یک سطر قانون درباره موسیقی نداریم/ ماجرای ثبت کمانچه در یونسکو

وی بیان کرد: کمیسیون هنر و معماری بیش از دو سال موضوع سند موسیقی را پیگیری کرد و با نظرات هنرمندان و کارشناسان موسیقی سندی را تدوین کرد. با توجه به اینکه دغدغه همگانی در این زمینه وجود دارد نهادهای دیگری هم مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری نیز پیش نویس اسنادی را برای موسیقی تهیه کردند. شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در چند سال گذشته پیش نویسی را برای سند موسیقی تهیه کرده است. در حال حاضر مسئولیت تدوین نهایی سند موسیقی به عهده کمیسیون هنر و معماری است و همه پیش نویس هایی که برای سند موسیقی تهیه شده در اختیار این کمیسیون است. به منظور تدوین نسخه نهایی سند موسیقی کمیته ای با حضور هنرمندان و کارشناسان موسیقی تشکیل می شود تا با بررسی پیش نویس ها و نظرات، سند موسیقی نهایی و برای بررسی و تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شود.

ایمانی خوشخو ادامه داد: در سند موسیقی یک نگاه اساسی و اصولی مورد توجه است تا با تصویب آن چند مساله اساسی موسیقی کشور برطرف شود و قرار نیست در این سند همه جزییات موسیقی بیان شود. خوشبختانه سند معماری کشور به عنوان نخستین سند هنری که با استفاده از نظرات معماران و کارشناسان معماری در کمیسیون هنر و معماری تهیه شده بود، سال گذشته از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و به دستگاه ها ابلاغ شد. با توجه به تجربه سند معماری و شیوه بررسی اسناد در شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند موسیقی با نگاه اصولی و به طور مختصر برای ارائه به شورا آماده می شود.

وی تاکید کرد: موسیقی سنتی میراث فرهنگی و هنری کشور است که حفظ وحراست از آن ضرورت دارد. یکی از عرصه هایی که می تواند زمینه توجه به موسیقی ملی را فراهم کند آموزش و پرورش و مدارس است که متاسفانه توجه به موسیقی ملی در ذهن کودکان ما در مدارس شکل نمی گیرد و ضرورت دارد دریچه ای برای موسیقی در آموزش و پرورش ایجاد شود.

هر مسوولی با سلیقه خود با موسیقی برخورد می کند

حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی در این جلسه گفت: کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی جایگاه مهمی دارد و مسایل اساسی هنر را دنبال می کند و با توجه به جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی، می تواند بسیاری از مسایل جدی هنر را حل کند. خلاءهای بسیاری از جمله اسناد هنری وجود دارد که می تواند در این کمیسیون و شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی و حل شود.

وی افزود: مسایل موسیقی که کم و بیش در این سال ها وجود داشته و دارد در کمیسیون هنر و معماری هم بررسی شده و به همین منظور سند موسیقی تدوین شده است. ما در موسیقی وحدت رویه نداریم، با موسیقی برخورد ملوک الطوایفی می شود و هر مسئولی با سلیقه خود با موسیقی برخورد می کند. این وضعیت امنیت شغلی و روانی هنرمندان را تهدید می کند و هنرمندان از حق طبیعی خود محروم می شوند. به بانوان اجازه تحصیل در رشته موسیقی داده می شود اما آنان اجازه فعالیت ندارند و در تعدادی از استان ها بانوان اجازه فعالیت ندارند و گاهی با بانوان نوازنده برخوردهای ناشایستی شده که آسیب های آن تا سال ها از اذهان پاک نمی شود.

مدیرعامل خانه موسیقی با تاکید بر موضوع کپی رایت بیان کرد: مسأله کپی رایت بسیار جدی و مهم است و می تواند اقتصاد هنر را متحول کند اما متاسفانه برای پیگیری کپی رایت اراده جدی در رسانه، دولت و جامعه وجود ندارد.

نوربخش با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری گفت: با توجه به زمان انتخابات از طریق کمیسیون هنر و معماری از نامزدهای ریاست جمهوری خواسته شود که اعلام کنند آیا برنامه ای برای مسایل هنر به ویژه موسیقی دارند یا نه و اگر برنامه ای دارند به طور مشخص بیان کنند.

