راه‌اندازی ۳ شبکه به زبان‌های آفریقایی، روسی و فرانسوی

به گفته جبلی این نشست خبری که با هدف ارائه گزارش از ۱۰ سال فعالیت شبکه پرس‌تی‌وی و اهدافی که برای آینده این شبکه در نظر گرفته شده و همچنین ارائه گزارشی از فعالیت‌های دیگر شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیما همچون العالم، هیسپان، الکوثر و آی‌فیلم برگزار شده است، اولین جلسه معاون برون‌مرزی در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.

جبلی با اشاره به سالروز تأسیس شبکه پرس‌تی‌وی در یازدهم تیر ماه خاطرنشان کرد:‌ شبکه‌های برون‌مرزی عمدتا شناخته‌شده نیستند. یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران برای نشان دادن اقتدار خود در منطقه و جهان فعالیت‌های برون‌مرزی سازمان صداوسیما از طریق شبکه‌های برون‌مرزی و حضور موثر در فضای مجازی بوده است. اگر جمهوری اسلامی ایران پس از ۴۰ سال از پیروزی انقلاب اسلامی توانسته است در جهان شاهد اقتدار شود و برای خود مخاطبان جهانی ایجاد کرده است به همت همین رسانه‌های همسو با اهداف انقلاب اسلامی بوده است که مجموعه این رسانه‌ها در سازمان صداوسیما و شبکه‌های برون‌مرزی فعالیت دارند.

معاون برون‌مرزی سازمان صداوسیما با اشاره به حضور گروه‌های تکفیری و عملیاتی‌های تروریستی در سطح جهان خاطرنشان کرد: با مرور تحولات سال‌های اخیر جهان متوجه می‌شویم که انگار قرار بوده است کشورهای منطقه ما دچار بحران‌هایی شوند که تا سال‌ها نتوانند آن‌ها را جبران کنند و به دنبال این بحران‌ها تأثیر کشور ایران در منطقه نیز تحت شعاع قرار بگیرد، اما امروز شاهدیم کشور عراق با کمک جمهوری اسلامی ایران توانست موصل پایتخت داعش را بازپس بگیرد و تمام این برنامه‌ریزی‌ها را بهم بریزد. امروز هیچ کسی در منطقه از دوستان تا دشمنان ما گرفته نمی‌توانند انکار کنند که جلوگیری از اقدامات تروریستی گروه‌های تکفیری بدون کمک‌های کشور ایران میسر نبود.

او اظهار کرد:‌ از سوی دیگر باید به این نکته توجه کرد کرد که در کنار اقتدار عملیاتی و نظامی نفوذ در جامعه مخاطبان و افکار عمومی جهان نیز یکی از عوامل اقتدار محسوب می‌شود که این امر بر عهده رسانه‌هاست. ما رسانه‌ها در حوزه ارتباط با مخاطبان درون و برون‌مرزی مسؤولیت سنگینی بر دوش داریم.

جبلی در ادامه سخنانش بار دیگر به سالروز تأسیس شبکه پرس‌تی‌وی اشاره کرد و گزارشی از عملکرد و برنامه‌های این شبکه تلویزیونی در ۱۰ سال گذشته ارائه داد؛ او اظهار کرد: امروز که ۱۰ سال از تأسیس شبکه پرس‌تی‌وی می‌گذرد می‌توانیم تأسیس پرس‌تی‌وی را نقطه عطفی در فعالیت‌های برون‌مرزی رسانه‌ای ایران پس از انقلاب اسلامی بدانیم. ما تا مقطعی بیشتر بر روی تولید و توزیع پیام‌های ساده خبری و با هدف مخاطب قرار دادن جوامع اطراف ایران فعالیت می‌کردیم. از سال ۲۰۰۳ با سقوط صدام و حضور نیروهای آمریکایی در کشور عراق که مصادف با راه‌اندازی شبکه العالم بود وارد فاز جدیدی از فعالیت‌های رسانه‌ای برون‌مرزی شدیم.

