نت آثار ایرانی در پارتیتور غربی ها / تم جشنواره ،آهنگسازی

شاهین فرهت دبیرجشنواره موسیقی فجر در گفتگو با خبرنگار برنا گفت: من به دو شرط دبیر جشنواره شدم، اول اینکه اجرای آثار آهنگسازان ایرانی، تم اصلی باشد. دوم این که یک کار افتخاری انجام می‌دهیم.  از این بابت موفق بود و تقریباً تمام برنامه‌های را که پی‌ریزی کردیم  نوشته شد  و 95 درصد برنامه‌ها حاضر است.

وی افزود : ما به مدت سه ماه در روزهای شنبه جلسه ات متعددی را داشتیم، در معاونت وزارت فرهنگ و  ارشاد اسلامی.، هیئت انتخابات، دبیر اجرایی و ... انتخاب شدند و  کارها به خوبی پیش رفت.  آثار ایرانی را هم از آهنگسازان جوان و پیشکسوتان انتخاب کردیم و برایشان فرستادیم و همه موافقت کردند که اجرا کنند که برایشان جالب بود. اجرای آهنگسازان بزرگ به جای  خود هست و همه جا اجرا می‌شود. اما در برنامه‌شان حتما اثری از آهنگساز ایرانی  هم است. حتی به گروه‌های خارجی که دعوت شده اند تاکید کردیم  که حتما باید در اجرای خود آثار  ایرانی داشته باشند 

وی در پاسخ به این سوال که موسیقی نواحی در جشنواره موسیقی چه جایگاهی دارد گفت : در قسمت موسیقی‌نواحی که فکر می‌کنم قسمت اعظم و بسیار مورد توجه و تا حدود زیادی فراموش شده است خیلی تکیه کردیم، از 50 ـــ 60 سال پیش، موسیقی سنتی مثل آهنگ‌‌های شمالی و دشتی و.... من با اینها در زمان کودکی از طریق  رادیو آشنا می‌شدم. برخی را استادان قدیمی ایران  اجرا می‌‌کردند و هنوز هم کم و بیش اجرا می‌شود.

وی افزود: لالایی‌های ما بسیار زیباست. اینها ملودی‌هایی هستند که مثل آب چشمه از کوهستان می‌آیند و تمام چیزهای بد و حشو و زواید آن گرفته می‌شود و آب پاک به دست ما می‌رسد، این ملودی‌ها هم همین گونه است، من فکر می‌کردم اینها فراموش شده‌اند. اما متوجه شدم آنهایی که جذابیت دارند مورد استفاده قرار  می‌گیرند. 

فرهت گفت: موسیقی محلی  هیچ جای دنیا این طور نیست که روز و شب مردم با آن زندگی کنند  انواع موسیقی وجود دارد و هر کسی با توجه به سلیقه و ژن و درک خود  موسیقی خود را انتخاب می‌کند. موسیقی محلی ایران فراموش شده  نیست و خیلی از موسیقی‌ دانها  در رشته موزیکولوژی که تازه تأسیس و مورد توجه است به آنها توجه می کنند . 

دبیر جشنواره موسیقی فجر گفت : در فراخوان، خیلی ها از اقصا نقاط ایران برای ما موسیقی فرستادند و ما خوب‌هایشان را انتخاب کردیم و اجرا خواهند شد. همان طور که ما به موسیقی ردیف دستگاهی یا قدیم ایران توجه کردیم به موسیقی نواحی ایران هم توجه شده و انشالله خواهیم دید.

شاهین فرهت تصریح کرد: در ایران به خصوص در ده سال گذشته رشته آهنگسازی در دانشگاه‌ها وآکادمی‌ها بسیار مورد توجه قرار گرفته و ما آهنگسازان گمنام  جوان داریم که هیچوقت اوکازیون و موقعیت برایشان ایجاد نمی‌‌شود که کارشان اجرا کنند. ما در این زمینه در ارکسترها و گروه‌های نوازندگی که می‌‌آیند موسیقی کلاسیک ایرانی اجرا  می‌کنیم. 

وی درباره اجرای تک نوازی در میان برنامه های جشنواره  گفت: تک نوازی به طور کلی کمتر است چون می‌خواستیم موسیقی عمقی عرضه شود و برای شنونده‌ها جذابیت هم داشته باشد. این بدان معنا نیست که تک نوازی در موسیقی جذابیت ندارد، ما انجام دادیم. دو نوازی هم داریم اما بیشتر سعی کردیم گروه‌نوازی باشد و ارکستر باشد. چه ارکستر مجلسی و  چه سمفونیک. گوناگونی در جشنواره بسیار مورد توجه قرار گرفته که رنگین باشد و هرکسی بنا بر سلیقه خود به کنسرت بیاید. 

