دیده شدن رشد ادبی زنان در افغانستان

وی با بیان اینکه شعر و داستان افغانستان زنده است، افزود: در این جشنواره ادبی، صدای شعر زنان نیز به گوش می رسید و بسیار قوی بود. صدای تازه شعر زنان در سراسر جهان به گوش می رسد و در افغانستان هم این رشد ادبی در زنان دیده می شود.

عبداللهی با اشاره به تاثیرگذاری و تاثیرپذیری از ترجمه اظهار کرد: ترجمه هم به شعر فارسی تاثیر گذاشته و هم ترجمه ای که از اشعار فارسی در جهان صورت گرفته، آن ها را متاثر کرده است، با این حال در قرن اخیر بیشتر تاثیرگذاری ترجمه اشعار خارجی بر ادبیات فارسی مشهود است.

این استاد ادبیات توضیح داد: یکی از تاثیراتی که ترجمه شعر جهان، بر شعر ما داشته، از نظر محتوایی و رواج ساختار عمودی شعر بوده است. ما پیش از آن هم مثنوی و قصیده و ... را داشتیم که ساختار عمودی در آن ها وجود داشت. با این حال، اساسا شعر ما بر بیت محوری و ساختار افقی بنا داشت. تاثیر دیگری که از اشعار ترجمه گرفتیم این بود که عینیت گرایی را وام گرفتیم و در حالی که نگاه شاعران کلاسیک ما بیشتر ذهنی بود، اخیرا شعر به سمت مسائل روزمره و عینیت گرایی رفته است.

این مترجم پیش‌کسوت با تاکید بر اینکه کارکرد زبان در شعر فقط محتوا نیست و باید به زیبایی شناسی نیز اهمیت داد، افزود: اتفاقی که در ترجمه اشعار به زبان فارسی رخ داده این بوده که آن ها طوری ترجمه شده اند گویی از وزن و موسیقی برخوردار نیستند، اغلب مترجم ها به صورتی اشعار را ترجمه می‌کنند که مخاطب فارسی زبان، آن ها را در قالب آزاد و سپید می خواند. این در حالی است که این‌طور نیست و آن اشعار موسیقی درونی خودشان را داشته اند. در چنین شرایطی، تاثیری که این گونه ترجمه بر مخاطب گذاشته، این بوده که اشعاری در قالب آزاد، بدون موسیقی و بدون فردیت سروده میشود.

علی عبداللهی همچنین افزود: فشردگی کلام و موسیقی، منش منحصر به فردی در شعر به وجود می آورد که هر شاعر را از دیگری متمایز می کند. شاملو، فروغ، بیژن جلالی و ... با اینکه در یک دوره می زیسته اند، شعر هر کدام منحصر به خودش است که ناشی از سلوک هر شاعر است.

وی با انتقاد از وفور شعرهای ترجمه متوسط گفت: آنقدر شعرها شبیه هم است و ترجمه های متوسطی وجود دارد که مخاطب شعرزده می شود. لازم است در کنار ترجمه که وسعت دید می دهد اما مخرب هم است، به سنت های عظیم و رشک برانگیز شعر فارسی و تجربه هایی که با آن ها زیسته ایم از جمله جنگ خاورمیانه و ... در اشعارمان توجه داشته باشیم.

پس از او، ابراهیم زاهدی مطلق، مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در سخنان کوتاهی به این نکته تاکید کرد که لازم است انسان را در اشعار مورد توجه قرار دهیم؛ چرا که اگر به زبان، فارغ از انسان نگاه کنیم، موضوعیتش را از دست خواهد داد.