معاون برون‌مرزی صداوسیما با اشاره به عملکرد شبکه «العالم» در جریان اتفاقات عراق در سال ۲۰۱۳،  بیان کرد: در شرایطی که به هیچ وجه امکانات برون‌مرزی صداوسیما با شبکه‌های بین‌المللی جهان قابل مقایسه نبود شبکه العالم توانست تأثیرات بسیار مهمی در جریان جنگ عراق بگذارد. پس از این تأثیرات این ایده در سازمان صداوسیما مطرح شد که اگر ما تا این اندازه توانایی داریم که پیام انقلاب و جمهوری اسلامی ایران را به کشورهای خارجی منتقل کنیم و در جریان اتفاقات منطقه تأثیرگذار باشیم چرا وارد عرصه جدی‌تری نشویم.

جبلی افزود: با توجه به اینکه رسانه‌های پرنفوذ جهان به زبان انگلیسی فعالیت دارند و از پشتوانه‌های سیاسی و مالی بسیاری برخوردار بوده و هستند، ورود به عرصه رقابت با این رسانه‌ها اقدامی بسیار جسورانه محسوب می‌شد. بر همین اساس فعالیت‌های مقدماتی راه‌اندازی شبکه پرس‌تی‌وی از سال ۸۴ آغاز و در سال ۸۶ به شکل رسمی این شبکه تلویزیونی راه‌اندازی شد. ما در این ۱۰ سال تجربیات زیادی را کسب کردیم و درس‌هایی گرفتیم که برای آینده این شبکه تلویزیونی و به طور کلی شبکه‌های برون‌مرزی بسیار مهم است.

او با اشاره به فعالیت‌های شبکه پرس‌تی‌وی در سال ۹۵ خاطرنشان کرد: حضور بیش از ۱۷۰ خبرنگار خارجی جهت انعکاس جدیدترین گزارش‌ها از وقایع روز جهان، پخش روزانه ۷۲۶ دقیقه خبر، حدود ۴۰۳ دقیقه برنامه زنده و ضبطی، ۲۱۰ دقیقه مستند، ۲۵۱ ساعت پوشش رویدادهای زنده، ۴۴۸ ساعت حضور میهمانان در استودیوی تهران، ۱۲ برنامه گفت‌وگو محور تولید داخل و ... از جمله فعالیت‌های شبکه پرس‌تی‌وی در سال ۹۵ محسوب می‌شود.

معاون برون‌مرزی صداوسیما به فعالیت‌های شبکه پرس‌تی‌وی در فضای مجازی اشاره و اظهار کرد: حضور در فضای مجازی از ابتدای راه‌اندازی شبکه پرس‌تی‌وی هدف ما بوده است و امروز ما از تمام تکنولوژی‌های جدید فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی که توسط رقبای ما در جهان استفاده می‌شوند در شبکه‌های برون‌مرزی بهره می‌بریم؛ به طوری که در همین چند هفته گذشته یکی از فیلم‌های ما در شبکه‌های مجازی بالغ بر ۱۲ میلیون بازدید داشت و چنان مورد توجه قرار گرفت که بسیاری از رقبای ما مجبور شدند از این فیلم استفاده کنند.

