یادداشت اختصاصی؛

‍ قدرت نرم چین کاهش می‌یابد

|
۱۳۹۷/۰۱/۱۱
|
۱۶:۴۰:۲۸
| کد خبر: ۶۹۲۲۲۹
‍ قدرت نرم چین کاهش می‌یابد
مهدی محمد صادقی- کارشناس ارشد ژئوپولیتیک دانشگاه تهران

اساساً قدرت از منظر ماهیت دارای دو بعد قدرت سخت (دستیابی به مطلوب با اعمال زور و اجبار) و قدرت نرم (توانایی دستیابی به مطلوب بدون کاربرد زور و اجبار و تنها از طریق ظرفیت فرهنگی و جاذبه هایی نظیر شکل دولت هاست).

قدرت نرم توسط اشاعه و تقویت دیپلماسی عمومی و پتانسیل های سازمان های غیر دولتی و شکل دولت ها و سیاست خارجی بیشترین وجوه تاثیر گذاری را داراست.

جمهوری خلق چین، پس از شنیده شدن زمزمه های پروسه انتقال قدرت یکی از کاندیدای قدرت جهانی در نیمکره شرقی جهان است. امروزه جمهوری خلق چین به زعم بسیاری از تحلیلگران مسائل روابط بین الملل طی دهه آتی یک قدرت ژئوپولیتیکی اقتصاد محور و مبتنی بر ژئواکونومیک، شانس زیادی برای جانشینی جایگاه آمریکا در عرصه روابط بین الملل دارد.

اما شرایط و موقعیت چین از منظر قدرت نرم نیاز به تقویت دارد، یکی از وجوه قدرت نرم عدم تمرکز در قدرت اعتبار و پرستیژ سازمان های غیر دولتی و توان دیپلماسی عمومی است. با این وجود شاهد آنیم که به رغم بسیاری از پیشرفت ها و توسعه های اقتصادی در چین، هنوز به لحاظ کار ویژه های قدرت نرم، این کشور در حد و قواره قدرت های جهانی بر نیامده است.

قانون مادام العمری ریاست جمهوری چین علی رغم همه اقدامات و تلاش های تحسین برانگیز رئیس جمهور، شی جیپینگ طی مدت زمان ریاست جمهوری وی در این کشور به دلیل تمرکز گرایی در قدرت  و تضعیف بازیگری سازمان های غیر دولتی و نقش دیپلماسی عمومی، نمره منفی بر ظرفیت قدرت نرم جمهوری خلق چین ثبت می کند، چرا که براساس اصول دموکراتیک و مبتنی بر دموکراسی پذیرفته شده جهانی، مسئولین کشورها باید نقش و اثرگذاری دیپلماسی عمومی و سازمان های غیر دولتی را در راهبرد های سیاست خارجی افزایش دهند.

قدرت نرم چین از نظرگاه شکل دولت و عدم ثبات سازمان های غیر دولتی تاحدی دچار گسستگی است، علی ایحال دیپلماسی عمومی چین نیز به نوعی دچار عدم انسجام است. آنچه پس از تصویب قانون ریاست جمهوری مادام العمر شی جیپینگ به زعم نگارنده به اذهان اکثر کارشناسان خطور می نماید، کاهش جذابیت دموکراسی چین از دیدگاه جامعه جهانی است. یک چین کمونیست با ریاست جمهوری مادام العمر به هیچ وجه یارای رقابت با دموکراسی غربی و جاذبه های حکومت دموکراتیک هند را نخواهد داشت. از سوی دیگر پر واضح است برخی از ظرفیت های ملت و سازمان های غیر دولتی پس از اجرای قانون مادام العمری ریاست جمهوری چین مغفول واقع خواهد شد که این یعنی تضعیف قدرت نرم و عدم دستیابی کم هزینه تر و بدون اجبار به اهداف و منافع ملی جمهوری خلق چین است.

به نظر می رسد، چین با وجود تبلیغات گسترده پیرامون فرهنگ و آیین بودایی و راه اندازی مجموعه های فرهنگی و معابد بودایی بدلیل فرآیند ریشه ای تمرکز گرایی قدرت و کاهش جذبه های دیپلماسی چینی، در اقصی نقاط جهان در قیاس با سایر کاندیدای جایگزینی هژمونی آمریکا شرایط پیچیده و دشوارتری پیش رو خواهد داشت.

 

نظر شما