عدم شفافیت و تغییر مکرر قوانین، عامل مشکلات صنعت دارو

به گزارش خبرگزاری برنا از تهران ، بررسی جایگاه شرکت اکتوورکو در صنعت دارو‌سازی کشور و جایگاه آن در بین چهار شرکت قدرتمند ایران بهانه‌ای بود تا پای صحبت دکتر علی نراقی نشسته و از فراز و فرودهای این شرکت مطلع شدیم.

این فعال صنعت دارو توضیح داد: سه نسل از خانواده نراقی به دارو‌سازی اشتغال داشتند که شرکت اکتوورکو در سال 1348 توسط پدر اینجانب مرحوم دکتر مصطفی نراقی تاسیس شد و فعالیت خود را در زمینه تولید و واردات دارو آغاز کرد. ایشان فارغ‌التحصیل رشته داروسازی از دانشگاه علوم‌پزشکی تهران بودند، همزمان با تاسیس شرکت اکتوورکو به اتفاق چند تن از همکاران خود کارخانه داروسازی شفا را نیز جهت فعالیت در زمینه تولید دارو پایه‌گذاری کردند. پس از درگذشت پدر با همکاری خواهرم شرکت به فعالیت خود در زمینه تامین دارو ادامه داد ولی در راستای تولید محصولات دارویی تصمیم به تاسیس کارخانه‌ای مستقل گرفتیم. در همین راستا، به سرعت، کلیه اقدامات زیربنایی صورت گرفت و کارخانه طی مدت دو سال، مطابق با آخرین استانداردهای روز دنیا ساخته شد و در سال 1389 با حضور دکتر وحیده دستجردی (وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) افتتاح شد.

*از واردات تا تولید دارو*

وی ادامه داد: شرکت اکتوورکو از پنج سال پیش فعالیت‌های تولیدی خود را آغاز کرد در فاز اول بخش جامدات راه‌اندازی شد. در این بخش تعداد 56 قلم داروی تولیدی داریم که از این تعداد 25 عدد به صورت تولید تحت لیسانس کارخانجات اروپایی تولید می‌شود و مابقی به صورت فرمولاسیون داخلی. در این بخش تولید داروهای خوراکی مانند قرص و کپسول انجام می‌شود که در حال حاضر ظرفیت آن به بیش از یک میلیارد قرص و کپسول رسیده و فازدوم این بخش با توجه به تکمیل ظرفیت آن در دست انجام است. بعد از آن به سمت تولید داروهای تزریقی پیش رفتیم. در همین راستا نیز تولید داروهای بیولوژیک در سال 1394 در کارخانه با بالاترین کیفیت انجام گرفت . در سال آتی تولید مواداولیه داروهای بیولوژیک در کارخانه آغاز خواهد گشت و کلیه دستگاه‌های مورد نیاز در این زمینه به طور کامل خریداری شده‌اند.

نراقی افزود: هم‌اکنون این کارخانه با همکاری دو شرکت قدرتمند اروپایی، شرکت معظم مرک آلمان (Merck) با 350 سال سابقه در تولید دارو و شرکت کرکا داروهای متعددی چون گلوکوفاژ، سوستاک، آسنترا، لتیزن و... را تولید می‌کند و در زمینه تولید داروهای بیولوژیک با گروه کارخانجات آمگا بیوتک آرژانتین که از قطب‌های اصلی تولید محصولات بیوتکنولوژی است همکاری کرده و داروهای اکتووکس و اکتوفرون را با همکاری این شرکت تولید می‌کند. در حال حاضر تولید مواداولیه محصولاتی چون اینترفرون بتا، اریتروپوئیتین، آنتی بادی های منوکلونال و ... در برنامه تولید این بخش از کارخانه قرار دارند.

همکاری با شرکت مرک (Merck)

وی در خصوص همکاری این برند با شرکت مرک (Merck) توضیح داد: در ابتدا شرکت مرک آلمان (Merck) شرکت اکتوورکو را به عنوان وارد کننده داروهای خود در ایران انتخاب کرده بود و از همان زمان نیز به بحث تولید دارو در ایران وارد شد. پروژه‌ها خیلی سریع پیش رفت و اولین محصول ما با مرک گلوکوفاژ500 و داروی بعدی گلوکوفاژ1000 بود که مراحل انتقال دانش فنی تولید این داروها انجام و به بازار دارویی عرضه شدند. مورد مصرف این داروها عمدتا در دیابت نوع دو و درمان تخمدان پلی سیستیک است.

نراقی ادامه داد: همچنین داروی یوتیروکس (لووتیروکسین) برای درمان کم کاری تیروئید، داروی ربیف (سرنگ آماده تزریق برای بیماری ام اس)، آمپول نوروبیون و بسیاری داروهای با تکنولوژی بالای دیگر. در برنامه انتقال تکنولوژی از شرکت مرک آلمان(merck) قرار دارند.

