«فریدون مجلسی»، کارشناس مسائل بینالملل، در گفت و گو با خبرنگار سیاسی برنا، در خصوص «نشست ۱+۴ و تاکید بر ادامه فعالیتهای اقتصادی ایران» گفت: این خبر مثبتی بوده و وفاداری ایران به تعهداتش باعث ایجاد این تفاهم شده است. این رویکرد ایران باعث میشود وفاداری ادامه پیدا کند و این به نفع ملت ایران است. قطعا این اتفاق ما را از جریانهای حاد دور نگه میدارد.
او با اشاره به «راهکار و ایجاد کانالهای بانکی مجزا از آمریکا برای مبادلات» ادامه داد: روش اتخاذ شده این است که برابر صادرات نفت ایران معادل بهای آن، اعتبار اروپایی منظور میشود و کشورهای عضو اتحادیه اروپا از محل این اعتبار میتوانند کالاهایی را به ایران صادر کنند. به این معنی که کالا را به ایران صادر میکنند و پولش را از آن صندوق میگیرند و آنهایی که نفت ایران را وارد میکنند، پولش را به این صندوق میپردازند.
مجلسی ادامه داد: در واقع این صندوق واسطهای میشود برای تبادل کالای ایران و اروپا برابر نفت، ممکن است محدودیتهایی هم داشته باشد اما حاصل آن در این شرایط بسیار بیشتر است. یکی از نکات مثبت این است که اروپاییها برای فروش بیشتر، نفت بیشتری خواهند خرید و محدودیت فروش نفت ایران، خنثی می شود و نمیتوان دیگر فروش نفت را به صفر رساند. اگر نفت به فروش نرسد در صندوق اعتباری باقی نمیماند که ایران بتواند از محل آن از شرکتها و موسسات اروپایی، کالاهای اروپایی را خریداری کند. پس باید برای فروش بیشتر نفت بیشتری از ایران خریداری شود و ما هم با فروش نفت میتوانیم کالاها را وارد کنیم.
این دیپلمات پیشین در خصوص محدودیت این امر گفت: محدودیتش این است که مانند قدیم نمیتوانیم نفت را که بفروشیم پولش را هرچه کالا خواستیم بخریم، اروپا الان میگوید نفت را به ما بفروشید و از محل اعتبار او از کالاهای اتحادیه اروپا بخرید.
کارشناس مسائل بینالملل در پاسخ به این سوال که «درست است خرید و فروش نفت به نفع ایران رسید ولی نفع متقابل اروپا چیست؟» گفت: اروپا کالای خودش را برابر واردات نفتی ایران صادر میکند، یعنی محدود میشویم نفتی را که به اروپا میفروشیم از خودشان کالا بخریم. اما این را همنباید نادیده گرفت که اروپا به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان صنعتی جهان تنوع کالاهایش زیاد است و محبوبیت کالای اروپایی در ایران به اندازهای است که شاید بیشتر از نفتی که آنها بخواهند از ایران وارد کنند تقاضا برای کالا باشد.
او گفت: این یک برنامه برد برد است. خانم موگرینی مأموریتش در حال پایان است ظاهرا از روز اول با یک حسن برخوردی نسبت به مسئله ایران وارد شد و بعدش هم با ابزار خودش طرف ایرانی را به یک ملایمتها و سازگاریهایی واداشت. فکر میکنم در تاریخ روابط دیپلماتیک ایران و اروپا و ایتالیا یک نقش تاریخی را به عهده گرفت که این پردههای آخر آن نقش است و اثر خود را به جا میگذارد.
او افزود: سومین نکته که به نفع ایران است پیامی است که در این نوع معامله به دلواپسان و تندروهایی که میخواهند همه چیز را با قدرتنمایی حل و فصل کنند نهفته است. با تفاهم تعامل و منطق و سازگاری در همه دنیا بسیار بهتر میشود کنار آمد تا ستیز تقابل و انتقامجویی. این را یک خبر مثبت و خوبی تلقی میکنم که منوط است به ادامه سازگاری ایران در قالب قواعد و قوانین بینالمللی و رعایت مقررات بازی در این عرصه.
او در خصوص نقش fatf در این معاملات بانکی گفت: fatf در این مورد به خصوص شاید کمتر نقش داشته باشد زیرا روابط بانکی بینالمللی در این جا نقشش کمتر میشود. fatf در راستای نقل و انتقالات بانکی، صرف حمایت از تروریست بینالمللی و پولشویی نظارت دارد، در حالی که روشی که آنها با این صندوق گذاشتند معلوم است اعتبار ایران از محل خرید نفت حل می شود یا فرآوردههای پتروشیمی. پس محل خرید روشن است نه کمک به تروریسم دارد و فروش هم با نظارت اتحادیه اروپایی از محل همین اعتبار پاک نرخ به فروشندگان کالای اروپایی داده میشود بنابراین آن مقررات در اینجا خود به خود منحوس است.
مجلسی در پایان اظهار داشت: ایران نباید خود را محدود به این نوع رابطهها کند باید بتواند آزادانه خرید و فروش کند و در اینجا با لزوم fatf مواجه میشویم موظفیم به اینکه آن را بپذیریم، انشاءالله در مراحل بعدی قابل دستیابی است.