به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، عملکرد دولت در حوزه بازرگانی و خدمات مالی به شرح زیر است:
الف) وضعیت در زمان تحویل دولت
نامطمئن بودن و غیررسمی بودن بخش عمده حمل و پخش کالا در شبکه توزیع، ضعف زیرساخت های الکترونیکی و شبکهای، بالا بودن هزینه شبکه توزیع کالا به دلیل نقش پر رنگ واسطه ها بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان و عدم ارتباط صحیح میان بنگاه های بخش کوچک و متوسط و نیز بنگاه های بزرگ اعم از تولیدی و خدماتی را میتوان از عمدهترین چالشهای این حوزه برشمرد.
دخالت دولت در حوزه قیمتگذاری کالا و خدمات و تنظیم بازار در اغلب موارد دارای کارایی مناسبی نبوده و ضمن ایجاد برخی رانتها، بر تخصیص بهینه منابع و انگیزه رقابت تأثیر منفی داشته است. در حوزه ساختار بازار محصولات کشاورزی شبکه توزیع و بازاررسانی محصولات کشاورزی اغلب به روال گذشته عمل کرده و از حالت سنتی خارج نشده است. به همین دلیل اختلاف قیمت دریافتی تولیدکننده و قیمت پرداختی مصرفکننده زیاد بوده است. ضمن این که سیاستهای حمایتی از این بخش بهویژه خرید تضمینی محصولات کشاورزی به دلیل نبودن هماهنگی و ارتباط مناسب با الگوی کشت مطلوب عملکرد قابل قبولی نداشته و ضرر و زیان قابل توجهی را در سالهای گذشته متوجه دولت نموده است.
تا سال 1392، پوشش ریسک صادراتی در حدود 2 درصد از کل صادرات بوده که به دلیل این امر دولت با چالشها و معضلاتی در تأمین منابع مالی صادراتی، انعطافپذیری تعرفههای حق بیمه و کارمزد خدمات و قوانین و مقررات مواجه شده است.
ب) عملکرد دولت
بازرگانی خارجی
حمایت همه جانبه و هدفمند از صادرات کالا و خدمات در جهت توسعه صادرات غیر نفتی. ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی (بدون احتساب میعانات گازی) از 31.5 میلیارد دلار در سال 1392 به 35.7 میلیارد دلار در 1394 و تراز مثبت تجاری (با احتساب میعانات گازی) در سال 1394 محقق شده است.
تامین منابع مالی برای تحرک بخشی به تولید صادرات محور در بخش های اقتصادی
الف) منابع صندوق توسعه ملی
ب) منابع بودجه سال 1395
ارائه مشوق های صادراتی :
جوایز صادراتی کالا و خدمات
تسهیل موانع صادرات
اهم عملکرد صندوق ضمانت صادرات ایران
حوزه سیاستهای تعرفه ای:
نکات مثبت در نظام تجاری کشور :
بازرگانی داخلی
جذب سرمایه گذاری خارجی
1. هیات سرمایه گذاری خارجی
یکی از شرایطی که هیات سرمایه گذاری خارجی (موضوه ماده 6 قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی)در پذیرش سرمایه گذاری خارجی مورد توجه جدی قرار می دهد، موضوع افزایش صادرات از محل سرمایه گذاری خارجی می باشد. این موضوع در چار چوب سیاست دولت در تشویق سرمایه گذاری های خارجی صادرات محور بر اساس سیاستهای اقتصاد مقاومتی در دستور کار هیات سرمایه گذاری خارجی قرار دارد در سال 1394، هیات سرمایه گذاری خارجی تعداد 35 طرح سرمایه گذاری خارجی را به ارزش 3,774 میلیون دلار به تصویب رسانیده است که در اکثریت این طرحها ، موضوع افزایش صادرات غیر نفتی کشور از محل سرمایه گذاری خارجی مورد توجه قرار گرفته است.
2. اقدامات تشویقی سرمایه گذاری خارجی
سازمان سرمایه گذاری میزبان قریب به 50 شرکت و هیات خارجی از کشورهای آلمان، چین، کره جنوبی، آمریکا، انگلیس، مالزی، ژاپن، ایتالیا، روسیه ، لبنان، افغانستان، عراق، ترکیه ، بلژیک ، هند، لوگزامبورگ، هلند و فرانسه بوده است.
امور مربوط به مذاکره، انعقاد و پیگیری تصویب قانونی موافقتنامه های تشویق و حمایت متقابل از سرمایه که از مهمترین ابزار حقوقی حفاظت و حمایت از دارائیهـای اتبــاع یک کشور در کشور میــزبان سرمایه گذاری می باشند، از دیگر اقدامات تشویق سرمایه گذاری خارجی بوده است.
مذاکرات کارشناسی مربوط به موافقتنامه سرمایه گذاری با کشورهای اسلواکی، روسیه و ژاپن به اتمام رسیده است و براساس برنامه ریزی به عمل آمده مقرر است مذاکرات موافقتنامه سرمایه گذاری با کشورهای استرالیا، انگلستان، بلژیک، پرتغال، چک، دانمارک، ژاپن، نروژ، نیوزیلند و هلند برگزار گردد.
در تبصره 3 قانون بودجه سال 1395، سقف تسهیلات تأمین مالی خارجی (فاینانس) علاوه بر باقیمانده سهمیه سالهای قبل، معادل ریالی پنجاه میلیارد (000/000/000/50) دلار تعیینشده است و شورای اقتصاد بر اساس قانون مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، این تسهیلات را به طرحهای دارای توجیه فنی، اقتصادی، مالی و زیست محیطی اختصاص میدهد. بازپرداخت اصل و سود طرح صرفاً از محل عایدات آن در دوران بهرهبرداری و یا منابع پیشبینیشده طرح در قانون بودجه زمان تصویب طرح قابل پرداخت میباشد.
3. تخفیف مالیاتی برای تولیدات صادراتی وفق ماده 31 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1/2/1394
در راستای استفاده از ظرفیتهای تولید داخلی ایرانی جهت تولید محصول با برند شرکتهای خارجی و صادرات، مشوق مالیاتی در بند (خ) ماده 31 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور پیش بینی شد. که از سال 1395 عملیاتی می گردد. متن ماده قانونی به شرح ذیل است :
"خ- شرکتهای خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند در صورتی که حداقل 20 درصد از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکورةاز 50 درصد تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار می باشند. "
4. تسهیل ورود و خروج، اقامت و پروانه کار سرمایه گذاران خارجی
وفق بند (5) مصوبه هیات وزیران به شماره 56917/ت50582 مورخ 25/5/1393 ماده 35 آیین نامه اجرایی قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی در خصوص تسهیل صدور روادید و همچنین صدور و تمدید پروانه کار و اقامت برای اشخاص مشمول سرمایه گذاری خارجی موضوع قانون اصلاح گردیده است. امکان صدور روادید کثیرالمسافره 3 ساله ، صدور پروانه کار بدون در نظر گرفتن نوع ویزا و صدور اقامت 3 ساله سرمایه گذاری خارجی، از جمله تسهیلات موجود برای سرمایه گذار یهای خارجی مشمول قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی میباشد.
امور بانکی و بیمه ای