زیارتگاه هایی که ورود مردان ممنوع است+ عکس

به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا به نقل از عصر هامون، در منطقه سیستان، بالاترین لقبی که به زن می دهند (بی بی) است. لقب بی بی به هیچ وجه به یک زن معمولی داده نمی شود هر چند دارای ثروت و شوکت باشد. این امتیاز اجتماعی اکتسابی نیست. زنان سادات و خوانین را بی بی می نامند. همچنین مادربزرگ ها در سیستان عنوان بی بی دارند و بسیار مورد احترام هستند.

در طی سال های اخیر تحولات گسترده ای در اطراف مزار بی بی دوست ایجاد شده است که با توجه به امکانات ایجاد شده در آن توجه مردم منطقه برای رفتن به آنجا بیشتر شده است.

مردمان منطقه سیستان کرامات زیادی از مقبره بی بی دوست تعریف می کنند. بنا به اعتقادات و باورها، شب های جمعه و چهارشنبه به ویژه در فصل بهار و تابستان، تعداد زیادی زائر از این مکان دیدن می کنند. زائران این مکان بیشتر از اهالی روستاهای مجاور هستند و همچنین از دیگر شهرستان های استان هم به زیارت بی بی دوست می آیند زیرا به فضای معنوی آن بسیار پایبند هستند.

با توجه به وجود زائر سرا و امکانات موجود دیگر، زائران شب ها نیز در این مکان می مانند. در چند سال گذشته میانگین حضور سالیانه در این مکان ده هزار نفر اعلام شده است.

به نظر می رسد با توجه به ایجاد امکانات رفاهی و خوابگاهی و زائرسرا در سال های اخیر، میانگین حضور سالیانه زائران نسبت به گذشته رو به افزایش است. بیشتر زائران به صورت خانوادگی و گروهی به این مکان مراجعه می کنند.

شش بقعه و زیارتگاه در سیستان وجود دارد

رییس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان زابل گفت: در حال حاضر شش بقعه و مکان متبرکه در سیستان وجود دارد که مدیریت آن تحت نظارت سازمان اوقاف و امور خیریه زابل می باشد.

واصفی اظهار داشت: بقعه سید باقر، بقعه بی بی دوست، بقعه حضرت ابوالفضل (ع) شیب آب زابل، بقعه حضرت ابوالفضل (ع) روستای واصلان زابل، بقعه متبرکه خواجه مهدی کوه خواجه و بقعه حضرت ابوالفضل (ع) روستای ملک حیدری زابل، سال هاست که تحت نظر سازمان اوقاف و امور خیریه قرار گرفته تا ساماندهی امور به نحو احسنت انجام شود.

وی بیان داشت: طرح آرامش بهاری ویژه ایام نوروز، سوگواره یاس نبوی درایام فاطمیه، طرح نشاط معنوی ویژه اوقات فراغت تابستان، طرح ضیافت الهی به مناسبت ماه مبارک رمضان، جشن ولایت علوی و اکمال دین نبوی به مناسبت عید غدیر خم و سوگواره بصیرت عاشورایی در ایام محرم و صفر، طرح تربیت حافظان قرآن کریم و همچنین برگزاری مسابقات سراسری قرآن کریم در رشته های

مختلف در دو بخش خواهران و برادران از جمله برنامه هایی است که توسط سازمان اوقاف و امور خیریه در بقاع متبرکه بنا به موقعیت مکانی انجام می شود.

وی اظهار داشت: به منظور ساماندهی بهتر و همچنین رفاه حال زائران زیارتگاه بی بی دوست در سال 1377 به سازمان اوقاف و امور خیریه سیستان و بلوچستان واگذار شد که پس از آن خدمات قابل توجهی توسط سازمان اوقاف در این مکان ارائه شده است.

