به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ نگاهی به چهار تیم حاضر در مرحله نیمه نهایی جام ملت های آسیا نشان دهنده بسیاری از واقعیت های توپ گرد در بزرگترین و کهن ترین قاره جهان است. بعد از سال 1996 که چهار تیم پایانی از غرب آسیا بودند تا این دوره هیچگاه چنین چیدمانی رخ نداده که سه تیم از غرب آسیا و یک تیم از شرق حضور داشته باشند. اما این چیدمان سوالاتی را در ذهن به خود معطوف می کند، اینکه آیا قطر و یا امارات از روی اتفاق و شانس در نیمه نهایی هستند یا نه آنها در حال تبدیل به قدرت هایی نوظهور در پهناورترین خشکی جهان می شوند. در ادامه می توانید از زاویه ای خاص به تغییرات در فوتبال آسیا نگاه کنید و اینکه ما در این میان کجا هستیم نتیجه ای است که در پایان می توان به آن دست یافت.
*سرمایهگذاریها در فوتبال جواب میدهد
کشورهای مختلف آسیا از سال ها پیش در فوتبال خود شروع به سرمایه گذاری کردند، تردیدی وجود ندارد که درآمد نفتی کشورهای حاشیه خلیج فارس با علاقه مردم به فوتبال باعث شده تا سران این کشورهای عربی شروع به سرمایه گذاری کلان در عرصه ورزش و البته فوتبال به عنوان طلایه دار آن کنند. قطر برای نخستین بار در تاریخ به جمع چهار تیم برتر قاره کهن صعود می کند، کشوری که هنوز بسیاری معتقدند از راه های غیرمتعارف توانسته میزبانی جام جهانی2022 را بدست بیاورد، تلاش فراوانی در عرصه فوتبال داشته است. آنها بازیکنان و استعدادهای گمنام کشورهای فقیر آفریقا را به خدمت می گیرند و آنها را تبعه کشور خودشان می کنند، ژاوی هرناندز سال های آخر فوتبال خود را صرف اداره آکادمی فوتبال السد می کند و خودش هم به عنوان ستاره در این تیم می درخشد. این تنها یک مورد از سرمایه گذاری یکی از باشگاه های فوتبال قطر به شمار می رود، اگر فقط چهار باشگاه از لیگ این کشور همین سرمایه گذاری را انجام داده باشند که این کار صورت گرفته هم اکنون و بعد از چندسال سرمربی تیم ملی این کشور تیمی را مهیا می کند که قصد فتح جام را دارند! اگرچه بعید است قطر به این مهم دست پیدا کند اما واقعیت این است که سرمایه گذاری در این کشور و حتی امارات میزبان به بار نشسته است.
هوشنگ نصیرزاده در این باره با تایید مواضع نگارنده پیرامون سرمایه گذاری تیم های عربی به ویژه قطر اظهار داشت: قطر به دلیل میزبانی جام جهانی به یکباره سرمایه گذاری سنگینی در فوتبال کرده است، این تیم بازیکنان زیادی را از کشورهای مختلف به صورت مستقیم وارد تیم ملی کشورش کرده است. آنها می خواهند درمسابقات جام جهانی نشان بدهند استحقاق میزبانی را داشتند، البته همانگونه که می دانید قطر با میزبانی در این رقابت ها هم استادیوم های متعددی با کمپ های به روز ساخت و زیر ساخت های فوتبالش را تقویت کرد و هم به وسیله استعدادیابی خودشان را حداقل در آسیا مطرح کردند.
البته مسعود اقبالی در این باره نظری مشابه اما با تفاسیری دیگر دارد. این کارشناس فوتبال معتقد است برای ثبات در موفقیت و حضور یک تیم در یک تورنمنت چند عامل مهم وجود دارد. حمایت مالی و مدیریتی و تشکیلات صحیح سازمانی که درپی آن یک استعدادیابی صحیح است شکل می گیرد و پس از چند سال نیز جواب می دهد. این همان کاری است که قطر در چند سال اخیر انجام داده و تیم هایی نظیر ژاپن و کره از یکی-دو دهه پیش این کار را انجام داده اند.نباید فکر کنیم ژاپن و کره با تمام قدرت در این رقابت ها شرکت کردند و آنها تمام توان خود را برای جام جهانی می گذارند.
