بررسی روند آموزش زبان فارسی در جمهوری آذربایجان

به گزارش خبرگزاری برنا، سید محمدرضا دربندی - معاون بین‌الملل بنیاد سعدی - در سفری سه روزه به کشور آذربایجان به منظور بررسی روند آموزش زبان فارسی در این کشور، با رایزن فرهنگی کشورمان، رییس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو، نماینده ولی فقیه و سفیر کشورمان در جمهوری آذربایجان و همچنین با استادان و نخبگان زبان و ادبیات فارسی، دیدار کرد.

معاون بین‌الملل بنیاد سعدی ضمن دیدار با سید ابراهیم ابراهیمی‌نائید - رایزن فرهنگی کشورمان - با تقدیر از فعالیت‌های به عمل آمده از سوی رایزنی فرهنگی ایران در باکو، با اشاره به برخی از دستورالعمل‌ها و همچنین شرایط برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی، گفت: جمهوری آذربایجان یکی از اولویت‌های کاری بنیاد سعدی است و باید ارتباط بیشتری با مراکز علمی مرتبط در این کشور، برقرار کنیم.

دربندی با تأیید برگزاری دوره تخصصی تربیت مدرس ویژه ۱۸ نفر از استادان زبان و ادبیات فارسی جمهوری آذربایجان در تهران، افزود: به دلیل وجود محدودیت در ظرفیت پذیرش دانشجویان آذربایجان برای حضور در دوره دانش‌افزایی در تابستان آینده، بنیاد سعدی آمادگی برگزاری یک دوره فشرده دانش‌افزایی ویژه دانشجویان زبان و ادبیات فارسی جمهوری آذربایجان را دارد.

در ابتدای این دیدار، رایزن فرهنگی کشورمان و نماینده بنیاد سعدی در جمهوری آذربایجان با ارایه گزارشی از فعالیت‌های به عمل آمده در خصوص آموزش، ترویج و گسترش زبان و ادبیات فارسی از سوی رایزنی فرهنگی به بیان اهمیت زبان فارسی در این کشور پرداخت و گفت: صدها نسخه فاخر خطی که به زبان فارسی نگاشته شده‌اند در مراکز اسناد و کتابخانه‌های جمهوری آذربایجان وجود دارد.

ابراهیمی‌ همچنین در بخشی دیگر از گزارش خود در خصوص ارتباط تنگاتنگ بین رایزنی فرهنگی با کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو و سایر دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی توضیحاتی ارایه داد و به برگزاری سالانه المپیاد زبان و ادبیات فارسی به صورت استاندارد، برگزاری دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت برای دانشجویان سایر رشته‌ها در دانشگاه‌هایی که درس زبان اختیاری را زبان فارسی انتخاب کرده‌اند، برگزاری دوره‌های آموزشی در رایزنی فرهنگی و خانه فرهنگ شهریار، برگزاری دوره آموزش زبان فارسی در فضای مجازی، اعزام منتخبین المپیاد زبان فارسی به دانشگاه تبریز برای شرکت در دوره‌های دانش‌افزایی، اشاره کرد.

وی همچنین از حمایت و پشتیبانی از چاپ و تألیف کتب و مقالات مرتبط و همچنین چاپ مجله مشترک «مسایل زبان و ادبیات فارسی» با همکاری دانشگاه دولتی باکو سخن گفت.

جذابیت‌های خاص اقتصادی رشته‌های زبانی در دانشگاه باکو برای دانشجویان

معاون بین‌الملل بنیاد سعدی به همراه رایزن فرهنگی کشورمان همچنین با حضور در محل دانشگاه دولتی باکو، ضمن بازدید از اتاق ایران و امکانات کرسی زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه، با مهدی کاظم‌اف، رییس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو دیدار و گفت‌وگو کرد.

در ابتدای این دیدار ابراهیمی، رایزن فرهنگی کشورمان درباره اهداف سفر معاون بین‌الملل بنیاد سعدی و بازدید از دانشگاه دولتی باکو توضیحاتی ارایه داد و از ارتباط نزدیک بین رایزنی فرهنگی ایران و کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه باکو، ابراز رضایت کرد.

در ادامه دربندی، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی با تشریح اهداف، وظایف و ساختار بنیاد سعدی به بیان اهمیت زبان فارسی و فعالیت‌های رایزنی‌های فرهنگی در دنیا پرداخت و با اشاره به اینکه در سال‌های آینده زبان و ادبیات فارسی با توجه به جایگاه خاص آن در حوزه شعر و ادبیات جهان رونق و ماندگاری بیشتری پیدا خواهد کرد، از تلاش‌های ارزنده استادان و مسئولان کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو قدردانی کرد.

