ایران در برجام از حمایت بین‌المللی برخوردار است/ شبکه‌های خبری در آمریکا کاملاً تک‌قطبی شده‌اند

به گزارش گروه روی خط رسانه‌های خبرگزاری برنا؛ جک استراو که در ابتدای تشکیل پرونده هسته‌ای ایران، به‌عنوان وزیر امور خارجه وقت انگلیس در مذاکرات تروئیکای اروپا (آلمان، انگلیس و فرانسه) با تهران حضور داشت، روز دوشنبه در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در لندن افزود: ترامپ مصمم است هر کار خوب و مثبتی را که اوباما انجام داده، نابود کند و با توجه به گفت‌وگوهای بین کره‌شمالی و جنوبی، به خودش مغرور شده که این گفت‌وگوها نتیجه مستقیم تهدیدهای او علیه کره‌شمالی است و فکر می‌کند اگر ایران را به روش مشابه تهدید کند، به میز مذاکره خواهد کشاند؛ حال آنکه تهران اصلا شباهتی به کره‌شمالی ندارد.

استراو بر ضرورت پایبندی تمام طرف‌ها به برجام تأکید و تصریح کرد که این توافق برای آن‌هایی که در غرب نگران دسترسی احتمالی ایران به سلاح اتمی بودند، مایه اطمینان خاطر است و خروج آمریکا از برجام به ضرر نظم جهانی و آنچه ترامپ می‌خواهد به دست بیاورد، می‌باشد.

وزیر امور خارجه اسبق انگلیس معتقد است ایران برخلاف دوران پیش از برجام، از پشتیبانی گسترده‌ای در جامعه جهانی برخوردار است و در صورت خروج احتمالی آمریکا از این توافق، سایر امضا کنندگان به این توافق متعهد خواهند ماند.

او پیشنهاد کرد که ایران و سایر اعضای باقی‌مانده در برجام (به گفته او P4+1)، انتخاب‌های ممکن را بدون آمریکا بررسی کنند.

استراو همچنین اسناد ارائه‌شده توسط نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره وجود برنامه هسته‌ای مخفی در ایران را قدیمی خواند و هر اقدامی در جهت تضعیف برجام را به ضرر صلح و امنیت جهانی دانست.

متن کامل مصاحبه با جک استراو بدین شرح است:

نگرانی‌های زیادی درباره برجام وجود دارد. با توجه به لفاظی های رئیس‌جمهوری آمریکا و سخنان اخیر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، شما چه دیدگاهی درباره آینده برجام دارید؟

دو موضوع اینجا وجود دارد. اول اینکه چه‌ کاری باید انجام شود. آنچه لازم است، اتفاق بیفتد این است که توافق باید ادامه پیدا کند و توسط تمام امضاکنندگان و ازجمله ایالات متحده محترم شمرده شود. چراکه این توافق مهم‌ترین سند کنترل تسلیحاتی است که در سال‌های اخیر توسط سازمان ملل تهیه ‌شده و برای آن‌هایی که در غرب نگران دسترسی احتمالی ایران به سلاح اتمی بودند، مایه اطمینان خاطر است. همچنین مسیر خوبی برای رشد اقتصادی در ایران نیز فراهم می‌کند.

اما آنچه به ‌احتمال‌ زیاد اتفاق خواهد افتاد، این است که رئیس‌جمهوری آمریکا تصمیم خواهد گرفت که تعلیق تحریم‌ها را امضا نکند، به‌ویژه آن‌هایی که مربوط به تجارت نفت و گاز است و عملاً توافق را زیر پا بگذارد. اما اگر هدف کاهش ریسک دسترسی ایران به سلاح اتمی است، آنچه می‌خواهد انجام بدهد نتیجه عکس خواهد داد.

حالا برگردیم به آنچه نتانیاهو گفت. او راستش را بخواهید یک سری مدارک قدیمی رو کرد. اصلاً بیایید فرض کنیم آنچه او گفت درست باشد و ایران برنامه‌ای فعال برای ساخت بمب اتمی دارد؛ اگر این‌طور باشد بهترین کار این خواهد بود که از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و از طریق بازرسی‌ها و ازجمله آن 400 بازرسی که در ایران اکنون مستقر هستند، این کار انجام شود. اما همه این‌ها با نقض برجام توسط ترامپ تمام خواهد شد.

بنابراین خروج آمریکا از برجام به ضرر نظم جهانی و آنچه ترامپ می‌خواهد به دست بیاورد، می‌باشد.

نکته بعدی اینکه من بسیار امیدوارم درصورتی‌که ترامپ مرتکب این کار شد، ایران و سایر امضاکنندگان نفس عمیقی بکشند و به این فکر کنند که چطور می‌توانند برجام را به‌طور کامل عملی کنند. مثلاً شرکای اروپایی باید راه‌حل حقوقی پیدا کنند که بتوانند (با آن) جلوی تأثیر کار ترامپ را در به جریان انداختن تحریم‌ها بگیرند.

