنجیده می­شود. تأثیر ضریب تکاثری به معنای میزان دفعات هزینه مقدار پولی است که گردشگران در داخل کشور مقصد خرج می­کنند .

امروزه توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان کشورها به صنعت گردشگری به عنوان یک استراتژی توسعه اقتصادی ، فرهنگی ، امنیتی و سیاسی بیش از پیش معطوف این امر شده و آثار مثبت اقتصادی آن مورد توجه دولت ها و ملل گوناگون قرار گرفته است . بسیاری از کشورها با بهره گیری از این صنعت به نقطه اوج اهداف مورد نظر دست یافته به نحوی که بیشترین درآمد خود را از طریق آن تامین می کنند و در زمره کشورهای توسعه یافته جهان مطرح شده اند .   با  شرایط موجود و با توجه به اینکه ایران طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی دارای رتبه پنجم جاذبه های طبیعی و رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی است و همچنین جمعیت جوان روبه گسترش، نرخ بالای بیکاری، لزوم افزایش ارزآوری  و  جذب سرمایه گذاری داخلی و  خارجی، توجه بیش از پیش به صنعت گردشگری می تواند زمینه رسیدن به اشتغال کامل ، معرفی تمدن و فرهنگ ایرانی به جهانیان، تعامل گسترده و سازنده با کشورهای دنیا، در هم شکستن مرزهای قومی و اقلیتی، و ازهمه مهمتر رشد اقتصادی را فراهم نماید .