وی در خصوص مذاکره با شرکت‌های خارجی پس از لغو تحریم‌ها گفت: با توجه به استانداردهای بسیار بالای شرکت داروسازی اکتوورکو و تمایل زیاد شرکت‌های بزرگ داروسازی دنیا جهت آغاز به تولید داروهای خود در ایران، شرکت‌های زیادی نظیر شرکت بایر آلمان (Bayer) و شرکت نوارتیس سوییس (Novartis) ضمن بازدید از خطوط تولید این شرکت تمایل خود را به همکاری با شرکت اکتوورکو اعلام داشته‌اند و شرکت‌های دیگری نیز در حال مذاکره جهت شروع همکاری هستند.

نراقی ادامه داد: در زمینه صادرات داروهای بیولوژیک در مناقصه‌های بین‌المللی برای حضور در کشورهای عراق و سوریه شرکت کرده‌ایم که در صورت برنده شدن در این مناقصه‌ها، صادرات خود به این کشورها را آغاز می‌کنیم. همچنین اقدامات لازم جهت شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی متعدد جهت معرفی و بازاریابی داروهای تولیدی شرکت انجام گرفته است.

وی با اشاره به گسترش تولیدات شرکت گفت: خریداری بخشی از سهام کارخانه آتی فارمد (این شرکت به عنوان یکی از پیشرفته‏‌ترین و مدرن‏‌ترین شرکت‏‌های داروسازی در ایران و خاورمیانه با هدف تولید فرآورده‌های هورمونی خوراکی بر اساس اصول و استانداردهای اروپایی و به صورت ماژولار ساخته شده است) و تاسیس شرکت البرز زاگرس برای تولید، داروهای ایمونوساپرسیو و داروهای با ریسک بالا بخش دیگری از اقدامات انجام گرفته شرکت برای بالابردن تنوع تولید است.

نراقی با تشریح سیاست‌های شرکت در زمینه تولید داروهای بیوتکنولوژی توضیح داد: در قسمت بیو‌تکنولوژی به دنبال تولید این نوع داروها داخل کشور و شکستن قیمت‌ها هستیم. این مهم را از دو سال پیش با تولید داروهای ام اس آغاز کردیم که با ورود داروهای اکتوورکو به بازار قیمت این داروها سی الی چهل درصد کاهش یافت و کیفیت بالای این داروها همواره مورد تایید پزشکان، بیماران و مراجع بین‌المللی است.

وی در پاسخ به سئوال که آیا شرکت از حمایت‌های بخش‌های دولتی نیز برخوردار هست یا خیر؟، گفت: البته حمایت هست اما در قالب کلامی باقی مانده، متاسفانه در این زمینه

چالش‌هایی را با انحصارطلبان این صنعت داریم و همچنین ارگان‌های تصمیم‌گیرنده به دلیل عدم شفافیت و تغییر مکرر قوانین، مشکلاتی را در این صنعت ایجاد کرده است.

نراقی با بحث عدم ثبات قوانین اشاره کرد و افزود: به عنوان مثال در خصوص تولید داروهای بیوتکنولوژی، وزارت بهداشت از ابتدا به برنامه زمان‌بندی تولید داروهای بیولوژیک در این شرکت در طی سه فاز آگاه بوده و کلیه مجوزهای لازم در این زمینه را به این شرکت داده بود اما در عمل این مسئله تحقق نیافت و موانع متعددی بر سر راه تولید این محصولات قرار گرفت. با توجه به اینکه مجوزهای داده شده در راستای سیاست‌های بلندمدت درمانی کشور بوده‌اند، تغییر ناگهانی این سیاست‌ها موجب اتلاف سرمایه گذاری‌های انجام شده، توسط این شرکت شده است.

وی افزود: ضمنا با توجه به سیاست‌های دولت محترم تدبیر و امید جهت جذب سرمایه‌گذاری خارجی در راستای نیل به اهداف بلندمدت اقتصادی کشور، ثبات قوانین موجب اطمینان

سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی شده و تغییرات ناگهانی آنها موجب ایجاد تردید و انصراف سرمایه‌گذاران می‌شود.

چندی پیش اخباری مبنی بر وارداتی بودن برخی از اقلام دارویی مربوط به بیماری ام اس به نقل از دکتر دیناروند در فضای مجازی انتشار یافت که شائبه‌ای در خصوص شرکت دارویی اکتوور کو ایجاد کردکه این فعال صنعت داروسازی در این رابطه مدعی شد که این اظهارات باعث تعجب کلیه دست اندرکاران اکتوورکو شد چرا که واردات این داروهای بیولوژیک از سال گذشته متوقف شده و این شرکت از سال‎جاری اقدام به تولید این داروها در کارخانه خود کرد. داروهای عرضه شده به بازار از جمله داروی اکتووکس محصول کارخانه داروسازی اکتوورکو هستند که این امر مورد تایید کارشناسان محترم سازمان غذا و دارو قرار گرفته است. این اظهارات ممکن است به دلبل اطلاعات اشتباه یا ناقص ارایه شده به ایشان باشد که متاسفانه منجر به دلسردی همکاران این مجموعه و زحمت کشان صنعت داروسازی می‌شود.