وی تصریح کرد: پس از واگذاری زیارتگاه به اوقاف، همه ساله برنامه های متنوعی توسط سازمان از قبیل طرح آرامش بهاری، سوگواره یاس نبوی، طرح نشاط معنوی، طرح حفظ قران کریم، طرح سفره های آسمانی، جشن ولایت علوی و مسابقات قران کریم در زیارتگاه بی بی دوست اجرا می شود.

وی ادامه داد: تمامی مراسمات ملی و مذهبی در بقعه بی بی دوست اجرا می شود به طوری که، در ایام محرم در این مکان مراسم سوگواری برگزار می شود و هیئت های مذهبی در این مکان به عزاداری و سینه زنی و نوحه سرایی می پردازند.

وی با بیان، زائرسرا را در سال 1384 توسط فردی به نام غلام رضا صیادی، که از اعضای هیئت امنا بود، احداث کرد افزود: مقبره تا سال 1385 فاقد ضریح بود و بعد از آن به مقبره اضافه شد همچنین ضریح را سازنده ای اصفهانی با نام مرتضی احمدی ساخت و به این مکان منتقل کرده است. هزینه ساخت ضریح از محل کمک های مردمی تامین شده است.

پدر بی بی، به دلیل علاقه وافر به وی، او را بی بی دوست داشتنی نامیده است

در شرق زابل، بخش مرکزی، دهستان بنجار و در ضلع جنوب شرقی محوطه ی باستانی متعلق به عصر اشکانیان روستای قاسم آباد، مقبره ای به نام بی بی دوست وجود دارد که تاریخ بنا و قدمت آن نامشخص است.

قبرستانی که مقبره در آن واقع شده است قدمتی طولانی دارد و بقایای قبور قدیمی بسیاری در اطراف مقبره دیده می شود. در حال حاضر، این قبرستان دائر است و مراسم تدفین در آن انجام می شود.

درباره ی نام و نشان این مقبره نظریه های متفاوتی وجود دارد، در نظر بسیاری از اهالی منطقه، بی بی دوست با نام اصلی فاطمه و کنیه حسینی (موسوی) معروف است. نام پدرش سید صالح معروف به (آتش نفس) بوده است. از آنجا که سید صالح به تنها دخترش، فاطمه، علاقه ی بسیاری داشته است وی را با عنوان بی بی دوست داشتنی یا همان بی بی دوست معرفی می نمود. بی بی دوست برادری به نام سید حسین داشته است.

عده ای نیز او را از اولاد و اعقاب دختری امام حسین (ع) دانسته اند. برخی هم او را با زمان قاضی عبدالله کندرکی در روستای آس قاضی در بخش شهرکی و نارویی از عارفان قرن نهم هجری در ارتباط می دانند. عده ای دیگر بی بی دوست و میر اقبال را از فرزندان میرداماد و خواهر زاده شاه عباس یکم صفوی معرفی می کنند.

نحوه ی پدید آمدن این مزار با داستان مزار شیخ حسن و مزار امامزاده زید در افغانستان شباهت نام دارد. ظاهرا یک نوع پیوستگی انتسابی بین مزارات مذکور و مزار سید اقبال واقع در لاش و جوین موجود است و همه ی آن ها اعقاب دختری امام حسین(ع) شناخته می شوند.

درباره فوت بی بی دوست داستان های بسیاری بر سر زبان هاست

درباره ی چگونگی فوت بی بی دوست روایت های مختلفی است در این باره ذکر گفته ی چند نویسنده ی سیستانی خالی از لطف نیست.

برخی معتقدند که دختر سیده ای با برادر خود سرگرم شبانی بود و گوسفندان خویش را در ناحیه ی نزدیک به نادعلی می چرانید. هنگامی که تشنگی بر او غلبه کرده بود از رهگذری، که بار خربزه پشت سر خود حمل می کرد درخواست نمود تا خربزه ای به وی دهد اما او خودداری ورزید. دختر سید نفرین کرد که تمامی آن بار به مار و عقرب تبدیل شود و نیز چنین شد. مرد شمشیر برکشید و به قصد جان دختر مرکب راند. مرد همچنان در پی او تاخت تا دختر به جایگاه کنونی زیارت رسید و بر اثر خستگی از رفتن بازماند. پس دعاکرد که ای زمین مرا دریاب و زمین دهان گشود و او درون خاک ناپدید شد و جایگاه فرو رفتن وی در زمین زیارتگاه شد.

