به گزارش خبرگزاری برنا، همزمان با ششمین روز نمایشگاه کتاب تهران، نشست بررسی «جایگاه استانبول در تاریخ جهان» و «زندگی صوفیانه استانبول» در سالن بینالملل برگزار شد.
در این نشست سفیر ترکیه در ایران، رضا هاکانتکین با ابراز خشنودی از حضور خود در نمایشگاه کتاب تهران گفت: نمایشگاه کتاب تهران به عنوان بزرگترین نمایشگاه حال حاضر در منطقه است و بسیار خوشحالم که امروز پروفسور ایلبر اورتایلی و محمود ارول قلیچ در این نمایشگاه دربارهی شهر استانبول سخن خواهند گفت.
ایلبر اورتایلی، عضو هیئت علمی دانشگاه گالاتاسرای ترکیه با اشاره به اولین حضور خود در نمایشگاه کتاب در سال 1986 گفت: این سومین حضور من در نمایشگاه کتاب است و در طی این مدت نمایشگاه کتاب تهران پیشرفت محسوسی داشته است.
اورتایلی درباره وضعیت اجتماعی استانبول بیان کرد: صنایع ما در قرن 18 و 19 از طرف حکومت پایهگذاری شد و وضعیت اجتماعی و سبک زندگی طبقهی کارگر ترکیه همانند کارگرهای اروپایی نبوده و حالت محافظهکاری به خود گرفت و از این رو شکلگیری طبقهی اجتماعی در استانبول همانند اروپا نیست.
وی با اشاره به حضور شهرستانهای جدید در حاشیهی استانبول گفت: ساخت و ساز بسیار پیچیدهای در مرکز شهر استانبول وجود دارد و آسمانخراشی که در این شهر ساخته شد، پس از مدتی تخریب شد و برای شهر استانبول مدیریتی همچون مدیریت شهر اصفهان نیاز داریم.
این استاد تاریخ دانشگاه با اشاره به سبک معماری حال حاضر استانبول گفت: چهار تیپ بنا را میتوان در این شهر شاهد بود. نوع اول مربوط به دورهی متأخر رم و دو بنای ایاصوفیه است، تیپ دوم معماری دورهی بیزانس و تیپ سوم آن مربوط به معماری بعد از قرن هجدهم است.
اورتایلی با اشاره به سبک معماری نئوکلاسیک در این شهر گفت: بناهای سبک چهارم معماری استانبول مربوط به معماری نئوکلاسیک است که نمونههای بسیاری از این سبک را در شهرهای تهران و تبریز شاهد هستیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه گالاتاسرای ترکیه دربارهی بزرگترین معضل کنونی استانبول گفت: در استانبول فرصتی برای توسعهی طبیعت وجود ندارد و این کار هزینههای بسیار سنگینی را میطلبد.
وی با اشاره به تنوع قومی شهر استانبول در تاریخ این شهر گفت: گرچه امروز جمعیت شهر بسیار بالاست ولی نمیتوان گفت به همان تعداد نیز تنوع قومی وجود دارد.
سهگانهی فارسی، عربی و ترکی، زبانهای اصلی منطقه به شمار میرود
اورتایلی با اشاره به تاثیر معماری ایران در معماری شهر استانبول بیان کرد: در قرن نوزدهم میلادی تمدن و فرهنگ ایرانی در استانبول به چشم می خورد. کاروانسراها، مدارس ایرانی و بناهای ایرانی دیگری در این شهر وجود داشته که امروزه اثری از این بناها در استانبول به چشم نمیخورد. از این رو این شهر را باید از نو ساماندهی کرد و برای این شکلدهی دوباره باید ایران و ترکیه همدیگر را بخوبی بشناسند و این کار با گردشگری بین دو کشور امکانپذیر است.