جبلی با بیان اینکه ما مدعی هستیم شبکه پرس‌تی‌وی توانست صدای جدیدی را در میان رسانه‌های جهان به گوش مخاطبان برساند، به چالش‌هایی که شبکه‌های برون‌مرزی در فعالیت‌های جهانی با آن‌ها مواجه هستند اشاره و اظهار کرد: ما در شبکه‌های برون‌مرزی با غول‌های خودخوانده رسانه‌های جهانی رقابت می‌کنیم؛ رقابتی که از نظر مالی و پشتوانه‌های سیاسی برابر نیست. تمام نهادهای حاکمیتی در دنیا برای حضور شبکه پرس‌تی‌وی محدودیت‌هایی قائل می‌شوند؛ به عنوان مثال پس از اتفاقات سال ۸۸ حضور ما روی شبکه‌های کابلی اروپا و انگلیس منع شد و ما برای ارتباط با مخاطبان اروپایی و انگلیسی با مشکلات زیادی مواجه شدیم. این محدودیت‌ها در فضای مجازی نیز وجود دارد. اگر ما به خط قرمزهای رسانه‌های اجتماعی تعرض کنیم و یعنی به عنوان مثال رویکردهای نژادپرستانه رژیم صهیونیستی را نقد کنیم از سوی این شبکه‌ها بلاک می‌شویم. اما علیرغم این محدودیت‌ها توانستیم در این سال‌ها مخاطبان زیادی را در کشورهای خارجی جذب و با جریان‌های سلطه جهانی مبارزه کنیم.

معاون برون‌مرزی صداوسیما با اشاره به شبکه «آی‌فیلم» بیان کرد: شبکه آی‌فیلم فارسی در واقع سرریز آی‌فیلم انگلیسی و عربی است. در کل این شبکه تلویزیونی با هدف ترویج سبک زندگی ایرانی و اسلامی به مخاطبان عربی و انگلیسی زبان تأسیس شد و تاکنون توفیقات زیادی هم در این حوزه داشته است. به همین منظور در نظر داریم تا شبکه آی‌فیلم با زبان دری نیز به زودی تأسیس شود.

جبلی همچنین به شبکه برون‌مرزی «الکوثر» اشاره و اظهار کرد: این شبکه تلویزیونی نیز با رویکرد برنامه‌های عمومی و معارفی تأسیس شد. البته ما پروژه‌های دیگری نیز در دست اقدام داریم. به عنوان مثال ما تاکنون در آفریقا حضور جدی رسانه‌ای نداشته‌ایم ولی هم اکنون در آستانه تأسیس شبکه‌ای با زبان هوسا (زبان غرب آفریقا)‌هستیم و به امید خدا تا ماه‌های آینده این شبکه روی آنتن می‌رود. همچنین قرار است شبکه‌ای با زبان فرانسوی برای کشورهای فرانسه زبان و اقلیت‌های مسلمان در این کشورها راه‌اندازی شود. همچنین اقداماتی برای راه‌اندازی شبکه‌ای به زبان روسی در حال انجام است که فعلا در مرحله مقدماتی قرار دارد.

او با اشاره به خبرگزاری بین‌المللی ایران یعنی همان «آی‌پی» (Iran Press)  افزود: این خبرگزاری با هدف انتقال مستقیم اخبار و تصاویر زنده خبری از مناطقی که در آن حضور یا نفوذ داریم همانند سوریه، بحرین و ... راه‌اندازی شده است و در آینده نزدیک قرار است به صورت فعال‌تر و رسمی‌تر از آن رونمایی شود.

جبلی رقابت‌های نابرابر، مواجهه با سرعت و پیچیدگی تحولات، تلاش برای تطبیق با تحولات پیش‌رو با امکانات محدودی که در اختیار داریم و عدم حمایت جدی مالی را از جمله چالش‌هایی که شبکه‌های برون‌مرزی در دنیا با آن‌ها مواجه هستند برشمرد و گفت:‌ برای اینکه بتوانیم حرکت صعودی داشته باشیم و با توجه به اینکه روز به روز نیاز به حضور ما در منطقه بیشتر می‌شود باید حمایت مالی بهتری از شبکه‌های برون‌مرزی صورت بگیرد. این منابعی که در اختیار سازمان صداوسیما برای شبکه‌های برون‌مرزی قرار می‌گیرد به هیچ وجه برای اهداف بزرگ ما کافی نیست. سازمان صداوسیما از شبکه‌های برون‌مرزی پشتیبانی می‌کند اما رقم‌های ریالی و ارزی که به سازمان اختصاص داده می‌شود اصلا کافی نیست. ما اگر نتوانیم خبرنگاران خارجی و شرکت‌های طرف قراردادمان بر روی ساخت برنامه‌ها و مستندها تأمین کنیم طبیعتا ارتباط‌مان با آن‌ها قطع خواهد شد.