روایت عامیانه دیگری بیان دارد: در گذشته های دورسه زن (خواهر) وارسته و مومن از مقابل لشکر کفار فرار می کنند. این سه نفر عبارتند از بی بی دوست، بی بی نور و بی بی حور چون کفار نزدیک می شونداین زن که عقب تر از دو خواهرش بوده است از خداوند می خواهد که او را در زمین فرو برد. دو خواهر دیگرش هم در پایین شهر بیرجند به زمین فرو می روند و دست کفار به آن ها نمی رسد. بنابراین از آن زمان این سه مکان مورد احترام مردم است.

در روایت دیگر کشاورزی که از کار باز می گشت و یک الاغ بار خربزه و هندوانه داشت از مسیری عبور می کرد که بی بی ایستاده بود و ایشان طلب یک خربزه یا هندوانه ای از وی کرد، ولی کشاورز از کار از کار روزانه خسته بود در پاسخ به بی بی دوست می گوید که در حال حاضر نمی توانم، تشریف بیاورید منزل بعد از اینکه بار را پیاده کردم به شما از این خربزه یا هندوانه ها می دهم و چون بی بی همان لحظه دلش از این خربزه ها خواسته بود نفرین می کند که الهی که بروی و خربزه ها و هندوانه هایت مار وعقرب شود. کشاورز که به منزلش می رود و بار خربزه و هندوانه را از الاغش پایین می آورد می بیند که همه بار پر از عقرب و مار است. کشاورز با دیدن این صحنه برای شکایت از بی بی نزد پدرش سید صالح می رود و ضمن آنکه ماجرا را شرح می دهد از ایشان گلایه می کند که دخترش او را نفرین کرده و این طور شده است.

چون سید صالح، پدر بی بی از سواستفاده دخترش از قدرت معنوی که داشته آگاه می شود، به شدت ناراحت می شود و در حالت ناراحتی می گوید: اگر بی بی را را بگیرم می کشم. از طرفی افرادی این خبر را به بی بی می رسانند ایشان از خانه فرار می کند و ابتدا به منطقه دشت گریچ می رسد و سپس به منطقه خاشرود و بعد از آن به منطقه کده می رود و به یک ایرانی شیعه دامنه ی فرارش را می گوید و از وی می خواهد که او را به خاک ایران هدایت و راهنمایی کند.

از طرفی پدر و مادر بی بی که می بینند بی بی گمشده است به سید حسین برادرش می گویند: باید بی بی را پیدا کنی، در غیر این صورت به خانه برنمی گردی. سید حسین نیز منزل به منزل سوال پرسان دنبال بی بی می رود تا اینکه پس از چند روز در همین منطقه که بی بی دفن شده است، او را می بیند. به دلیل خستگی زیاد و تعصب به خواهرش می گوید: بایست و گرنه می کشمت. او که به شدت ترسیده بود از خدا می خواهد زمین دهن باز کند تا پنهان شود. به اذن خدا این کار صورت می گیرد و بی بی دوست در این منطقه دفن می شود.

درخت کهنسال گز در بین زوار دارای ارج و قرب است

یک از رسوم بقعه بی بی دوست، دخیل بستن بیماران است. بیماران مصروع و زنانی که بچه دار نمی شوند به زیارت بی بی دوست می آیند و شب را تا صبح در این مقبره می مانند. آرامگاه بی بی دوست دربین مردم سیستان و استان خراسان و عده ای از مردم افغانستان، دارای اهمیت خاصی است و معتقدان زیادی دارد.

