عواملی که باعث ناامنی جاده های ایران است بشناسید

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، جاده های ایران هر ساله هزاران خانواده را در غم در غم از دست دادن عزیزانشان داغدار می کند، حفظ سلامت جان انسان ها در همه جای دنیا مهم ترین دغدغه مسئولین می باشد تا جایی که مشاهده می کنیم کوچکترین سانحه ای و کمترین تلفاتی منجر به استعفا مسئولین مربوطه می شود، اما در ایران وقوع هر سانحه ای منجر به قول پیگیری از سوی مسئولین می شود که این پیگیری ها هم از دولتی به دولت دیگر و از وزیری به وزیر دیگر منتقل می شود.

از میان سه عامل انسان، وسیله نقلیه و جاده، راه‌ها و جاده‌ها به عنوان یکی از عوامل ایجاد حوادث جاده‌ای باید با جدیت بیشتری مورد توجه مسئولان قرار گیرند و آنها با تدبیر بیشتر در ایجاد جاده‌های ایمن تلاش کنند،جاده‌هایی که بتواند حداقل قسمتی از سهل‌انگاری‌های رانندگان و مشکلات فرهنگی رانندگی راجبران کنند.

مهم ترین اصل در  جاده ها طراحی آن می باشد برای اینکه طراحی جاده بتواند اثر مطلوب روی رفتار و عملکرد راننده داشته باشد ابتدا راننده باید محیط جاده را درک کند و بداند برای چه هدف و منظوری ساخته شده است. باید توجه داشت که این درک و شناخت جاده یک فرایند فعال است.بدین معنی که این شناخت نتیجه یک نوع تعامل فکری بین احساس اکتسابی و انتظارات او است. پر واضح است که ممکن است راننده محیط جاده را متفاوت از هدف طراح جاده و مهندس سازنده تصور کند. 

در زیر به مواردی که طراحی جاده می تواند بر عملکرد رانندگان اثر بگذارد و مسئولین باید در نظر بگیرند  اشاره شده است.

اهداف سفر : چگونگی طراحی محیط جاده نقش مهم و اساسی ای در شیوه استراتژی رانندگی دارد. منظور از شیوه استراتژی جنبه‌هایی مانند هدف مسافرت را در برمی‌گیرد (مثلاً سفر برای کار است یا تفریح و گردش) و در نتیجه مسیر انتخابی سفر مهم است. مثلاً راننده مسیری را انتخاب می‌کند که جاهای دیدنی بیشتر داشته باشد نه اینکه سریع‌تر به مقصد برسد. بنابراین طراحی محیط جاده در این شیوه روی رانندگی تأثیر خواهد داشت. باید به خاطر داشت که هر یک از شیوه‌های رانندگی دارای سلسله مراتب یا اولویت‌های انتخابی خود است. انتخاب درست یک مسیر مورد نظر، حرکات رانندگی (مانورهای راننده) را تحت‌تأثیر خواهد گذاشت.

مهارت هدایت خودرو: در این سطح یا شیوه، محیط جاده در عملکرد رانندگی تأثیر فراوان دارد. در این شیوه هدایت وسیله نقلیه به تجارب و مهارت قبلی راننده و استفاده از تجاربی که برای او موفق‌تر بوده بستگی دارد. اگر وضعی اتفاق افتد راننده شیوه‌ای از رانندگی را انتخاب می‌کند که طبق مقررات باشد و عکس‌العمل‌های حساب شده و ثابتی را خواهد داشت. حرکات قانونمند او براساس قوانین و مقرراتی است که براساس نوع جاده پس از تجارب مکرر زیاد به ذهن خود سپرده است و جزء رفتار رانندگی او شده است. مثلاً وقتی در یک آزادراه از وسیله نقلیه‌ای سبقت می‌گیرد، در یک زمان در مغز و حافظه‌اش فرضیات فراوانی فعال می‌شوند: آیا از مقابل ماشین یا وسیله دیگری در حرکت است؟ سرعت او مطابق سرعت مجاز است؟ محل خروجی در مقابل خود دارد یا نه؟ آیا چراغ راهنمایی در پیش دارد یا خیر؟ و تصورات دیگر مثلاً: وسایل نقلیه دیگری در حال سبقت‌گرفتن آزاد هستند؟ آیا اتومبیل‌های دیگر سرعت بیشتری دارند؟ هنگام سبقت گرفتن از وسیله نقلیه جلویی، همه این تصورات و تصمیم‌گیری‌های او، در نحوه مانورها و حرکت‌های او تأثیر‌گذار خواهد بود.

