درخشش چشمگیر سینمای ایران در جهان

اگر در بین جشنواره‌های بزرگ دنیا نگاهی بیندازیم سینمای ایران در همه این رویدادهای هنری توانسته حداقل یک بار جایزه اصلی را از آن خود کند و نکته جالب توجه این است که همه این جوایز به دهه 60 هجری شمسی به بعد برمی‌گردد. مطمئناً جوایز بین‌المللی فیلمسازان یک کشور می‌تواند به سینمای آن اعتبار ببخشد.

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی معتبرترین جایزه‌ای که سینمای ایران در عرصه بین‌الملل از آن خود کرده به فیلم سینمایی «باغ سنگی» اثر پرویز کیمیاوی برمی‌گردد که توانست برنده جایزه خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین باشد و پس از آن سینمای ایران تا سال 1368 نتوانست موفقیت چندان چشمگیری را در جشنواره‌های جهانی کسب کند.

عباس کیارستمی سینماگر فقید سینمای ایران در سال 1368 با ساخت فیلم سینمایی «کلوز آپ» توانست برنده جایزه ویژه منتقدان از جشنواره فیلم مونترآل باشد. «کلوزآپ» در عرصه جهانی مورد توجه منتقدان بسیاری قرار گرفت به گونه‌ای که طی سالیان اخیر نیز این فیلم در لیست بهترین آثار سینمای آسیا و جهان از سوی نشریات مختلف قرار گرفته است. نشریه سایت اند ساوند این فیلم را جزو 50 فیلم برتر تاریخ سینما دانست و همچنین «کلوزآپ» در بین 10 فیلم برتر تاریخ سینمای آسیا از سوی جشنواره فیلم بوسان نیز قرار گرفت.

کیارستمی را می‌توان پیشروترین فیلمساز در بین کارگردانان سینمای ایران دانست که در سینمای ایران را به معنای واقعی در عرصه بین‌الملل معرفی کرد. او در سال 1370 با ساخت فیلم سینمایی «زندگی و دیگر هیچ» برنده جایزه بهترین فیلم نوعی نگاه جشنواره فیلم کن شد و خود را به عنوان فیلمسازی بزرگ و آینده‌دار در جهان معرفی کرد.

سال 1373 فیلم سینمایی «بادکنک سفید» به نویسندگی عباس کیارستمی شروعی فوق‌العاده برای جعفر پناهی در عرصه بین‌الملل بود. او با ساخت این فیلم توانست جایزه دوربین طلایی جشنواره فیلم کن را دریافت کرد و به جمع جوایز سینمای ایران جایزه معتبر دیگری افزوده شد.

دیگر جایزه معتبری که سینمای ایران در آن سال‌ها توانست از آن خود کند جایزه طلایی جشنواره فیلم توکیو بود که سال 1375 به فیلم سینمایی «مسافر جنوب» اثر پرویز شهبازی تعلق گرفت.

سال 1376 را می‌توان یکی از پربارترین سال‌های سینمای ایران دانست. در این سال سینمای ایران توانست معتبرترین جایزه تاریخ خود را بدست آورد. عباس کیارستمی با فیلم «طعم گیلاس» جایزه بزرگ نخل طلای کن را از آن خود کرد و در همین سال فیلم سینمایی «بچه‌های آسمان» به کارگردانی مجید مجیدی توانست جوایز بسیاری را در جشنواره‌های مختلف از آن خود کند و حتی برای اولین بار سینمای ایران با «بچه‌های آسمان» نامزد کسب جایزه بهترین فیلم زبان خارجی اسکار شد. یکی از معتبرترین جوایزی که «بچه‌های آسمان» بدست آورد جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم مونترآل بود.

مجید مجیدی سال بعد با فیلم «رنگ خدا» توانست جایزه بهترین فیلم جشنواره مونترآل را بار دیگر دریافت کند. در همین سال «سکوت» محسن مخملباف نیز جایزه معتبری کسب کرد و توانست مدال طلا از طرف پارلمان ایتالیا از جشنواره فیلم ونیز را کسب نماید.

عباس کیارستمی که آن سال‌ها با هر فیلم جوایز متعددی را برای سینمای ایران بدست می‌آورد با فیلم بعدی‌اش «باد ما را خواهد برد» در سال 1378 توانست برنده جایزه بزرگ هیئت داوران و فیپرشی جشنواره فیلم ونیز باشد. در همین سال فیلم سینمایی «تخته سیاه» به کارگردانی سمیرا مخملباف توانست جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم کن را از آن خود کند و در همین دوره از جشنواره فیلم کن جایزه دوربین طلایی به فیلم سینمایی «زمانی برای مستی اسب‌ها» اثر بهمن قبادی رسید.

