«ره سماع» روایتی متفاوت از موسیقی آذری را عرضه می کند

ساسان شکاریان آهنگساز و سرپرست گروه «ره سماع» توضیح داد:‌ ترکیب ساز‌بندی در گروه‌مان اگر بی‌نظیر نباشد، کم نظیر است. در گروه ما سازهای آذری با سازهای ایرانی به نوعی تلفیق شده و در کنار آنها تنبور هم به کار گرفته شده است. ما در این فضای موسیقایی سازهایی مانند بالابان، باغلاما و دایره را در کنار سازهایی مانند تنبک و دف و کمانچه و رباب به کار گرفته‌ایم و در این میان محوریت با ساز تنبور است. سعی داریم پس از چهارصد سال تنبور آذری یا همان تنبور منطقه شیروان (شهری در جمهوری آذربایجان کنونی) را بار دیگر احیا کنیم.

شکاریان تاکید می‌کند: تنبورسازی ایرانی و شرقی است و شکی در این مسأله نیست. هم‌اکنون هم در منطقه کرمانشاه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و در واقع تنبور را به عنوان سازی کرمانشاهی می‌شناسند اما نباید فراموش کرد که تنبور تنها مربوط به کرمانشاه نیست و در زمان‌های قدیم در مناطقی از آذربایجان متداول بوده است. در اثبات این ادعا می‌توان به نوشته‌ها و رساله‌های باقی مانده از عبدالقادر مراغه‌ای استناد کرد.

این آهنگساز درباره تصاویر به جا مانده از تنبورِ آذری می‌گوید: ما از تنبور شیروان هیچ اثری نداریم، به جز نقاشی‌هایی که از حدود ۵۰۰ سال پیش باقی مانده است. عکس‌هایی که از قوپوزهای قدیمی داریم ثابت می‌کند که شکل و شمایل و نحوه نوازندگی قوپوز در قدیم به همان شکلی است که الان تنبورنوازان استفاده می‌کنند.

وی ادامه داد: بنابراین تنبوری که اکنون در کرمانشاه هست، در منطقه آذربایجان هم به همین شکل وجود داشته است. تنبور آذربایجان از طریق تنبور منطقه تالش با کلیه تنبورهایی که در ایران متداوال بوده، ارتباط داشته است. ما سعی کردیم این تنبور را از نو احیا کنیم که البته کار دشواری است. ساز عاشیق‌ها و قوپوزی که الان در آذربایجان متداول است، ریشه در تنبور دارد. البته ما در آهنگسازی آثار این اجرا لحن‌های موسیقی آذری را به کار برده‌ایم تا کاری نو ارائه دهیم. در مجموع می‌توان کنسرت پیش رو را اجرایی سنتی و عرفانی تعریف کرد.

شکاریان درباره سابقه به کار بردن تنبور در اجرای موسیقی آذری تاکید کرد:‌ استفاده از ساز تنبور در موسیقی آذری طی سال‌های گذشته سابقه داشته اما بسیار کم‌رنگ بوده و بیشتر تحت تاثیر نوازندگی منطقه کرمانشاه بوده است. ما سعی کرده‌ایم که به ساز تنبور رنگ و بوی آذری بیشتری بدهیم و نوازندگی تنبور برای موسیقی آذری را مستقل کنیم.

وی درباره بخش‌هایی که در کنسرت ۲۸ اردیبهشت اجرا می‌شود، گفت: کنسرت «سماع‌ زرکوبان» شامل دو بخش موسیقی فارسی و آذری است که در اجرای قطعه‌های فارسی هم لحن آذری در آن‌ها وجود دارد. بیشتر قطعه‌ها را  یا من آهنگسازی کرده‌ام و یا این که از ملودی‌های تنبور با تنظیم‌های جدید استفاده کرده‌ایم.

تازه ترین کنسرت گروه موسیقی «ره سماع» سه شنبه ۲۸ اردیبهشت ماه به خوانندگی ودود موذن در تالار وحدت تهران برگزار می شود. در این کنسرت ودود موذن آواز می خواند و ساسان شکاریان سرپرستی گروه، آهنگسازی و نوازندگی تنبور را بر عهده دارد.

قطعه بی کلام «سحری» قطعه باستانی تنبوربا تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «باز سپید» سروده مولانا به آهنگسازی و تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «قدح عشق» سروده مولانا به آهنگسازی و تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «علی گویم علی جویم» سروده موافق به آهنگسازی مرحوم امیر حیاتی، قطعه بی کلام «شور عشق» به آهنگساز ی و تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «بر قدسیان آسمان» سروده شیخ فضل الله نعیمی به آهنگساز یو تنظیم ساسان شکاریان، قطعه بی کلام سنگلی سماع «سملی سماع» با تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «در سوگ لیلی» سروده ملاپناه واقف به آهنگسازی و تنظیم ساسان شکاریان، قطعه «سماع زرکوبان» به آهنگسازی و تنظیم و تک نوازی تنبور ساسان شکاریان، تصنیف «من مست و تو دیوانه» سروده مولانا به آهنگسازی و تنظیم ساسان شکاریان، تصنیف «باز هوای وطنم آرزوست» به آهنگسازی کیخسرو پورناظری، تصنیف آذری «منده سیغار ایکی جهان» سروده عمادالدین نسیمی به آهنگسازی و تنظیم ساسان شکاریان برخی از قطعه هایی هستند که در این کنسرت به علاقه مندان ارائه می شود.

وحید جبارزاد کمانچه، جلیل حمیدی بالابان، هادی صوانی بربت، بهرنگ پادیر تنبک و دف، جاوید صادقی اشرافی کوزه و بندیر، پیام ترسلی پرکاشن، نیما برزگر رفاب، محمد سیفی کمانچه آلتو، هادی ارجمندی تنبک و دف نوازندگانی هستند که در کنسرت «سماع زرکوبان» در ترکیب گروه ره سماع حضور دارند. فرزانه احمدیان، سارا پور حسن، پوریا رمضانی، محمد سلیمانی، توحید سلمانزاده، جواد عباسپور، میلاد خدائی و علی علیزاده بزازی در این گروه تنبور می نوازند. ویدا ملک نژاد اورنگی، سولماز پور مختار، آیدین غلامرضائی، سید محمد زمزم، اوکتای جلیل زاده ناسخ و داود سبیلی هم  اعضای گروه کُر را تشکیل می دهند.

کنسرت «سماع زرکوبان» ۲۸ اردیبهشت‌ماه ساعت ۱۸ در تالار وحدت برگزار می شود.