به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، محمدصادق کوشکی، نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا» شامگاه گذشته در این برنامه پیرامون ادبیات ضدآمریکایی و وجود آن در ادبیات نویسندگان ایرانی عنوان کرد: این نوع آثار وجود ندارد چنانکه ما حتی در این 40 سال حتی یک تلهفیلم قابل قبول و نه به قول برخی یک مجموعه فاخر، که ضدآمریکایی باشد نداریم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در سینما نیز وضعیت بهتری ندارد. شاید دو فیلم را بتوان اشاره داشت که یکی «فرشتگان قصاب» است که بیشتر به یک بیانیه تند سیاسی میماند و دیگری «خاک و مرجان» که قابل تأملتر است و اثری ضد آمریکایی که حتی در جشنواره فجر هم مغضوب و مهجور واقع شد.
· مخصوصا در ادبیات سینماییشان خودبرترینبین هستند
نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکا» با بیان اینکه نوجوان و جوان امروز ما باید بداند که چرا باید مرگ بر آمریکا بگوید، توضیح داد: این سوال قطعا برای نسل الان باید تفهیم شود و به جوابی هم نسبت به این شعار برسد آنهم آمریکایی که به ظاهر رتبههای بالایی در خیلی عرصهها دارد.
کوشکی با این حال و در علتیابی موضوع تأکید کرد: ادیبات ما سراغ تبیین این موضوع نمیروند؛ این دلیل دارد از طرفی شاید اعتقاد دارند که مثلا آمریکا از قضا خوب است و ماییم که به اشتباه مرگ بر آمریکا میگوییم و یا اینکه این جماعت اینقدر خودشان را فاضل میدانند که اصلا سراغ این موضوعات نخواهند رفت.
این منتقد اعتقاد داشت که آمریکاییها در ادبیات و مخصوصا ادبیات سینماییشان به نوعی خودبرترینبین هستند و بدین نحو گفت: بطور مثال حتی برای تصور اقدام وحشیانه آمریکا در حمله به فیلیپین، رئیسجمهورش مدعی میشود که عملش الهامی از طرف خدا بوده است. ببینید چطور برای متمدن نشان دادن خودشان مینویسند و تصویرسازی میکنند. اینها به شکل عجیبی فکر میکنند که به صراط مستقیم میروند.
· تصویری بسیار توریستی از آمریکا نمایش میدهیم
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: تلقی آمریکاییها این است که برحق هستند و لابد باورشان شده است. بزرگترین جنایت تاریخ بشر را در مورد بمباران هستهای ژاپن کردهاند اما حتی آن را هم توجیه میکنند.
کوشکی نسبت به واکنش نهادهای فرهنگی، مذهبی و چه بسا امنیتی نسبت به آثار ضدآمریکایی بیان کرد: اینها کاری ندارند که چرا کسی ضدآمریکا مینویسد؛ هرچند حمایتی هم نمیکنند. اما جماعتی داریم که خود را پدرخوانده، لیدر، روشنفکر و پدر فضل و ادب میدانند که نسبت به مقابله با چنین آثاری برمیآیند و در مقام ضدیت میگویند چرا باید اینها را نوشت؟
وی افزود: حتی کتاب «خوشههای خشم» که بیانیه عریان نقد سنگین آمریکاست و نوبل هم گرفته؛ کمتر توجه میشود و برعکس تصویری بسیار توریستی از آمریکا را هم نمایش میدهیم.
این نویسنده با اشاره به پخش محصولات هنری آمریکایی نیز یادآور شد: کنداکتور فیلمهای آخر هفته و بهترین ایام مذهبی تلویزیون، پر از تولیدات آمریکایی است درحالی که کشوری چون فرانسه حتی در دهه 70 نیز نمایش این فیلمها را محدود میکرد.
· برخی از روشنفکران حوادثی مثل هواپیمای ایرباس را هم تقصیر خودیها میدانند
به گفته محمدصادق کوشکی؛ کسانی که خودشان را متولی فکر میدانند و بر دستگاههای دولتی مثل سینما و ادبیات و غیره حاکم هستند و چه بسا مدیران دستگاههای فرهنگی را نیز در مشتشان دارند؛ دوست دارند آمریکا را طوری نشان دهند که اداره جذب توریست آمریکاییها میخواهند.
وی اینگونه نیز مدعی شد: وقتی فردی همه خوراک و فکرش را از محصولات آمریکایی بگیرد؛ همه مشکلات را هم گردن خودیها میاندازد. اگر خودمان را حقیر و دیگری را دانای کل بدانیم مسلما هرچه او درباره ما بگوید را نیز درست فرض میکنیم و چه بسا میبینیم که برخی از این روشنفکران حوادثی مثل حمله به هواپیمای ایرباس را هم تقصیر خودیها میدانند.
نویسنده کتاب «تاریخ مستطاب آمریکایی» در پایان نیز گفت: در حال حاضر لازم است پاسخ بدهیم و برای نسل فعلی روشن سازیم که چرا باید «مرگ بر آمریکا» گفت. لازم است آنانی که ادیب و هنرمند هستند به این سوال پاسخ بدهند.
لازم به ذکر است که در بخشی از این برنامه تلویزیونی نیز با عنوان «لذت نقد» مهدی صالحی، کارشناس کتاب و مجری «شب روایت» به نقد رویکرد ادبیات داستانی در تصویرسازی از دین و دینداران پرداختند.
«شب روایت» برنامهای است ویژه موضوعات و مباحث ادبیات ایران، که در بخشهای متنوع گفتگو، کتابخوانی، نقد کتاب و غیره، به تهیهکنندگی حسین شاهمرادی و با سردبیری و اجرای حجتالاسلام مسعود دیانی، تدارک دیده شده و سهشنبهشبها به شکل زنده از ساعت 23 به مدت 75 دقیقه در کنداکتور پخش شبکه چهار سیما قرار میگیرد.