سال 1379 جعفر پناهی با فیلم سینمایی «دایره» موفق به کسب جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز شد و سینمای ایران برای اولین بار این جایزه را از آن خود کرد. در همین سال مجید مجیدی با فیلم سینمایی «باران» برای سومین بار جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم مونترآل را دریافت کرد و در کسب این جایزه رکورددار شد.

فیلم سینمایی «پنج عصر» برای دومین بار جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم کن را برای سمیرا مخملباف و سینمای ایران در سال 1380 به ارمغان آورد.

سال 1382 نیز ایران جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم کن را دریافت کرد و این بار جعفر پناهی با فیلم «طلای سرخ» برنده این جایزه شد.

جعفر پناهی با فیلم بعدی‌اش «آفساید» در سال 1384 توانست جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم برلین را نیز از آن خود و سینمای ایران کند.

در سال 1386 هنر بازیگری در سینمای ایران توانست معتبرترین جایزه خود را تا آن سال از آن خود کند و آن جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشنواره فیلم برلین بود که به رضا ناجی برای فیلم سینمایی «آواز گنجشک‌ها» به کارگردانی مجید مجیدی رسید.

سال 1387 فیلمساز جوانی از ایران در عرصه بین‌الملل معرفی شد و اصغر فرهادی با فیلم «درباره الی» توانست جایزه خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره فیلم برلین را از آن خود کند. 

اصغر فرهادی با فیلم بعدی‌اش توانست جوایز بسیاری را در عرصه بین‌الملل دریافت کند و از این جهت در بین فیلم‌های سینمای ایران رکورد دار شد. فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» در سال 1389 موفق به جوایز متعددی از جمله خرس طلای جشنواره فیلم برلین، بهترین فیلم زبان خارجی جشن گلدن گلوب و آکادمی اسکار شد. ایران در این سال توانست برای اولین بار جایزه اسکار بهترین فیلم زبان خارجی را از آن خود کند و همچنین «جدایی نادر از سیمین» در این آکادمی نامزد دریافت بهترین فیلمنامه غیراقتباسی نیز بود.

جعفر پناهی در سال 1390 با فیلم «پرده» موفق به دریافت جایزه خرس نقره‌ای بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم برلین شد و این جایزه را به جمع جوایز کسب شده از سوی سینمای ایران اضافه کرد.

سال بعد «ماهی و گربه» شهرام مکری در بخش افق نو برای مضمون نوآورانه توانست جایزه بهترین فیلم جشنواره ونیز را از آن خود کند.

رخشان بنی‌اعتماد در سال 1392 با فیلم سینمایی «قصه‌ها» موفق به کسب جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم ونیز شد.

جعفر پناهی در سال 1394 برای دومین بار با فیلم سینمایی «تاکسی» جایزه خرس طلای جشنواره فیلم برلین را برای سینمای ایران بدست آورد.

فیلم سینمایی «فروشنده» چهارمین فیلم اصغر فرهادی بود که در عرصه بین‌الملل موفقیت‌های بسیاری کسب کرد و این فیلم برای دومین بار جایزه بهترین فیلم زبان خارجی را از آکادمی اسکار برای سینمای ایران به ارمغان آورد. همچنین «فروشنده» که اولین نمایشش را در جشنواره فیلم کن تجربه کرد موفق به کسب جایزه بهترین فیلمنامه این جشنواره نیز شد و از طرفی شهاب حسینی برای بازی در آن جایزه بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد.

سال 1396 نیز سینمای ایران در عرصه بین‌الملل درخشان ظاهر شد. فیلم سینمایی «لرد» به کارگردانی محمد رسول‌اف جایزه بهترین فیلم بخش نوعی نگاه جشنواره فیلم کن را از آن خود کرد و در همین سال فیلم سینمایی «بدون تاریخ، بدون امضا» به کارگردانی وحید جلیلوند موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی در بخش افق نو جشنواره فیلم ونیز شد. همچنین نوید محمدزاده نیز برای بازی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر مرد این بخش از جشنواره را از آن خود کرد.

همچنین در سال جاری نیز سینمای ایران در عرصه بین‌الملل توانسته جوایزی کسب کند که می‌توان معتبرترین جایزه را جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن دانست که جعفر پناهی برای فیلم «سه رخ» آن را بدست آورد.