کودکان نامشروع یا خارج از نکاح همیشه وجود داشتهاند. اگر سری به کتابهای تاریخی یا فیلمهای تاریخی بزنید، متوجه میشوید که از زمانهای بسیار دور هم این معضل وجود داشته است.
اما مهم این است که بعد از گذشت چندین قرن جوامع با این دسته از کودکان چگونه رفتار میکنند. آیا این کودکان ناخواسته را به عنوان عضوی از بدنه جامعه میپذیرند یا آنها را طرد میکنند؟
با نپذیرفتن این افراد در جامعه، هیچ مشکلی که حل نخواهد شد، هیچ! بلکه ممکن است این کودکان خارج از نکاح به طریقی دیگر به معضلی اساسی در جامعه تبدیل شوند. نداشتن شناسنامه در جامعه کنونی عمده مشکل این دسته از کودکان است که در ادامه گفتوگو با یک فعال اجتماعی به معضلات آنها روبرو خواهید شد.
فاطمه دانشور – فعال اجتماعی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، بیان کرد: «کودکانی وجود دارند که نمیتوان برای آنها شناسنامه تهیه کرد. کودکانی که به علت نوع خاص تولدشان (کودکان خارج از نکاح) قادر به گرفتن شناسنامه برایشان نشده اند.به شخصه با دو وزیر درخصوص این کودکان صحبت کرده و مشکلشان رامطرح کردم اما هر دو بگونهای واکنش نشان دادند و وانمود کردند که تعداد این کودکان کم است و رقم مهمی نیست.»
دانشور با بیان این مطلب که تنها 600 کودک خارج از نکاح به وی مراجعه کردهاند، گفت: «این 600 کودک مراجعه کننده به من تاکنون شناسنامه ندارند. زمانی که شناسنامه نباشد آن کودک از بسیاری خدمات اجتماعی مانند آموزش و دیگر خدمات محروم میشود. به عنوان مثال کودک مراجعه کننده 14 سالهای بود که تا به این سن نتوانسته بود شناسنامه بگیرد. این دسته از کودکان به علت نداشتن شناسنامه نمیتوانند در مدرسه ثبت نام کنند و شرافتمندانهترین شغل ممکن هم برایشان دستفروشی است.»
وی در ادامه افزود: «بسیاری از این کودکان خرده فروش مواد مخدر هستند. مسیری جز بزه برایشان نمیماند و قتل هم یکی از کارهایی است که ممکن است انجام دهند. سوال اینجاست که این غفلتها تا چه زمانی ادامهدار خواهد بود؟ تا چه زمانی باید منتظر حمایت از کودکان باشیم و چقدر باید صبر کنیم تا لایحه حمایت از کودکان به تصویب برسد. »
این فعال اجتماعی گفت: « آمار کودکان متولد خارج از نکاح تکان دهنده است.تنها 600 کودک خارج از نکاح به من مراجعه شده است. بسیاری هم به من مراجعه نمیکنند. آمار کودکان بدون شناسنامه از چند میلیون هم بیشتر است. معاون اجتماعی وزارت رفاه – میثم حیدری آماری بالای چند میلیون اعلام کرده است؛ کودکانی که به علت تابعیت پدر خارجی و ... تاکنون نتوانستهاند شناسنامه بگیرند.»
وی در ادامه با بیان این مطلب که این دسته از کودکان عمدتا حاصل تن فروشی زنان بی خانمان، کارتن خواب و دختران فراری هستند، تشریح کرد: « در قم و مشهد مکانهای تن فروشی بسیار زیاد است. بر اساس آمارها بیشترین این عمل به کرج، تهران، مشهد و ورامین اختصاص یافته است.»
این فعال اجتماعی تصریح کرد: «بیشک تعدادی از این کودکان دارای بیماری HIVهستند و عمدتا معتاد متولد میشوند که احتیاج به سمزدایی و مراقبت دارند. اگر مادر ابتلا به HIV باشد کودک هم با این بیماری متولد میشود. طرح تحول سلامت در شناسایی و کنترل این کودکان تا حد بالایی کمک کرده اما باز هم با موفقیت صد در صدی فاصله دارد.»