وی تاکید کرد: همان طور که برای اروپا، یونان قدیم ابتدای تمدن و فرهنگ به شمار میرود برای ترکها نیز زبان فارسی به مانند یونان قدیم ابتدای تمدن و فرهنگ است و فرهنگ معماری، ادبیات و دین اسلام را ترکها از ایرانیان گرفتهاند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: 40 درصد از واژگان زبان ترکی با زبان فارسی مشترک هستند و سه زبان فارسی و عربی و ترکی سهگانه زبان اصلی منطقه به شمار میرود و شرط دانستن فرهنگ منطقه تسلط به این سه زبان است.
محمود ارول قلیچ، رییس اتحادیهی همکاری مجالس اسلامی در تهران نیز با اشاره به اینکه ایلبر اورتایلی به مسائل ظاهری و فیزیکی استانبول پرداخته، دربارهی معنویت و روح استانبول در قرون گذشته سخن گفت.
نویسنده و استاد تاریخ با توضیحاتی دربارهی زندگی صوفیانه در تاریخ استانبول، سبک زندگی صوفیانه را یک سبک جهانی دانست.
فاضل نظری: شاعر نباید از سیل انتقاد بهراسد
مراسم رونمایی از پنج دفتر شعر با عنوان شعر معناگرا با حضور فاضل نظری معاون هنری حوزهی هنری در غرفهی انتشارات سوره مهر در نمایشگاه کتاب برگزار شد.
در این مراسم، فاضل نظری در سخنانی این مجموعه اشعار را در تراز شعر امروز خواند و برخی مولفهها را برتر از جریان امروز دانست و گفت: احساسم این است که این دفاتر شعر و شاعرانشان، در خلوت معنا قدم زده و با جهان به دور از افراط و تفریط در زبان آراسته شدهاند. اشعار این کتابها، غزلهایی در ادامهی طبیعی مسیر غزل است.
نظری ادامه داد: شعر امروز ایران، گاه پیچ و خمهایی را طی کرده، به بنبست رسیده، گاهی به مرداب و دشت منتهی شده، گاهی هم مانند یک رودخانه مسیر طبیعی خود را طی کرده است. به باور من اگر غزل را رودخانهای بدانیم، مسیر طبیعی آن جایی است که این دوستان در آن ایستادهاند و در حال آئینهداری هستند.
وی افزود: این دوستان، شاعرانی هستند که دچار افراط و تفریط نشده و مانند یک موج مقطعی به دیوار کوبانده نشدهاند. بهصورت کاذب سر ذوق نیامدهاند و به جای فریاد زدن و بیانیه صادر کردن، با کارشان حرفی را که باید زدهاند. جهان ذهنی آنها برای من بسیار جذاب است.
سن عقلی شاعران ما پائین آمده
این شاعر خاطرنشان کرد: اتفاق عجیبی که بعد از انقلاب رخ داده این بود که سن عقلی شاعران ما پائین آمده، در سالهای قبل باید صبر میکردیم که شاعری در ۵۰ سالگی به پختگی، تجربه و فکر برسد اما امروز شاهدیم که شاعران ما در سنین کم به بلوغ و پختگی میرسند. این دوستان جوان در زمرهی چنین شاعرانی هستند که خداوند به آنها توجه و عنایت داشته و در مسیری قرارشان داده است که به یک اثر خالص بدون زوائد برسند.
معاون هنری حوزهی هنری گفت: امروزه نمونههای زیادی در شعر داریم که حتی دستور زبان و حداقلهای کلام را رعایت نمیکنند. این دوستان در زمرهی چنین شاعرانی نیستند. حاصل کار آنها نتیجهی جوشش و کوشش، مطالعه و مباحثه است.
وی همچنین ادامه داد: حقیقت آن است که عنوان غزل را نباید برای هر اثری مصرف کرد اما در مورد این دوستان من به جرأت از چنین اسمی استفاده میکنم و تأکید هم دارم به جای آنکه به کار آنها شعر جوان بگوییم باید از آنها با تعبیر شاعر جوان یاد کنیم.
