به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا به نقل از ایکنا، محمدعلی انصاری، استاد و مفّسر برجسته قرآن و نهجالبلاغه در دومین جلسه تفسیر قرآن خود در ماه رمضان که شب گذشته، ۲۳ خردادماه در مؤسسه بیان هدایت نور برگزار شد، به تشریح و تفسیر آیات سوم تا پنجم سوره نمل پرداخت.
استاد انصاری با بیان اینکه ایمان امری قلبی است و مشاهده امور قلبی ممکن نیست، عنوان کرد: اثبات امور قلبی تنها از طریق مبرزات، شاخصهها و آثار آن در عالم خارج ممکن است.
وی با اشاره به آیات ابتدایی سوره مؤمنون ادامه داد: به همین دلیل است که خداوند در قرآن همواره پس از بیان کلماتی چون «ایمان» و «مؤمنان» شواهد بیرونی آن را معرفی میکند.
دو بخش عمده ایمان/ شناخت خداوند؛ لازمه ارتباط با خداوند
مفسّر برجسته قرآن کریم بیان کرد: محور و پاره اصلی ایمان، ایمان به خداوند است و نفسپرستی و طاغوتگرایی با ایمان به خدا هیچ سنخیتی ندارد.
انصاری در معرفی دیگر بخش عمده ایمان گفت: سیر ایمان در آفرینش الهی در دنیا صورت میپذیرد و مؤمن در دنیاست که طعم ایمان را میچشد، لذا بخش دوم ایمان در برخورد با سایر انسانها در دنیا تجلی مییابد.
صاحب تفسیر مشکاة تصریح کرد: لازمه ارتباط انسان با خداوند شناخت ذات حق است و بدون داشتن معرفت الهی این ارتباط ناقص میماند.
چرا نماز سمبل ارتباط با خدا است؟
وی نماز را عبادتی جامع و نمادی کامل از مجموعه مؤلفههای ارتباط انسان با خداوند خواند که در تمامی ادیان الهی وجود داشته است. وی همچنین در توضیح علت تأکید قرآن به نماز برای بیان نماد اصلی ارتباط با خداوند، دلایلی را برشمرد.
استاد انصاری غفلت را عاملی برای باز ماندن انسان از شناخت جایگاه خود و چگونگیها و چیستیهای خلقت دانست و عنوان کرد: ذکر و یاد، نقطه مقابل غفلت است و با اینکه تمام هستی و وجود جنبه ذکر و یاد خدا را دارد، اما قوّت و جوهر نماز در این رابطه از تمامی اذکار بالاتر است.
وی همچنین دوری از کبر، کسب اطمینان قلبی و خروج انسان از تقیّدات و تعلّقات دنیوی و معراجی شدن او را از جمله عوامل قرار گرفتن نماز به عنوان نماد اصلی ارتباط با خداوند در قرآن کریم ذکر کرد.
این استاد حوزه و دانشگاه در توضیح روایت «الصلاة عمود الدین» گفت: خیمه و سامانه دینداری بدون مفهوم اقامه صلاة پابرجا نمیشود.
استاد انصاری با اشاره به روایاتی چون «من احب شیء اکثر من ذکره» و «الذکر مفتاح الانس»، نماز را مصداق بارز ذکر و کلید اصلی عشقورزی معرفی و عنوان کرد: پیامبران و اولیاء خدا در حالات مختلف از نماز استمداد میگرفتند.
چرا زکات نماد ارتباط با خلق قرار داده شده است؟
تولیت مدرسه علمیه امام حسن مجتبی(ع) با یادآوری مکی بودن سوره نمل و توضیح اینکه تبلیغ پیامبر در مکه و از طریق سُوَر مکی شامل احکام فقهی نبوده است، گفت: منظور از واژه زکات در سورههای مکی همچون سوره نمل، مجموعه خدمات و وظایف واجب و غیرواجبِ مالی و اقتصادی در ارتباط با جامعه است.
انصاری در ادامه منافع مالی را حوزهای خطیر در روابط اجتماعی دانست و افزود: منافع مالی این قابلیت را دارد که تمامی مصداقها و مؤلفههای اخلاق و انسانیت را مورد چالش قرار دهد.
ایمان به معاد؛ ضامن اجرای تمام قواعد دینداری
شارح مطرح نهجالبلاغه تصریح کرد: اگر اعتقاد به آخرت وجود نداشته باشد، مسئولیتپذیری در قبال فرامین الهی و در مورد سایر انسانها بیمعنی خواهد شد.
وی در پایان ایمان به آخرت را رکن رکین ایمان، لازمه اقامه صلاة و ایتای زکات و ضامن اجرای تمام قواعد دینداری معرفی کرد و یادآور شد: اعراب جاهلی خدا و وابستگی خود به منبع قدرت را پذیرفته بودند، اما به جهان آخرت ایمان نداشتند؛ کسی که به جهان آخرت اعتقاد دارد، قطعاً به توحید و نبوت نیز اعتقاد خواهد داشت.