گذری بر خاستگاه و آیین های جشن سده

در داستان کشف آتش توسط هوشنگ:

 به هر برزنی جای جشن سده             همه گِـــرد بر گِرد آتشکده

برآورد بر چشمه آتشکده        بر او تازه شد مهر و جشن سده

سده بهر نوید فصل بهار               باز عهد استوار خواهد کرد    - سنایی

تو خود همه ساله سدة خوش داری            تا زلف چلیپا و رخ آتش داری    - خاقانی

آن رسم کز او مانده بجاوید بپا داشت            و آن جشن که آن را سده خوانند بیاراست - ادیب‌الممالک

فرخنده کرد خسرو مشرق به فر تو            نوروز فرخ و سده و مهرگان خویش   -  امیرمعزی

فرخنده باد بر تو سده تا چنین سده          ماهی هزار جشن بگزاری و بگذری    فرخی

به نوروز جمشید و جشن سده          که نو گشتی آیین آتشکده    - نظامی

خانواده‌هایی که به محل عمومی جشن نمی‌روند بر بام خانه‌ها آتش افروخته و آن را سده‌سوزی می‌گویند و معتقدند که از این شب به بعد شدت سرما کاهش یافته و هوا رو به گرمی می‌رود و این نشانه‌ای از پیروزی اهورا بر اهریمن می‌باشد.