اندیشه زیستبوم شاعران است
نظری خاطرنشان کرد: زیستبوم شاعران، اندیشه است. آنها باید دمخور عقل و تفکر باشند. اعتدال نه به معنای سیاسی بلکه به عنوان عینی و فردیاش باید در آنها حلول یافته باشد. معنای من از اعتدال، همان معنایی است که انسان بر مبنای آن خلق شده و در ادامه شاعر باید در جهان عاطفی و احساسی زیست داشته باشد تا بتواند مسیر طبیعی حیات شاعرانهاش را بپیماید.
وی در همین زمینه افزود: عطش و شتاب نسل امروز برای دیده شدن و پرداخت هزینه برای اینکه به طور معجزهگون حال خود را خوب کند، به یکی از پدیدههای روزگار ما تبدیل شده است. در حالی که تعالی و رشد، مسیری است که قدم به قدم رخ میدهد. اگر آدمی یاد بگیرد که چطور به نیازهای کاذبش پاسخ دهد و در بند آنها نباشد، رشد و تجلی پیدا میکند. یادمان باشد که تاریخ ادبیات ما به ما میگوید که چگونه میتوان بقا داشت و چگونه نه.
دنیایی که شعر نداشته باشد چیزی کم دارد
نظری تصریح کرد: منتقدان کوتاه قد دوست دارند تا آثار ادبی را به اندازه خود، کوتاه کنند. آنها حتی شعر حافظ را نیز با همین نگاه، نگاه میکنند. در حالی که شاعران ما باید از این نگاه بگذرند و خود را با مطالعه به قلهی رشد برسانند. من البته قبول دارم که شعر خوب نیاز به منتقد خوب دارد و منتقد خوب کسی است که نشانی درست بدهد اما شاهدیم گاهی منتقدان ما یا نشانی غلط میدهند و یا نشانی را فراموش کردهاند. در واقع یا مسیر تعالی را نمیشناسند و یا دوستش ندارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: من از شاعران جوان میخواهم از سیل انتقادات خسته نشوند و اجازه ندهند که این صداها باعث شود آنچه که باید بشنوند فراموششان شود. به یاد داشته باشند که دنیا هنوز پر از خوبیها و زیباییهاست که باید روایت شود و بیتردید دنیایی که شعر نداشته باشد چیزی کم دارد
صرف 9 سال زمان برای ترجمه شاهنامه به زبان اسپانیایی
نشست «آسیبشناسی ترجمه مشترکات فرهنگی و ادبی با محوریت موضوع ترجمه شاهنامه به زبان اسپانیایی» روز دوشنبه (18 اردیبهشت) با حضور دکتر بئاتریس سالاس مترجم شاهنامه، دکتر موسویفر استاد دانشگاه آزاد، دکتر ایوب دهقانکار و دکتر اکبری در سرای اهل قلم ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.
دکتر بئاتریس سالاس در ابتدای این نشست، با اشاره به اینکه ترجمهی این اثر نه سال به طول انجامیده گفت: یک مترجم باید بداند اثری که ترجمه میکند دوست دارد یا نه.
سالاس افزود: من ادبیات و فرهنگ ایرانی را خیلی دوست دارم و زمانی که پیشنهاد ترجمهی شاهنامه توسط سازمان ملل به من شد، با نگرانی از سنگینی این امر، در نهایت پذیرفتم که ترجمهی این اثر را قبول کنم.
وی در رابطه با مشکلات ترجمهی شاهنامه با ذکر چند نمونه از ترجمهی فرانسوی ژول مول عنوان کرد: مترجم باید ترجمهی خود را نزدیک به متن اصلی انجام دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد در بخش دیگری از سخنان خود، اظهار داشت: با وجود طولانی بودن اثر، از صفحهی اول عاشق شاهنامه شدم.
دکتر سالاس با اشاره بر اینکه شاهنامه مانند یک اطلس است که انواع داستانهای تاریخی، عاشقانه و حماسی در آن وجود دارد، خاطرنشان کرد: مهم نیست که شاهنامه اثری حماسی است من آن را بسیار نزدیک به خود دیدم.
