«جمشید حمزهزاده»، رئیس جامعه هتلداران ایران، با حضور در خبرگزاری برنا، در خصوص مسائل و مشکلات حوزه گردشگری و هتلداری، برنامهها و اقدامات لازم برای توسعه صنعت گردشگری و همچنین آمار گردشگران خارجی و داخلی در سال 97 سخن گفت.
گفتگوی تفصیلی «جمشید حمزهزاده»، رئیس جامعه هتلداران ایران، با خبرگزاری برنا به شرح زیر است:
مشکلات صنعت هتلداری چیست و هتلداران با چه موانعی برای توسعه فعالیتهای خود مواجه هستند؟
در حال حاضر صنعت هتلداری کشور با موانع و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند. در حوزه سرمایهگذاری بسیاری از هتلهای ما قدیمی، فرسوده و نیازمند بازسازی هستند که معمولا این هتلها نیازمند تسهیلات بانکی دارند و امکانات دولت محدود است. بسیاری از هتلهای ما در راستای بازسازی وامهای سنگین و با بهره بالا، گرفتهاند و الان به لحاظ کمبود مسافر و بالارفتن هزینهها نمیتوانند پرداخت داشته باشند. این مسئله باعث شد که جرائم مختلف و سنگین متوجه هتلداران شود و بارها این موضوع را مطرح کردیم که در جهت حمایت از فعالین این حوزه یک دوره استمهال داشته باشند.
ارائه مهمانسراهای دولتی و خانه مسافرها در ایام عید به صنعت هتلداری صدمه میزند
از دیگر مشکلات طی چند سال گذشته بحث کاهش ضریب اِشغال هتلها در کشور است. این موضوع باعث شد بهرغم اینکه در سطح کشور میزان مسافرتها افزایش یافته اما بسیاری از هتلهای ما مسافران خود را از دست بدهند. استنباط این بود که به ازای افزایش مسافرت در ایران میزان ضریب اشتغال هتلها نیز افزایش یابد ولی برعکس شده و شاهد کاهش مسافر در هتلها هستیم. این موضوع دلایل زیادی دارد از جمله افزایش چند برابری مراکز اقامتی غیرمجاز و غیر معتبر، بحث اجاره دادن خانهها، فعالیت مهمانسراهای دولتی با تغییر تابلو، مثلا وزارت آموزش و پرورش با تجهیز مدارس به ویژه برای ایام عید که پیک سفر داریم پذیرش مسافر دارند. ما بارها در جلسات متعدد اعلام کردیم که شان فرهنگیان ما خیلی بالاتر از این است که در مدارس غیر بهداشتی اقامت کنند.
این کار به توسعه گردشگری لطمه میزند و هم کیفیت خدمات کاهش مییابد و فرهنگیان هم از خدمات بیشتر که در هتلها به راحتی قابل ارائه است، محروم میمانند. جامعه هتلداران ایران این آمادگی را دارد که با همان مبالغ و حتی کمتر از آن و باکیفیت بالاتر به فرهنگیان خدمات ارائه کند.
حضور خانه مسافرها باعث شده یک رقابت نابرابر بین مراکز اقامتی مجاز با این قبیل مراکز پیش آید. زیرا ما هتلداران 35درصد از درآمد و فروش خود را به عوارض میدهیم. در حالیکه این مراکز هیچگونه عوارضی به دولت پرداخت نمیکنند و قیمت آنها به راحتی پایین میآید.
احراز هویت مسافر از خدماتی است که در هتلها انجام می شود. در خانه مسافرها این کار انجام نمیشود و اغلب می توانند بدون ارائه شناسنامه از این مراکز استفاده کنند که در نهایت این عوامل باعث کاهش کیفیت خدمات و توسعه بیرویه گردشگری در کشور و توسعه نامتوازن میشود. نهایتا گردشگری ما به جای اینکه در یک مسیر درست حرکت کند در مسیر اشتباه حرکت میکند و در آینده همه فعالین گردشگری کشور متحمل خسارت های فراوان و آسیبهای جدی میشوند.
