"فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ" آدمی باید به غذا و خوراکش و به آنچه می خورد توجه داشته باشد" قرآن کریم
داشتن یک رژیم غذایی سالم بسیار مهم است چرا که این رژیم می تواند بر روی سلامتی بدن تاثیر گذار باشد. مواد غذایی لازم برای بدن شامل پروتئین ها، کربوهیدراتها، چربی ها، ویتامین ها و مواد معدنی هستند.
تغذیه صحیح به معنی خوردن و دریافت مقدار لازم و کافی از هر کدام از این مواد غذایی است.
مواد غذایی به چند گروه تقسیم می شوند: کربوهیدراتها، پروتئینها، چربیها، ویتامین ها و مواد معدنی.
گروه های غذایی نیز به این گروه ها تقسیم بندی می شوند:
گروه نان و غلات - گروه گوشت ، تخم مرغ ، حبوبات ، و مغزها - گروه شیر و لبنیات - گروه میوه ها و سبزی ها . غذاهایی که داخل یک گروه قرار می گیرند از ارزش غذایی تقریبا مشابهی برخوردارند و می توان در صورت لزوم آنها را جایگزین یکدیگر کرد.
تغذیه و سرطان: تغذیه صحیح در پیشگیری و درمان سرطان می تواند نقش مهمی داشته باشد. افرادی که میوه و سبزی کمی مصرف می کنند بیشتر در معرض خطر سرطان های دستگاه گوارش قرار دارند. برخی از اجزای مواد غذایی که نقش پیشگیری کننده در سرطان ها را به عهده دارند عبارتند از:
- مواد آنتی اکسیدان مانند رنگدانه های گیاهی، ویتامین C ، ویتامین E و سلنیوم که می توانند از بروز تغییرات سلول های بدخیم جلوگیری کنند.
سبزی های دارای برگ سبز و میوه های رنگی مانند هویج، مرکبات، زردآلو و طالبی ، روغن جوانه گندم و آفتابگردان؛ مغزها مانند بادام و غذاهای دریایی، گوشت و جگر از مواد غذایی مهم هستند.
منابع غذایی حاوی سلنیوم به کاهش خطر بروز سرطان های پروستات، ریه و روده بزرگ منجر شده است.
2- فیبرها ترکیباتی هستند که در سبزی ها، میوه ها، سبوس، غلات کامل، حبوبات و مغزها یافت می شوند که خطر بروز سرطان معده روده و مری را کاهش می دهند. فیبرها، با افزایش سرعت انتقال مواد غذایی از روده بزرگ موجب می شوند.
فیبرها علاوه بر افزایش حجم و تسهیل عمل دفع موجب رقیق شدن مواد سرطان زا و کاهش مدت زمان تماس این مواد با دیواره روده می شوند.
ارتباط مصرف رژیم های پرچرب با سرطان
دریافت مقادیر زیادی چربی و گوشت قرمز موجب افزایش احتمال خطر سرطان روده، پستان و کلیه می شود. بررسی ها نشان داده است که مصرف خانواده کلم و گل کلم موجب تخریب مواد سرطان زا می شود. همچنین پیاز، سیر، خطر سرطان معده را کاهش می دهد.
نشان داده شده است که مصرف هویج، گوجه فرنگی و مرکبات موجب کاهش خطر سرطان کولون می شود. مصرف پیاز، چای سبز، انگور، مرکبات نیز به توقف تغییرات بدخیم در سلول ها منجر می شود.
منابع غذایی اسید فولیک مانند سبزیهای برگ سبز (کاهش خطر سرطان کولون و سینه) و منابع غذایی ویتامین E مانند روغن جوانه گندم و آفتابگردان (کاهش خطر سرطان پروستات) را نشان داده است.
غذاهای دریایی به علت داشتن اسیدهای چرب امگا 3، سلنیوم، روی، ویتامین E و... در پیشگیری از بسیاری از سرطان ها به خصوص سرطان پستان و روده نقش مهمی دارند.
برخی از مواد غذایی مانند انواع توتها، ماهی های چرب مانند سالمون، ساردین و قزل آلا، انگور، پیاز، سیر، کلم بروکلی، سیب، پرتقال و گوجه فرنگی و آناناس خاصیت ضدالتهابی دارند که به منظور پیشگیری از سرطان توصیه می شوند.
توصیه های تغذیه ای به منظور پیشگیری از سرطان:
- افزایش مصرف روزانه میوهها و سبزیها در برنامه غذایی روزانه
- میوه ها و سبزی های رنگی،
- مصرف میوه ها و سبزی ها همراه با غذا یا به عنوان میان وعده
کاهش مصرف غذاهای پر چرب (کره، لبنیات پرچرب، کله پاچه، گوشت های قرمز، روغن جامد و سس مایونز)
- کاهش مصرف گوشت های فرآیندی مانند سوسیس و کالباس
- طبخ صحیح غذاها و پرهیز از مصرف زیاد غذاهای سرخ شده-
کاهش مصرف غذاهای شور به دلیل نقش آن در سرطان معده
- استفاده از نان های تهیه شده از دانه کامل و غلات سبوس دار .
یادآوری می شود هیچ ماده غذایی واحدی نمیتواند خطر سرطان را کاهش دهد، اما ممکن است کاربرد ترکیب مناسب مواد غذایی در کاهش دادن این خطر مهم باشد.
مبارزه با سرطان از طریق غذاهای مصرفی
باید بین دو سوم مواد غذایی گیاهی و یک سوم مواد غذایی حیوانی موازنه برقرار شود. مواد غذایی رنگی، میوهها و سبزی ها، مواد مغذی بیشتری در بر دارند.
این مواد غذایی میتوانند به شخص کمک کنند به وزن مناسب دست یابد و آن را حفظ کند و بنابراین از این طریق هم به کمتر شدن خطر سرطان کمک میکنند.
با داشتن اضافه وزن، خطر چند نوع سرطان افزایش مییابد، از جمله سرطانهای روده بزرگ، مری، و کلیه.
چند نکته مهم:
از خوردن مواد غذایی آماده (فست فود) اجتناب کنید- گوجه فرنگی ، چای و انگور خاصیت ضد سرطانی دارند- مصرف مشروبات الکی، خطر سرطانهای دهان، گلو، حنجره، مری، کبد، و پستان و تا حدودی، خطر سرطان روده بزرگ و راست روده را هم افزایش می دهد
- خانواده کلم ، ضد سرطان است
- زردچوبه خاصیت ضد سرطانی دارد
-به مکملهای دارویی اعتماد نکنید