در ادامه دکتر موسویفر با اشاره به سابقهی دکتر سالاس در امر آموزش زبان اسپانیایی، وی را به نوعی شناسنامهی زبان اسپانیایی در ایران دانست و گفت: ایشان از اولین اساتیدی هستند که در ایران به آموزش زبان اسپانیایی پرداخت.
وی با تاکید بر این نکته که زبان اسپانیایی در ایران زبان جدیدی است، افزود: تمام اساتیدی که بعدها در حیطهی آموزش زبان اسپانیایی مشغول به کار شدند به اعتباری از شاگردان دکتر سالاس هستند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با ذکر انواع ترجمه شفاهی و کتبی به برخی از سختیهای این نوع ترجمه اشاره کرد و گفت: مترجم به مانند یک نقاش باید بتواند صحنه را برای مخاطب خود نقاشی کند تا مفهم متکلم بخوبی منتقل شود.
براساس این گزارش در بخش دیگری از نشست، دکتر اکبری در رابطه با طرح تاپ(TOP) به معرفی مختصر مرکز ساماندهی ترجمه و نشر پرداخت و با اشاره به اینکه این مرکز به جهت ساماندهی حوزهی نشر خارج از کشور تشکیل شده تصریح کرد: مرکز ساماندهی ترجمه و نشر وظیفه کلی خود را زمینهسازی نگارش بینالمللی کتابها تا زمان چاپ و نشر و همچنین رعایت استانداردهای بینالمللی در حیطهی ترجمه میداند.
اکبری افزود: در راستای برقراری تعامل مناسب با مخاطبان خارجی، یک از این طرحها طرح حمایت از نشر و ترجمه آثار ایرانی و اسلامی به زبانهای مختلف است که به عنوان طرح تاپ معرفی شده است.
وی در همین راستا عنوان کرد: به دلیل اینکه ارتباط بین ناشران داخلی و مخاطبان خارجی هنوز به خوبی شکل نگرفته ما با حمایت مالی و معنوی خود تلاش میکنیم این تعامل با تسهیلات بهتری اتفاق بیفتد.
وی همچنین گفت: دوستانی که در حیطه ی زبان اسپانیایی در ایران فعالیت دارند میتوانند آثار خود را جهت حمایت به سازمان ساماندهی ترجمه و نشر معرفی کنند.
در پایان، دکتر ایوب دهقانکار با ذکر اینکه ما به هیچ وجه بین طرح گرند و تاپ جدایی و تفاوتی قائل نیستیم یادآور شد: دغدغهی ما حضور پررنگ و هرچه بیشتر آثار ایران در بازارهای خارجی است.
وی در همین راستا افزود: از آنجا که یکی از اولویتهای طرح گرند، ادبیات ایران است ما با کمال میل آمادگی این را داریم که حمایت خود را حتی در شروع کار از ترجمهی شاهنامه دکتر سالاس انجام دهیم.
مخاطبشناسی در صنعت نشر مغفول مانده است
معاون بازرگانی و برندینگ انتشارات و موسسهی فرهنگی هنری خراسان در کارگاه «مهارتهای فروش و ارتباط با مشتری» که در سالن اهل قلم سیاُمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار میشد، گفت: مخاطبشناسی در صنعت نشر مغفول مانده است. فعالان این صنعت با تیراژ پایین، کتاب به چاپ میرسانند و مطابق واکنش مخاطبان، تیراژ بعدی را تعیین میکنند. این به معنای آزمون و خطاست که روش علمی و منطقی کار نیست.
مهدی یوسفوندی، معاون بازرگانی و برندینگ انتشارات و موسسهی فرهنگی هنری خراسان (18 اردیبهشت) در این کارگاه با اشاره به اینکه در مرحلهی اول باید مخاطب مفید را شناسایی کرد، گفت: پس از شناسایی مخاطب باید پیام خود را به او برسانیم و سپس به عکسالعمل او پاسخ مناسب دهیم و در نهایت تعامل خود را منجر به خرید مخاطب کنیم.