عواقب خروج آمریکا از برجام به نظر شما چه خواهد بود؟ از طرف ایران که شنیده می‌شود این کار عواقب مصیبت باری برای آمریکا خواهد داشت. نظر شما چیست؟

نمی‌شود عواقب را به‌طور کامل پیش‌بینی کرد چون به واکنش اروپا، چین و روسیه و جمهوری اسلامی ایران وابسته است. خروج آمریکا از برجام قطعاً باعث اختلال در بازار نفت خواهد شد و باید توقع داشت که قیمت نفت بالا برود. هفته قبل که به سازمان ملل سفرکرده بودم، فرصتی دست داد تا مقاله‌ای از وال‌استریت ژورنال بخوانم که نوشته بود بازارها از همین حالا برای بالا رفتن قیمت‌ها آماده‌شده‌اند. پس تا اینجا یک عدم قطعیت داریم.

از سوی دیگر هم می‌توان گفت که جهان را جای ناامن‌تری خواهد کرد و جامعه جهانی را به سمت تفرقه و نه وحدت، خواهد کشاند. من به دعا کردن ادامه می‌ده، که ترامپ نامعقول بودنِ خروج از برجام را لمس کند.

فکر می‌کنم او دو ملاحظه دارد. اول اینکه مصمم است هر کار خوب و مثبتی را که اوباما انجام داده است، نابود کند. دوم اینکه با توجه به گفت و گوهای بین کره شمالی و جنوبی، به خودش مغرور شده که این (گفت وگوها) نتیجه مستقیم تهدیدهای او علیه کره شمالی است و فکر می‌کند اگر ایران را به روش مشابه تهدید کند، ایران را بر سر میز (مذاکره) خواهد کشاند. حال‌آنکه ایران سر میز آمد و مذاکره کرد، کاری که 30 سال طول کشید. (و علاوه بر آن) ایران کشوری است با درآمد متوسط و با انتخابات و رئیس‌جمهوری و پارلمان و اصلاً شباهتی به کره شمالی ندارد.

حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن به سناریوهای مختلفی اشاره می‌کند که ایران می‌تواند در مقام واکنش به خروج آمریکا از برجام انجام دهد. می‌خواستم نظر شما را در مورد واکنش اروپا بدانم. آیا واقعاً این عملی است که اروپا بتواند بدون آمریکا برجام را ادامه بدهد؟

 آن‌ها (اروپایی‌ها) در برجام خواهند ماند. البته برای آن‌ها بهتر است که آمریکا آن‌ها را همراهی کند. ولی برای من بسیار اطمینان‌بخش است که آلمان که روابط اقتصادی قوی با ایران دارد و حتی فرانسه و بریتانیا تصریح کرده‌اند که تصمیم دارند در برجام باقی بمانند و هر آنچه بوریس جانسون وزیر امور خارجه و نخست‌وزیر ترزا مِی، گفته‌اند این مطلب را تائید می‌کند. پس نباید نگران تغییر موضع انگلیس در این موضوع بود.

من در واقع با شماری از مقامات رده ‌بالا صحبت کرده‌ام و آن‌ها تصریح کرده‌اند که (کار) پیچیده خواهد بود؛ چراکه بخشی از مشکل، نقش تهدیدگر عوامل آمریکا در خارج از مرزهایش است. این مساله همچنین یکی از دلایلی است که شرکت‌های ایرانی برای وارد شدن به تجارت مؤثر مشکل‌دارند.

در زمینهٔ این وضعیت پیچیده که شما اشاره کردید، آمریکا نقش کلیدی در برجام دارد و بیشتر تحریم‌ها توسط آمریکا وضع‌شده است. اما اگر آمریکا از برجام خارج شود و بعد ایران بگوید که تعهدم به برجام نادیده گرفته‌شده و چرا باید به آن متعهد باشم، آیا آن‌وقت، فکر می‌کنید که اروپا بدون آمریکا حاضر است در برجام بماند؟

هیچ تردیدی نیست که تا امروز قصد اروپایی‌ها ازجمله بریتانیا این است که حتی با خروج آمریکا از برجام این توافق را رها نکنند. در پارلمان (مجلس عوام) هیچ اکثریتی نیست که موافق کار دیگری باشد و من دراین‌باره اطمینان دارم.

 انگلیس چطور می‌خواهد ایران را مجاب کند که در برجام بماند؟

این سوال بسیار سختی است و بستگی دارد به اینکه کشورهای اروپایی مجموعه‌ای از قوانینی را مقرر کنند که بتواند با تحریم‌های یک‌طرفه آمریکا مقابله کند.