محمد سریر نیز در این نشست گفت: انعکاس موسیقی در جامعه و اشتغال به آن زیاد است اما چشم انداز روشنی برای دست اندرکاران موسیقی وجود ندارد. موسیقی موجب رشد فکری می شود و گرایش تربیتی دارد و با وجود محدودیت ها فعالان موسیقی بعد از انقلاب اسلامی بیش از ۳۰ برابر شده اند. بنابراین موسیقی در اداره امور کشور به یک نگاه ویژه نیاز دارد اما در حال حاضر موسیقی تعریف مشخصی ندارد و حداقل در ۱۰۰ سال اخیر موسیقی در کشور همواره با تردیدهایی مواجه بوده است. موسیقی تنها رشته ای است که با دیواری از ابهام مواجه است و تا وقتی چنین است هر کسی از ظن خود برای موسیقی تصمیم می گیرد.

وی ادامه داد: می بایست شورای عالی انقلاب فرهنگی یک خط نگاه عملی برای موسیقی ترسیم کند تا تکلیف این رشته که در زندگی مردم حضور جدی دارد مشخص شود.

داود گنجه ای عضو هیات مدیره خانه موسیقی نیز با تاکید بر اهمیت اخلاق گفت: اخلاق و تربیت از طریق هنر محقق می شود و هنر می تواند انسان را به تعالی برساند.

وی افزود: بسیاری از مسایل موسیقی تاکنون بارها بررسی و بیان شده اما در عمل نتیجه ای حاصل نشده است.

تلاش می کنیم که ثبت کمانچه در یونسکو با محوریت ایران باشد

داریوش پیرنیاکان در این نشست گفت: سندی را که در کمیسیون هنر و معماری تهیه کردیم سند مناسبی است و اگر تصویب شود می تواند راهگشا باشد. خانه موسیقی چندین هزار عضو دارد، چندین دانشکده و هنرستان موسیقی داریم اما هنوز ما و موسیقی را به رسمیت نمی شناسند، بنابراین ضرورت دارد شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیری کند تا این سند تصویب و قانون شود و عزم جدی برای پیگیری این موضوع باشد. امروز بسیاری از دانشجویان موسیقی دغدغه دارند که پس از فارغ التحصیلی چه فضای برای فعالیت و کار دارند و این شرایط موجب سرخوردگی می شود.

پیرنیاکان با اشاره به تهیه پرونده ثبت ساز کمانچه در یونسکو افزود: ۶ سال پیش کشور آذربایجان پرونده ساز تار را بدون اینکه ما اطلاع داشته باشیم به یونسکو ارسال کرد. سازمان یونسکو معمولا از کشورهای عضو نظر می خواهد که نماینده ایران سکوت کرد. درباره ثبت ساز کمانچه که مسئولیت پرونده ثبت آن را دارم، پرونده ثبت کمانچه تهیه شده و به یونسکو ارسال شده که کشور آذربایجان اعتراض کرده است. اما ثبت پرونده ساز کمانچه در یونسکو به نام دو کشور ایران و آذربایجان با محوریت ایران خواهد بود و تلاش می کنیم که محور در ثبت کمانچه در یونسکو ایران باشد.

وی افزود: ما سعی داریم در ثبت پرونده سازها از سهمیه دیگر کشورها هم استفاده کنیم. در نظر داریم پرونده ساز عود را نیز تهیه کنیم و برای تهیه پرونده های موسیقی و سازها به حمایت های مالی نهادها و دستگاه ها نیاز داریم.

حسن ریاحی نیز در این نشست گفت: سرمایه گذاری عظیمی روی آموزش موسیقی می شود و جوانان تحصیلکرده فراوانی در زمینه موسیقی داریم اما از آنان استفاده نمی شود. یکی دیگر از ضرورت ها در زمینه آموزش موسیقی است که باید به شیوه آموزشی موسیقی توجه شود و این شیوه بازنگری شود.

محمد میرزمانی رییس هیأت مدیره خانه موسیقی با اشاره به جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: ضرورت دارد شورا بر اساس تشخیص درباره مسایل و رخدادهای موسیقی وارد عمل شود و موضعگیری کند.

میرزمانی همچنین امنیت شغلی اهالی موسیقی را مهم خواند و بر توجه به آن تاکید کرد.