وی با تاکید بر اینکه طی سالهایی که من در جشنواره داور بودم و یا شخصاً حضور داشتم، فکر می‌کنم جشنواره موسیقی یگانه‌ زمانی است که موزیک می‌تواند امن عرضه شود گفت : تمام  این جنبه‌ها در جشنواره باید رعایت شود بنابراین هر سال یک چیزی بیشتر مورد توجه بوده است ، تا 4 سال  گذشته به مدت 2 یا 3 سال جنبه رقابتی هم در جشنواره گنجانده شده بود یعنی ما از پایان‌‌نامه‌ها و تست‌های آهنگسازی دانشجویان هم استفاده می‌‌کردیم. این  موقعیتی بود که آهنگسازی‌های خوب  مورد توجه قرار بگیرند افسوس که ما آنقدر وسیله نداشتیم که این‌ کارها انجام شود. فقط جایزه‌ای داده می‌شد و تشویق می‌شدند و این خیلی خوب بود. اما بعضی اوقات جنبه رقابتی داشت و بعضی وقت‌ها جنبه این بود که موسیقی ایرانی از موسیقی سنتی بیشتر شود و در بعضی مواقع بالعکس.

این آهنگساز و نوازنده پیانو در ادامه افزود: فستیوال موسیقی بهمن ماه یک اوکازیونی است برای انواع موسیقی‌ها، بنابراین از این بابت این جشنواره رنگین‌تر است . تم ما این است که آثار آهنگسازان ایرانی هم اجرا شود. 

این استاد موسیقی شناس کلاسیک در استقبال بانوان از جشنواره موسیقی فجر عنوان کرد:  امسال من زیاد ندیدم بانوان به صورت فردی تقاضای حضور در جشنواره کنند و اغلب  در گروهها بودند. اما چند گروه کر در جشنواره حضور دارند و به روی صحنه می روند.

شاهین فرهت در پاسخ به این سوال که چرا خانه موسیقی در اجرای جشنواره امسال نقشی را ندارد گفت : باید راجع به خانه موسیقی بگویم که از بدو تأسیس برای موسیقی بسیار زحمت کشیدند و موزیسین‌ها به نوبت رئیس خانه موسیقی شدند و زمانی که  موسیقی در ایران این شهرت و فعالیت کنونی را نداشت. عواملی مانند خانه موسیقی  بود که سبب شد موسیقی در جامعه ما دارای احترام شود سازمانی درست کردند و با اولیا امور صحبت کردند و وقت گذاشتند و  جلسات مختلف نقد و بررسی بوده و هیچوقت هیچ موسیقی را انحصاری نکردند. کلاسیک، ایرانی و هر چه مهمان موزیسین بوده برایش برنامه گذاشتند و  خیلی فعال  بوده است. تمام بچه‌های خانه موسیقی از دوستان صمیمی من هستند و خیلی دلم می‌خواست بیایند ولی نیامدند و در این جشنواره فعالیتی نداشتند . 

وی افزود : من فکر می‌کنم خانه موسیقی مهم‌ترین سازمانی بوده که بعد از انقلاب جدا از آکادمی‌های دانشجویی و هنرستان‌ها پشتوانه‌ای بزرگ برای موسیقی کشور بوده و من همیشه برای این سازمان خانه موسیقی دعا می‌کنم که برقرار باشد .

این کارشناس رشته موسیقی درباره مولفان و پژوهشگران  موسیقی و حضور آنها در بخشی از جشنواره فجر گفت: جشنواره موسیقی فقط اجراست و  همیشه همین طور است ،کتاب‌های موسیقی خیلی زیاد در ارتباط با تاریخ موسیقی و تئوری  و خلاقیت موسیقی تالیف می شوند  که در جای خود مورد بررسی و انتخاب و رقابت قرار می گیرند .

فرهت در پایان با ابراز اینکه جشنواره موسیقی بستر مناسبی برای کشف استعدادهاست گفت :تمام تلاشمان این بوده که نوازندگان و ارکسترهای ما  به آثار آهنگسازان ایرانی در این جشنواره توجه ویژه کنند  نوازندگان ما بیشتر توجهشان به آثار آهنگسازان بزرگ است. بسیار هم از جهت آموزشی خوب است اما باید توجهی هم به موسیقی ایران شود. امیدم این است جشنواره امسال که تمش اجرا آهنگهای آهنگسازان ایرانی است الگویی باشد برای کنسرت‌های ما که از آثار آهنگسازان ایرانی هم غافل نشوند.