یک درخت کهنسال گز در قسمت جنوبی چنان ریشه دارد که گویی مقبره را دربرگرفته است و مردم برای این درخت نیز احترام زیادی قائل هستند و کسی اجازه ندارد به این درخت آسیب برساند یا شاخه ای از آن را جدا کند. معتقدند اگر فردی چنین کاری انجام دهد حتما به او ضرر خواهد رسید و سزای بی احترامی خود را خواهد دید.

از خاک مقبره نیز برای تبرک و رفع گرفتاری بنابر اعتقادات استفاده می شود و گاه این خاک را زائران به دیگر شهرها می برند. پارچه های رنگی آویخته به درخت گز نزدیک مقبره توجه همگان را به خود جلب می کند. این پارچه ها برای براوردن حاجت به درخت گز گره زده می شود.

مردان حق ورود به محوطه قبر بی بی را ندارند

بنا به اعتقادات موجود، مردان حق ورود به محوطه ی مقبره را ندارند و این در حالی است که مردان نیز به این زیارتگاه اعتقاد بسیاری دارند و حاجت خود را از طریق زنان به بی بی می رسانند.

زنان باردار نیز حق ورود به داخل مقبره را ندارند و در صورت ورود، بنا بر اعتقاد مردم سیستان بر روی چهره ی فرزند متولد شده علامتی پدیدار می شود. نقل است که افرادی که به این نکته توجه نکرده اند نوزادانشان دچار نقص عضو شده است. بیمارانی که صرع دارند و دچار تشنج می شوند و همچنین زنانی که نازا هستند برای طلب حاجت و شفا به زیارت بی بی دوست می آیند.

در گذشته های دور از کنار زیارتگاه شاخه ی اصلی رود هیرمند عبور می کرد. این موضوع موجب آبادی بیشتر بود و بنابراین، زائران بیشتری به این مکان می آمدند.

عروس و دامادها نیز به رسم منطقه، روز سوم پس از ازدواج، برای دعا و درخواست خوشبختی در زندگی به زیارت این مکان می روند و چنانچه نذری داشته باشند ادا می کنند و برای تداوم خوشبختی در زندگی در قسمت شمال شرقی در نزدیکی مقبره شمع و عود روشن می کنند.

بنا به گفته راویان محلی در این مقبره، نذری با عنوان نذر بی بی تندوری صورت می گیرد. این نذر شبیه دخیل بستن در کنار قبور ائمه است، که طنابی را به گردن و بخشی از آن را به مشبک های ضریح می بندند، در اینجا طناب به درخت گز بسته می شود و در جوار مقبره، تنور نان پزی قرار دارد. اگر نیت آن ها براورده شود دور تنور را آب و جارو می زنند نان می پزند و به صورت خیرات بین همسایه ها تقسیم می کنند.

در بعد از ظهر روز سه شنبه و صبح روز چهارشنبه پخت نان محلی به نام (تفتو) را در این مکان زنان انجام می دهند و بعد از پخت میان مردم توزیع می شود. برای پخت نان محلی سه تنور ساخته شده است. تفتو نان پر ضخامت و پر مغزی است که بانوان سیستان در تنور محلی می پزند و به صورت دایره یا بیضی است.

ورود خانم ها و آقایان به محوطه قبر سید حسین بلامانع است

قبر برادر بی بی دوست با نام سید حسین در بیست متری سمت شرق مقبره قرار دارد.

درباره چگونگی فوت سید حسین روایات مختلفی نقل شده می شود، از جمله برادر وی (سید حسین) نیز به همراه (بی بی دوست) بود و او نیز در قسمت شرق زیارت کنونی در خاک ناپدید شد. عده ای نیز معتقدند که برادر بی بی بعدها در این مکان فوت کرده و دفن شده است.

قبر سید حسین تا حدود سی سال قبل مقبره نداشت تا اینکه طبق گفته مردم محلی، زنی فرزند خود را برای شفا به آنجا می برد و در خواب می بیند که فرزندش شفا یافته است. این زن پس از شفا یافتن فرزندش هزینه ساخت این اتاق سی متری را می پردازد. ورود خانم ها و آقایان به این مکان بلامانع است.