*بروز قدرتهای نوظهور در قاره کهن
شبکه تلوزیونی ملی چین(cc.tv) در گزارشی پیش از دیدار با ایران اعلام می کند، طبق برنامه ریزی مسئولان اتحادیه فوتبال ملی چین این کشور در سال 2050 میلادی یکی از قدرت های فوتبال جهان خواهد بود. شاید برای ما که این تیم را با نتیجه سه بر صفر برده ایم، این جمله خنده دار به نظر برسد. اما نباید فراموش کرد این کشور در حال تبدیل شدن به اولین کشور صنعتی جهان است.
پیش بینی چشم بادامی ها از برنامه ریزی آنها می تواند با توجه به جمعیت آن کشور واقعیت داشته باشد. البته چین تنها کشوری نیست که ادعای پیشرفت در فوتبال را دارد، قطر و امارات نیز همین ادعا ها را مطرح می کنند. نصیرزاده در این باره آمریکا را مثال می زند: او می گوید آمریکایی ها در دهه 90 اعلام کردند در سال2015 ما در سطح نخست فوتبال جهان قرار داریم، همه چیز برای برنامه ریزی آنها مهیا بود. در آمریکا به فوتبال ساکر می گویند اما چون در آن کشور استعداد کافی در این باره وجود نداشت، رویای آنها با سرمایه گذاری زیاد هم تحقق پیدا نکرد. اقبالی مدرس کنفدراسیون فوتبال آسیا در این باره نظر دیگری دارد، او معتقد است اگر در جام جهانی به چند تیم نگاه کنیم خواهیم فهمید آن تیم هایی که در اکثر ادوار به قهرمانی دست پیدا کردند یا جزو مدعیان همیشگی هستند، زیرساخت های کاملی دارند که باعث می شود از دوران کودکی استعدادها را به خوبی پرورش بدهند و در نهایت فوتبالیست ها از مدارس فوتبال و آکادمی ها از همان ابتدا با فوتبال حرفه ای آشنا می شوند و پس اندازی برای آینده هستند و چون پشتوانه سازی در آنجا یک چرخه کامل است هرگز تمام نمی شود.
در آسیا هم در حال حاضر به غیر از ژاپن و کره من اعتقاد دارم قطر هم توانسته این کار را به خوبی انجام دهد. شما ببینید چه باشگاه های بزرگی از اروپا برای تعطیلات نیم فصل به قطر می روند. این نشان می دهد این کشور به لحاظ امکانات سخت افزاری پیشرفت خود را کرده است.
شاید ما ژاپن را ببریم اما نباید فراموش کنیم ژاپن با تیم جام جهانی در رقابت ها شرکت نکرده، آنها 9 بازیکن داخلی و چند لژیونر خود را در این تورنمنت آورده اند و شما می بینید چقدر این تیم با معدل سنی کم حرفه ای بازی و نتیجه گرا عمل می کند.
*رابطه مستقیم میان سرمایهگذاری باشگاهها و نتیجهگیری در فوتبال ملی
در این میان این سوال پیش می آید که آیا کشورهایی که سرمایه گذاری را از باشگاهها شروع کرده اند، آیا در عرصه باشگاهی هم موفق بوده اند؟ در این باره باید این نکته را ذکر کنیم که رقابت هایی مانند لیگ قهرمانان آسیا با توجه به تقویم تیم های شرق بسته شده است و تیم های غرب قاره کهن با زمان برگزاری آن و برخی دیگر از مسائل مشکل دارند. به طور مثال اگر لیگ قهرمانان آسیا از مرحله یک هشتم که حذفی برگزار می شود به صورت مشترک میان تیم های غرب و شرق برگزار شود سهم تیم های غرب آسیا در چهار تیم پایانی بیشتر است. به طور مثال السد قطر با ستاره هایی مانند ژاوی و گابی در همین فصل که مغلوب پرسپولیس شد، شاید توان شکست همه تیم های شرق آسیا را داشت و اگر پرسپولیس نیمکت قدرتمندی داشت و از پنجره نقل و انتقالاتی محروم نبود قطعا می توانست مقابل کاشیما به نتیجه بهتری دست پیدا کند. هوشنگ نصیرزاده در این باره معتقد است فرق فوتبال حرفه ای با غیر از آن در برخی از همین موارد نیز مشخص می شود، اشتباه یک کارگزار باعث شد پرسپولیس دو فصل نقل انتقالاتی خود را از دست بدهد. اما درباره تاثیر باشگاه ها بر تیم ملی بی تردید این موضوع بسیار تاثیرگذار است و معتقدم در مرحله اول شانس در قرعه تاثیرگذار است اما در نهایت باشگاه ها در کشورهایی که زیرساخت مدیریتی صحیح تری داشته باشند توان بیشتری نیز خواهند داشت.