تخفیف 50درصدی هتل های تهران در ایام نوروز
دلیل کسانی که از خانه مسافرها و مسافرخانهها استفاده میکنند پایین بودن هزینه آنهاست. آیا شما به عنوان رییس مجمع برای جذب افراد با درآمد متوسط فکری اندیشیدهاید؟
با کمک دفاتر جهانگردی و میراث فرهنگی طرحهای متعددی انجام میشود تا اکثریت مردم از این خدمات استفاده کنند. طرحهایی داریم که در بسیاری از جاها که دارای جاذبههای گردشگری خوب هستند اما به دلایلی نامعلوم و ناشناس ماندهاند مردم را به سمت این مناطق سوق دهیم و تخفیفات ویژهای در این مناطق داده شود و حتی در مواقع پیک سفر هتلها تا 50درصد تخفیف ارائه شود.
به طور مثال هتلهای تهران برای ایام نوروز برای مسافران 50 درصد تخفیف میدهند و برای هتلهای سایر استانها نیز تخفیف در نظر گرفته میشود.
در صنعت هتلداری باید منافع ملی را در نظر بگیریم
مشکلات مالیات هتلداران به کجا رسید؟
اکثر کشورهایی که در امر گردشگری موفق هستند از معافیتهای مالیاتی برخوردارند اما در کشور ما برای پرداخت مالیات مشکلات زیادی داریم. در بسیاری از هتلها شاهد هستیم که سازمان امور مالیاتی به ناحق و به بهانههای مختلف دفاتر هتلها را رد کرده و مالیاتهای سنگین مینویسند.
در حوزه مالیات ارزش افزوده باید 9درصد پرداخت کنیم. مالیات بردرآمد نیز به قدری زیاد است که بخش زیادی از درآمد هتلداران را شامل میشود. لذا مذاکرات زیادی با دولت و نمایندگان مجلس داشته و پیشنهاد کردیم، در راستای توسعه گردشگری هتلها از معافیتهای لازم برخوردار باشند که این مورد به گردشگری کشور کمک میکند. مطمئنا در صورتی که هتلداران از معافیتهای لازم برخوردار باشند سودی که از قِبَل گردشگری بدست بیاید، چندین برابر مالیات اخد شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور خواهد بود. باید دیدمان کلان باشد و منافع ملی کشور را در نظر بگیریم. متاسفانه بسیاری از سازمانها فقط منافع سازمانی را در نظر میگیرند و سلیقهای عمل میکنند.
در صورت مقایسه حمایت صنعت هتلداری در ایران و سایر کشورها وضعیت ایران در چه سطحی است؟ دولت چه حمایتهایی انجام داده است؟
متاسفانه حمایت سازمانهای مرتبط از صنعت هتلداری در مقایسه با سایر کشورها بسیار ناچیز است. مقام معظم رهبری و رییس جمهور همه به دنبال توسعه گردشگری هستند اما در اجرا سازمانهای مرتبط بیشتر میخواهند که به اهداف سازمانیشان عمل کنند تا به منافع ملی. این موضوع باعث شده که صنعت هتلداری از کمترین حمایت برخوردار باشد و میزان نرخ تمام شده خدمات نسبت به سایر کشورها پایین باشد. دلیل گرانی هتلها هم به این موضوع برمیگردد.
برای توسعه گردشگری چه برنامههایی دارید؟
در جامعه هتلداران ایران ارتقا کیفیت خدمات اهمیت دارد؛ لذا همه سیاستها به گونهای برنامهریزی میشود که این مهم انجام شود. در کنار این امر، تنوع خدمات از دیگر اهداف ماست و متناسب با نیازهای مسافران تنوع خدمات را باید بالا ببریم. ارتقا سطح معلومات کارکنان از دیگر مباحث مهم در این صنعت است این عوامل باعث افزایش رضایتمندی مسافران می شود و در کنار این ما تاکید داریم که نباید توسعه گردشگری ما «قارچ گونه» باشد. هرگونه توسعه باید مبتنی بر مطالعه باشد. ما الان باید بسنجیم و براساس نیاز کشور بررسی کنیم که نیاز کشور برای یک تا 10 سال آینده براساس چه تعداد هتل است. علاوه بر آن مطالعات باید به صورت منطقهای انجام شود که منجر به توسعه مطالعات و افزایش رغبت سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری خواهد شد. استفاده از جوامع محلی از دیگر کارهایی است که میتوان برای توسعه گردشگری انجام داد. ما تلاش میکنیم که در هر منطقه بخشی از کارکان و خدمات از همان محل انتخاب شوند لذا همه اینها پکیج کاملی برای توسعه گردشگری و صنعت هتلداری بوده که از سوی جامعه هتلداران در حال انجام است.