به گفتهی یوسفوندی، مخاطبشناسی در صنعت نشر مغفول مانده است. فعالان این صنعت با تیراژ پایین، کتاب به چاپ میرسانند و مطابق واکنش مخاطبان، تیراژ بعدی را تعیین میکنند. این به معنای آزمون و خطاست که روش علمی و منطقی کار نیست.
وی در ادامه گفت: پایهی تولید و بازاریابی مخاطبشناسی است. همواره شکست در جایی اتفاق میافتد که ضعیفترین بخش سازمان است. قدرت یک زنجیر به ضعیفترین حلقهی آن است. وقتی حلقهی زنجیرهی تولید و فروش را در نظر میگیریم؛ فروش آخرین حلقه است.
یوسفوندی اظهار کرد: زمانی که قرار است محصولی به بازار عرضه شود با مرحلهی آگاهی و عکسالعمل مخاطب مواجه هستیم. کتاب محصولی است که یک بار خریده میشود ولاغیر. برخلاف کتاب محصولاتی مثل شامپو و صابون بارها خریداری میشوند بنابراین کتاب باید در اوج مرحله آگاهی قرار گیرد. این محصول آنقدر باید به جامعه معرفی شود که در اوج مرحلهی آگاهی واقع شود. البته این امر با فرض این مطلب است که مخاطبشناسی انجام شده است.
صنعت نشر در ایران جزو پررقابتترین صنایع است
یوسفوندی با بیان اینکه صنعت نشر در ایران جزو پررقابتترین صنایع است، یادآور شد: همواره بیم آن میرود که یک کتاب توسط ناشران مختلف چاپ شود. این ترس در دل همهی ناشران مجموعهی فروش و شرکت پخش وجود دارد. میبایست کمهزینهترین روش تبلیغ و کمهزینهترین روش معرفی کتاب به مخاطب مدنظر قرار گیرد.
یوسفوندی تاکید کرد: مخاطب زمانی در مقابل یک پیام عکسالعمل مناسب نشان میدهد که پیام به درستی و وضوح اطلاعرسانی شده و مخاطب به درستی آن را فهم کرده باشد.
وی تصریح کرد: تفاوت روشهای اطلاعرسانی خلاقانه با روشهای اطلاعرسانی عمومی این است که نظر مخاطب را جلب میکند و تاثیر بیشتری دارد. نمایشگاه بینالمللی کتاب از روشهای اطلاعرسانی عمومی محسوب میشود.
وی در ادامه با بیان اینکه فروش، یعنی فرآیندی که طی آن ارزش جابجا میشود، یادآور شد: پول و کتاب هردو ارزش هستند و جابجایی آنها فروش محسوب میشود. به عنوان مثال ایدهی «یکی بخر، دوتاببر» از شیوههای فروش است. شیوهی فروش در جایی معنا مییابد که فروشنده و مخاطب نهایی رودرروی یکدیگر قرار گرفتهاند. باید با شیوههای فروش بازی کرد و هرکسی فروشنده نمیشود.
یوسفوندی با اشاره به اینکه ابزارهای جدید ارتباطی، بازار را متحول کردهاند اظهار کرد: تا میشود باید به این تحولات تکیه کرد. رسانههای سنتی سالیان سال کار میکنند اما رسانههای فعلی هرچند وقت یک بار تغییر میکنند. در برنامهریزیها باید به چرخهی عمر رسانه توجه داشت.
معاون بازرگانی و برندینگ انتشارات و موسسهی فرهنگی هنری خراسان در پایان افزود: بهترین ابزار برای تغییر از گذشته تاکنون بازگویی مزایا و منافع کتاب به مخاطبان است و ابزار کلیدی ترغیب انتقال تجارب مثبت مصرفکنندگان قبلی است. این امر بسیار مهم است که فروشنده به مزایای محصول ایمان داشته باشد؛ نه فقط آگاهی.