وی همچنین ضمن درخواست برنامه‌ریزی و تلاش هر چه بیشتر برای گسترش و ترویج زبان فارسی در جمهوری آذربایجان، آمادگی بنیاد سعدی برای کمک به ارتقای سطح دانش استادان زبان و ادبیات فارسی دانشگاه باکو را اعلام کرد.

در ادامه این دیدار نیز مهدی کاظم‌اف، رییس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو در خصوص روند آموزش زبان و ادبیات فارسی در این دانشگاه گزارشی ارایه داد و با بیان اینکه در سال‌های اخیر میزان ارتباط و همکاری‌های مشترک بین رایزنی فرهنگی ایران و کرسی زبان و ادبیات فارسی گسترش یافته است، به برخی از این همکاری‌ها از جمله همکاری در برگزاری المپیادهای زبان و ادبیات فارسی و چاپ نشریه دوزبانه «مسایل زبان و ادبیات فارسی» اشاره کرد و از رایزنی فرهنگی کشورمان به دلیل فعالیت‌های مستمر و همکاری‌های نزدیک با مسئولان و استادان کرسی زبان فارسی دانشگاه دولتی باکو تشکر کرد.

کاظم‌اف همچنین به آسیب‌شناسی آموزش زبان فارسی در آذربایجان پرداخت و یکی از مسایل و مشکلات عمده در این بخش را عدم وجود انگیزه در اقبال فراگیر دانشجویان آذری و ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی دانست.

رییس کرسی زبان و ادبیات فارسی و اتاق ایران در دانشگاه دولتی باکو ادامه داد: هم‌اکنون سایر رشته‌های زبانی، جذابیت‌های خاص اقتصادی برای دانشجویان و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کنند ولی دانش‌آموختگان زبان فارسی در حال حاضر شغلی برای امرار معاش ندارند.

وی این موضوع را مانع اساسی در گسترش زبان فارسی در حیطه و چارچوب دانشگاهی برشمرد و خواهان به کارگیری فارغ‌التحصیلان زبان فارسی در شرکت‌های ایرانی شد.
در پایان این دیدار، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی و رایزن فرهنگی کشورمان در باکو به اتفاق رییس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دولتی باکو، ضمن بازدید از آزمایشگاه آموزش زبان فارسی که تجهیزات آن بیش از ده سال پیش توسط دکتر غلامعلی حدادعادل، رییس بنیاد سعدی اهدا شده بود، بر ضرورت بروزرسانی سیستم موجود تأکید کردند و مقرر شد بنیاد سعدی با اختصاص بودجه‌ای برای بهسازی و بروزرسانی سیستم موجود در آن دانشگاه اقدام کند.

همچنین برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت دانش‌افزایی برای تقویت بنیه علمی استادان و شیوه‌های نوین آموزش زبان فارسی به دانشجویان غیرایرانی و نیز اعزام اختصاصی دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی از جمهوری آذربایجان به ایران برای شرکت در دوره‌های دانش‌افزایی، از دیگر موضوعات مطرح شده در این دیدار بود که مقرر شد نسبت به اجرای آنها برنامه‌ریزی لازم به عمل آید.

علاقه مردم به زبان فارسی، ضرورت ترویج این زبان در جمهوری آذربایجان را دوچندان می‌کند

در ادامه این سفر سه روزه، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی در نشستی با حضور استادان و نخبگان زبان و ادبیات فارسی در محل رایزنی فرهنگی کشورمان حضور یافت و به بیان جایگاه زبان و ادبیات فارسی در جهان و کشور آذربایجان از نگاه بنیاد سعدی پرداخت و گفت: به دو دلیل زبان و ادبیات فارسی برای جمهوری آذربایجان مهم است؛ اول اینکه زبان و ادبیات فارسی بخشی از فرهنگ، تاریخ و ادبیات مشترک این کشور با ایران را تشکیل می‌دهد و دوم اینکه زبان فارسی به عنوان زبان دوم دین اسلام محسوب می‌شود.

وی افزود: با توجه به مسلمان بودن مردم این کشور و اینکه آذربایجان دومین کشور شیعه جهان است و با در نظر گرفتن همجواری آذربایجان با ایران و علاقه بخش اعظمی از مردم به زبان فارسی و استقبال آنان از فیلم‌ها و سریال‌های ساخت ایران و همینطور قابلیت دریافت شبکه‌های تلویزینی کشورمان در اکثر شهرهای آذربایجان، ضرورت ترویج زبان فارسی در این کشور را دوچندان می‌کند.