در این باره مسعود اقبالی پس از شمردن نام کشورهایی مانند کره، ژاپن، استرالیا، امارات، قطر و عربستان می گوید: این کشورها زیرساخت باشگاهی خوبی دارند و در چند سال اخیر نیز می بینید همین کشورها اکثرا به عنوان قهرمانی دست پیدا کردند، شما نگاه نکنید کره به قطر می بازد و یا عربستان حذف می شود. این کشورها علاوه بر برگزاری لیگ درست که الگوبرداری شده از کشورهای موفق در فوتبال است، در رده ملی موفقیت بدست می آورند اینکه باشگاه های غرب آسیا قدرتمندتر هستند یا شرق باید در نحوه برگزاری لیگ قهرمانان آسیا تغییراتی صورت بپذیرد و ببینیم چه اتفاقی رخ می دهد چرا که در لیگ ژاپن و کره هم بازیکنان خارجی حضور دارند.
*ایران میتواند تغییر در زمان لیگ قهرمانان را مطرح کند
هماگونه که مشاهده کردید در بالا کارشناسان نیز موافق این موضوع بودند که هم زمان برگزاری لیگ قهرمانان به نفع تیم های شرق آسیا است و هم نوع برگزاری آن. حالا باید به این نکته اشاره کنیم که علی کفاشیان یکی از نواب رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا است و مهدی تاج نیز عضو کمیته مسابقات است، نمی خواهیم در کوران جام مل تهای آسیا به این موضوع بپردازیم که آورده دوستان برای فوتبال ایران از این کرسی ها چه بوده است، به هرحال در این باره که آیا امکان تغییر در شیوه برگزاری لیگ قهرمانان آسیا امکان دارد یا خیر به سراغ شاهین رحمانی عضو ایرانی کنفدراسیون فوتبال آسیا رفتیم، او در این باره به خبرنگار برنا گفت: این موضوع می تواند از طریق فدراسیون های عضو در اجلاس های مختلف سالانه مطرح و تغییرات خواسته شده به رای گیری گذاشته می شود و تصویب شود. این موضوع مشکل پیچیده ای نیست و چند کشور با رایزنی می توانند این تغییر را مطرح کنند.
*فوتبال ما در راهی قرار دارد که شتاب و سرعت آن به خودمان بستگی دارد
باید چکار کنیم از پیشروهای آسیا عقب نمانیم اگر بخواهیم یک نتیجه گیری کلی از این بحث داشته باشیم، فوتبال حرفه ای باعث ثبات در موفقیت می شود. ما اگر می خواهیم همواره مدعی قهرمانی در قاره کهن باشیم و باید زیر ساخت های فوتبالمان را در کنار تشکیلاتی قوی و با برنامه ریزی صحیح قرار دهیم. به لحاظ زیرساخت های فیزیکی در حال حاضر کشور ما پیشرفت های قابل قبولی داشته است، از ورزشگاه های به روزی که در مشهد، اهواز و شیراز گرفته تا لیگی که خروجی آن حداقل یک عنوان نایب قهرمانی در آسیا بوده است. باید قبول کنیم علی رغم داشتن لیگی با نام حرفه ای تا حرفه ای شدن نیاز به کار داریم و در اصل فوتبال ما در راهی قرار دارد که شتاب و سرعت آن به خودمان بستگی دارد.
*باید چکار کنیم از پیشروهای آسیا عقب نمانیم
حضور بخش خصوص در باشگاهداری اتفاق خوبی است اما این کافی نیست. فراموش نکنیم ما با فدراسیون ژاپن تفاهم نامه ای را امضا کردیم که طی آن از تجربه آنها در مسیر باشگاهداری استفاده کنیم. نکته جالب اینجا است که حدود 2دهه پیش یک ایرانی برای کنفدراسیون فوتبال آسیا نظام جامع باشگاهداری را تدوین کرده است. به هر حال باید قبول کنیم کشورهای مختلفی در فوتبال آسیا در حال تبدیل شدن به یک قدرت هستند و به عنوان یک قدرت سنتی اگر می خواهیم همچنان در قاره کهن آقایی کنیم باید نگاهی ژرف در معقوله تشکیلات فوتبالی، استعداد یابی و برنامه محوری داشته باشیم. نگارنده معتقد است استعداد فوتبالی در کشور ما آنقدر است که در این زمینه خود را آقای آسیا بدانیم و فقط برنامه داشتن و تنظیم یک چشم انداز توسط فدراسیون می تواند باعث شود ما از رقبای خود در آسیا عقب نمانیم.