شیوه کنترل: در شیوه کنترل هم طراحی جاده نقش با اهمیتی را داراست. به‌علت اینکه مجموعه فرایند رانندگی یک امر ترکیبی است و مانند یک عادت بدون کنترل یا به‌طور غیرآگاه انجام می‌‌شود، واضح است که باید مشکل طراحی جاده با نیاز راننده مطابقت داشته باشد تا این وظیفه به‌طور اتوماتیک انجام شود: برای مثال کنترل مسیر بستگی به ترکیبی از انتخاب سرعت درست، موقعیت وسیله نقلیه و تعیین مسیر برای مقصد دارد. گرفتن این نوع اطلاعات، نسبتاً سریع‌تر و قبل از هر چیز به سیستم ذهنی و بینایی وارد می‌شود. اگر به هر دلیلی این چنین اطلاعات کافی نباشد (مثلاً خط‌کشی روی جاده به خارج از جاده کشیده شده باشد یا پاک شده و یا به‌درستی قابل تشخیص نباشد) این احتمال وجود دارد که راننده کنترل خود را از دست بدهد.

از آنجایی که حرکات رانندگی کم و بیش به‌طور عادت و خودکار صورت می‌گیرد، هر نوع اطلاع نادرست ورودی به محدوده ذهن یا سیستم بلافاصله بازده (خروجی) منفی خود را بروز می‌دهد. همچنین وظیفه رانندگی براساس «سلسله مراتب یا اولویت‌ها» سازمان یافته است. اگر در مرحله اول براساس سلسله مراتب نقشی درست انجام نشود، در سطح یا مراحل دوم و بعدی اثرات بد و نامطلوب بروز می‌دهد. برای مثال یک راننده مبتدی که با تعیین مسیر مشکل پیدا کند، ممکن است تصمیم بگیرد نه از وسایل نقلیه دیگر سبقت بگیرد و نه از طریق آینه ماشین به اطراف یا عقب ماشین نگاه کند. از طرف دیگر تأثیر بالا به پایین خواهد داشت (طبق اصل سلسله مراتب). مثلاً راننده‌ای که در فشار محدودیت زمان قرار گرفته (از نظر جنبه‌های برنامه‌ریزی) باعث می‌شود که او مکرراً سبقت بگیرد و طبعاً کنترل مسیر مشکل‌تر می‌شود.

تجهیزات ایمنی نیز سهم نسبتا بزرگی در بروز تصادفات جاده ای دارند، 

در این میان تولید تجهیزات ایمنی راه هایی که از استاندارد لازم برخوردار نیستند و یا پیمانکارانی که استاندارد های ابلاغ شده توسط وزارت راه را در نصب تجهیزات ایمنی جاده ها رعایت نمی کنند نیز به نوبه ی خود سهمی نسبتا بزرگ در بروز سوانح رانندگی دارند.

• عدم استفاده از شبرنگ های مرغوب در تابلوها و علائم اخطار دهنده.
• عدم استفاده از چراغ ها و ال ای دی های مناسب در طول جاده ها .
•  عدم نصب انواع بشکه مخروطی ایمنی و دیگر جداکننده ها در جاهایی که نیاز به نصب اینگونه تجهیزات می باشد .
• استفاده نکردن از مواد اولیه مرغوب در تولید انواع تجهیزات ایمنی راه ها .
• عدم وجود واحد کنترل کیفیت در تولیدی ها و کارخانجات تجهیزات ایمنی راه ها.
• مهندسی ساز نبودن سازه های تولیدکنندگان تجهیزات ایمنی راه ها.
• اهمال کاری پیمانکار و یا نصاب در نصب انواع تجهیزات ایمنی مطابق استانداردهای جهانی .

از عوامل مهم در بروز تصادفات ناشی از نواقص تجهیزات ایمنی راه ها می باشند.

برخی عوامل خارجی موثر در بروزتصادفات از قرار ذیل می باشند.

 طراحی خودرو

برخی از سازندگان خودرو بدون توجه به استاندارد های جهانی و ایمنی اقدام به طراحی و ساخت خودرو میکنند که درصد نسبتا زیادی از تصادفات جاده ای را می توان به آنها اختصاص داد.

 تعمیرات خودرو

عدم رسیدگی به خودرو و کنترل به موقع ترمز ها و دیگر مسایل امنیتی و همچنین خطای تعمیرکاران نیز یکی دیگر از عوامل بروز تصادفات می باشد.

آب و هوا

تغییرات جوی مخصوصا در فصول سرد سال باعث لغزندگی ، ریزش ، کاهش دید و… در جاده ها شده و باعث بروز تصادف میگردند.