در بندی وجود شعرای آذری پارسی‌گوی را از دیگر دلایل اهمیت زبان فارسی در این کشور دانست و با اشاره به جایگاه جمهوری آذربایجان در برنامه‌ریزی‌ها و اولویت‌های کاری بنیاد سعدی و گفت: در تعیین اولویت‌های در نظر گرفته شده در بنیاد سعدی برای منطقه آسیای مرکزی، آذربایجان از اهمیت و درجه ممتازی برخوردار است.

معاون بین‌الملل بنیاد سعدی در ادامه به گروه‌بندی‌های در نظر گرفته شده و مخاطبان بنیاد سعدی در سراسر جهان اشاره کرد و به برخی از اقدامات انجام شده از سوی این بنیاد در خصوص گسترش و تعمیق آموزش زبان فارسی در کشورهای مختلف پرداخت.

دربندی همچنین برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی برای ۲۴۰ نفر از دانشجویان زبان فارسی از سراسر جهان، آموزش اینترنتی زبان فارسی، تألیف کتاب و قراردادن آنها در اختیار استادان زبان فارسی را از دیگر اقدامات بنیاد سعدی برشمرد.

در ابتدای این نشست ابراهیمی‌نائید، رایزن فرهنگی ایران نیز ضمن معرفی معاون بین‌الملل بنیاد سعدی و همچنین نخبگان و استادان حاضر در این نشست، به ارایه توضیحاتی در خصوص برخی از خدمات ارزنده علمی پژوهشگران حاضر پرداخت و اظهار امیدواری کرد که با همکاری بیش از پیش با بنیاد سعدی، شاهد پیشرفت‌های قابل توجه در زمینه آموزش زبان فارسی در جمهوری آذربایجان باشیم.

در این جلسه استادان و محققان زبان فارسی جمهوری آذربایجان نیز درباره مسایل مرتبط با شیوه‌های تدریس و منابع و کتب آموزشی و دیگر موضوعات، توضیحات و سؤالاتی را مطرح کردند که معاون بین‌الملل بیناد سعدی و رایزن فرهنگی کشورمان در باکو به آنها پاسخ دادند.

دیدار با جواد جهانگیرزاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان نیز از دیگر برنامه‌های این سفر سه روزه بود که طی آن معاون بین‌الملل بنیاد سعدی از چگونگی تأسیس این بنیاد و اعضای هیأت امنای آن و اهداف و فعالیت‌های بنیاد سعدی گزارشی ارایه داد و بنیاد سعدی را متولی اصلی ترویج و گسترش زبان فارسی در جهان معرفی کرد.

وی همچنین در خصوص برگزاری المپیادهای زبان فارسی و دوره‌های دانش‌افزایی ویژه استادان و دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی و تألیفات و همچنین فعالیت‌های بنیاد سعدی در فضای مجازی برای آموزش زبان فارسی توضیحاتی ارایه داد.

جواد جهانگیرزاده، سفیر ایران در جمهوری آذربایجان نیز با استقبال از فعالیت‌های ارزشمند بنیاد سعدی از رییس و استادان و کارکنان این بنیاد و همچنین از رایزنی فرهنگی ایران در باکو تقدیر و آمادگی خود را برای بسط و توسعه فعالیت‌های رایزنی در حوزه آموزش زبان فارسی اعلام کرد.

رایزن فرهنگی کشورمان نیز که در این جلسه حضور داشت به ارائه توضیحاتی درباره نحوه همکاری رایزنی‌های فرهنگی کشورمان در اقصی نقاط جهان با بنیاد سعدی در آموزش زبان فارسی پرداخت و گفت رایزنان فرهنگی، نمایندگان بنیاد سعدی در کشورهای مختلف نیز هستند.

دربندی، معاون بین‌الملل بنیاد سعدی و ابراهیمی، رایزن فرهنگی کشورمان و نماینده بنیاد سعدی در آذربایجان همچنین در محل نمایندگی ولی فقیه در باکو حضور یافتند و با حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی‌اکبر اجاق‌نژاد، نماینده ولی فقیه در جمهوری آذربایجان دیدار و گفت‌وگو کردند.

معاون بین‌الملل بنیاد سعدی در این دیدار در خصوص اقدامات و فعالیت‌های جدید و نرم‌افزارهای تولیدی و کتاب‌های درسی جدید بنیاد سعدی توضیحاتی ارایه داد.
رایزن فرهنگی کشورمان و نماینده بنیاد سعدی در جمهوری آذربایجان نیز نقش بنیاد سعدی در ترویج و گسترش زبان فارسی در جهان را بی‌بدیل خواند و از ریاست، معاونین و استادان بنیاد سعدی تقدیر کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین اجاق‌نژاد نیز با توجه به آشنایی کاملی که از فعالیت‌های بنیاد سعدی داشت، فعالیت‌های آموزشی این بنیاد در جهان را مورد تمجید قرار داد.