در 1996 اتحادیه اروپا قانونی را در برابر تحریم‌های ایران و لیبی تصویب کرد، در آن قانون اتحادیه اروپا همکاری با تحریم‌های آمریکا را ممنوع اعلام کرد. ولی وضعیت فعلی دشوار است و شرکت‌های بین‌المللی به‌ویژه آن‌هایی که مقرشان در پایتخت‌های اروپایی است، ممکن است از تجارت (با ایران) به دلیل ریسک‌های ناشی از تحریم‌های آمریکا طفره بروند.

من نمی‌گویم که کار ساده‌ای است ولی امیدوارم رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه ایران با اعضای باقی‌مانده یعنی P4+1 ( اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان ) بنشینند و انتخاب‌های ممکن را بررسی کنند.

برای ایران سوال استراتژیک این خواهد بود که اگر در پاسخ به ترامپ به سراغ غنی‌سازی با خلوص بالاتر برود، آنگاه چه فایده‌ای خواهد برد. نتیجه این کار چه خواهد بود؟ ایران در دهه‌های اخیر هرگونه تمایل به داشتن سلاح‌های اتمی را رد کرده است و سوال اینجاست که هرچه درصد غنی‌سازی بالاتر برود، شما به سلاح اتمی نزدیک‌تر هستید.

ایران اکنون از پشتیبانی گسترده‌تری در جامعه جهانی به نسبت 10 سال قبل برخوردار است؛ پس چرا باید آن را از دست بدهد. از طرف دیگر، ریاست جمهوری ترامپ همیشگی نیست. هرچه دولت ایران محتاط‌تر باشد بهتر است. در دو سال آینده در آمریکا انتخابات دیگری خواهد بود و ما نمی‌دانیم چه اتفاقی خواهد افتاد. ولی اگر ایران با یک روش دولتمردانه در سال آینده بازی کند، می‌تواند موضع خود را قوی‌تر کند.

موضوع پیچیده این است که اگر آمریکا از برجام خارج شود و تحریم‌ها برگردد، اروپایی‌ها نخواهند توانست با ایران تجارت کنند. حال، اروپایی‌ها چطور می‌خواهند ایران را قانع کنند که هنوز می‌تواند از برجام سود ببرد؟

فکر می‌کنم جواب به این سوال دشوار خواهد بود. ولی ایران و اروپا باید به راه‌های جایگزین توجه کنند. اینکه آیا ایران با بودن یا نبودن آمریکا وضع بهتری در داخل یا خارج برجام خواهد داشت.

با توجه به اتهامات جدید نتانیاهو، انگلیس اظهار داشت که همین مطلب باعث تقویت برجام است و آژانس هم اعلام کرد که همه این موارد را از قبل می‌دانست. حال از دیدگاه شما، چرا آن‌ها (اسرائیلی‌ها) چنین سروصدایی را به راه انداختند.

اولاً نتانیاهو در داخل کشورش مشکلات مستأصل کننده‌ای دارد، ازجمله اتهامات خیلی جدی درزمینهٔ فساد خودش و همسرش. همچنین ائتلاف دست راستی که تل آویو را اداره می‌کند، اکنون با مشکلات سیاسی دیگری روبرو شده است. بنابراین این کار، یک تاکتیک برای منحرف کردن اذهان عمومی بوده است.

نکته دوم اینکه در سفر دوهفته‌ای اخیرم از آمریکا، بر من آشکار شد که میزان درک از ایران و توافق هسته‌ای در بین نیمی از جمعیت این کشور به‌شدت پایین است و در گفت‌وگو با آدم‌های خیلی محترم که تصور می‌کنی باید آگاه باشند، می‌بینی که فکر می‌کنند برجام بارها نقض شده است.

آن‌ها از گزارش‌های آژانس چیزی نمی‌دانند و مطلع نیستند که اکنون حدود 400 بازرس در ایران مستقر است. شبکه‌های خبری در آمریکا کاملاً تک‌قطبی شده‌اند. کسانی که فاکس نیوز تماشا می‌کنند کاملاً دیدگاه‌های مغشوشی پیدا کرده و این (کار نتانیاهو) ترامپ را قادر ساخته که ادعا کند ایران برنامه هسته‌ای مخفیانه دارد.

آیا شما موافق این هستید که نمایش اخیر نتانیاهو و رفتار خصمانه ترامپ علیه برجام نشان‌دهنده این است که آن‌ها علیه منافع بین‌المللی حرکت می‌کنند؟

به نظر من، اینکه برجام تضعیف شود به ضرر صلح و امنیت جهانی است و فکر می‌کنم کاملاً روشن است که نتانیاهو می‌خواهد زمینه را برای خروج ترامپ از این توافق آماده کند. ولی باید منتظر ماند و دید چه پیش می‌آید.