معاون برون‌مرزی صداوسیما که معتقد است شبکه پرس‌تی‌وی شروعی طوفانی داشته و بسیار تأثیرگذار بوده است، خاطرنشان کرد: برداشته شدن این شبکه تلویزیونی از روی شبکه‌های کابلی اروپا و انگلیس تأثیرگذاری این شبکه را به شدت تحت‌الشعاع قرار داده است. چرا که مصرف رسانه‌ای جوامع غرب از شبکه‌های کابلی است و نه ماهواره‌ای و حذف ما از شبکه‌های کابلی عملا به معنای قطع ارتباط با مخاطبان بود. در این شرایط ما یا باید دست از پا می‌کشیدیم یا حضورمان را در شبکه‌ها و عرصه‌های رسانه‌ای دیگر تقویت می‌کردیم که انتخاب ما گزینه دوم بود. در همین راستا از همان زمان برنامه‌های شبکه پرس‌تی‌وی به صورت زنده از سایت یوتیوب پخش شد. امروز شرایط به گونه‌ای شده است که اگر باز به روی شبکه‌های کابلی بازگردیم مسیر خودمان را ادامه می‌دهیم چرا که دیگر رسانه‌های اجتماعی حضور بسیار موثرتری از رسانه‌های سنتی دارند.

جبلی همچنین درباره مدارهای ماهواره‌ای که در اختیار کشور ایران قرار داده شده و برای هر کدام از آن‌ها مدت زمانی نیز تعیین شده است، اظهار کرد: در حال حاضر یک نقطه‌ی مداری از پنج مداری که در اختیار ما قرار گرفته بود در دسترس است. طبیعتا برای شبکه‌های برون‌مرزی ما یک ماهواره کفایت نمی‌کند ولی فعلا چاره‌ای نیست که ما از ماهواره‌های دیگر از طریق اجاره‌ای و خرید استفاده کنیم که خرید این مدارهای ماهواره‌ای بسیار گران و تقریبا غیرممکن است. در حال حاضر از اجاره مدارهای ماهواره‌ای که در جهان نیز این امر مرسوم است استفاده می‌کنیم.

او مقابله با ایران‌هراسی، مقابله با اسلام‌هراسی برای جلوگیری از شیوع چهره‌ای که گروه‌های تکفیری در جهان از اسلام نشان می‌دهند، نشان دادن سبک زندگی ایرانی و اسلامی و انتقال پیام‌های انقلاب اسلامی به جهان را از مهمترین اهداف شبکه‌های برون‌مرزی برشمرد و درباره برنامه‌های آینده این شبکه‌ها اظهار کرد: مستندهای خوبی را در دست ساخت داریم و حتی در برخی از سرزمین‌های اشغالی نیز در حال تهیه مستند هستیم. همچنین طرح‌های بسیار خوبی برای تولید برنامه‌های داخلی و خارجی در نظر گرفته‌ایم که امیدواریم با تأمین منابع بتوانیم آن‌ها را تهیه کنیم.

جبلی در پایان سخنانش با اشاره به شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی خاطرنشان کرد: حرکت این شبکه تلویزیونی تاکنون به سمت اهدافی بوده است که برای آن تعریف شده و عمده مخاطبان آن نیز در همان مناطقی است که برای آن از پیش تعریف شده بود؛ بنابراین برای شبکه پرس‌تی‌وی هدف‌گذاری و انتخاب مخاطب به درستی انجام شده است و امیدواریم در آینده بتواند در این مسیر مقتدرانه‌تر عمل کند.