نوسانات ارز در ماههای گذشته سبب رونق سفرهای داخلی شد/ میزان استفاده مسافران از هتل کمتر شده است
طی چند ماه اخیر شاهد نوسانات نرخ ارز بودیم. باتوجه به این نوسانات ارزی در سال 97 میزان گردشگر چقدر بوده و آیا کاهش داشته یا خیر؟
نوسانات ارزی از یک منظر برای صنعت گردشگری کشور خوب است زیرا میزان مسافرت در کشور را افزایش میدهد. ولی از یک منظر برای صنعت گردشگری خوب نیست زیرا باعث افزایش هزینهها میشود. در حقیقت وضعیت گردشگری ما به نحوی است که میزان مسافرت در کشور افزایش یافته اما میزان استفاده از هتلها کاهش داشته است. میزان سود یک هتلدار حدودا یک دوم سود چند سال پیش است و این نیز به دلیل هزینههای سنگینی بوده که متوجه هتلداران شده است.
آمار دقیق میزان ورود گردشگر خارجی به کشور در سال 97 را چه میزان است؟
در برخی از شهرها مثل مشهد، قم شاهد افزایش زوار و گردشگر و برخی شهرها مثل تهران شاهد کاهش گردشگر هستیم. در مجموع این آمار رو به افزایش است اما آمار استفاده از هتلها رو به کاهش بوده که دلیل آن استفاده از مراکز غیرمعتبر و غیررسمی است. ما بارها از سازمانهای مربوطه برای مقابله با این مراکز درخواست کردیم اما اراده جدی از سوی سازمانهای متولی برای ممانعت از فعالیت این مراکز ندیدیم. گاهی به صورت موردی برخورد میشود اما به صورت کلان برخورد نمیشود.
تحریمها چه تاثیری در این صنعت و میزان جذب گردشگر برای استفاده از هتل گذاشته است؟
تحریمها باعث افزایش مسافرت های داخلی شده است و میانگین کشوری و میزان استفاده مسافران خارجی از هتلها روند کاهشی داشته است. بسیاری از توریستهای خارجی از مراکز غیر معتبر مثل اجاره خانه استفاده میکنند. در حالیکه در چند سال قبل اگر چنین اتفاقی میافتاد باید در مقابل دولت پاسخگو میشدند اما طی چند سال اخیر این موضع کمرنگ شده است و نظارت و برخورد جدی نیست.
رابطه صنعت هتلداری با بومگردی چگونه است؟
بومگردی از لحاظ جامعه هتلداران ایران کار مناسب و درستی است و طبیعتا میتواند به گردشگری کمک کند. هرگونه احداث و توسعه بومگردی باید منطبق با ضوابط باشد. در حال حاضر این ضوابط بسیار ناقص و نارَس است و به هیچ وجه بومگردی نباید در شهرها باشد. پیشنهاد کردیم که توسعه بوم گردی باید منطبق با ضوابط باشد.
چه برنامههایی برای ایام عید برای مسافران در نظر دارید؟
برنامههای متعددی برای مسافران عزیز در ایام نوروز در نظر گرفته شده است. ارائه تخفیفات خوب تا 50درصد، برنامههای فرهنگی و هنری اعم از برگزاری مراسم شب چهارشنبه سوری، تحویل سال، برنامههای گشت شهری برای کسانی که شهر را نمیشناسند، آمادهباش همه کارکنان هتلها در ایام نوروز که هتلها از لحاظ نیروی انسانی کمبود نداشته باشند و بتوانند خدمات لازم را به مسافران ارائه دهند از جمله برنامههای جامعه هتلداران ایران است.
فعالیت بانکها برای ارائه تسهیلات نوروزی کم است/ تا مهرماه نرخ هتلها افزایش نمییابد
آیا با بانکها وارد صحبت برای ارائه تسهیلات ویژه مسافرتی به مسافران در ایام عید شدهاید؟
برخی از بانکها از جمله بانک گردشگری فعال شده و اعلام آمادگی دارد و برخی به مرحله اقدام رسیده و تسهیلاتی با نام «اعتبار سفر» تعریف کردند که هموطنان عزیز بتوانند از آن برای سفر چه در ایام نوروز و چه در روزهای عادی استفاده و به صورت اقساطی مسافرت کنند. متاسفانه این سهم ناچیز است و انتظار میرود بانکها در حوزه صنعت گردشگری حضور بیشتری داشته باشند.
قیمت هتلها برای سال آینده افزایش خواهد یافت یا نه؟
سال آینده چه در ایام عید و چه روزهای عادی تا مهرماه افزایش قیمت نخواهیم داشت.