آیین یکی از بخش‌های بزرگ حوزه فرهنگ است

به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، نشست "آیین نگاری آیین ها" با حضور علی بلوکباشی نویسنده، پژوهشگر مردم شناسی و پدر مردم شناسی آکادمیک ایران به همت مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی برگزار شد.

در این نشست علی بلوکباشی اظهار کرد: فولکلور در آمریکا به ادبیات شفاهی یا هنر کلامی گفته می شود اما در ایران فرهنگ عامه به تمامی مواضع می‌پردازد.

وی دانشنامه‌نویسی را سه گروه برشمرد و افزود: دانشنامه نویسی شامل گروه جغرافیایی فرهنگی، سیاسی، مصنوعی و مدخل است که دانشنامه فرهنگ عامه ای که در مرکز دائره المعارف اسلامی نوشته می‌شود مدخلی است پس نباید انتظار داشت که نشانی از اصفهان در آن باشد.

این پژوهشگر مردم شناسی با بیان وظیفه آموزش و پرورش افزود: آموزش و پرورش باید بچه‌ها را با فرهنگ خود آشنا کند تا بتوانند رشد کنند، از فرهنگ خود غافل نشوند و به سمت فرهنگ های دیگر نروند.

وی مردم شناسی را پرداخت مردم نگاری فرهنگی دانست و گفت: آیین یکی از بخش های بزرگ حوزه فرهنگ است و در جوامع ایلی عشایری از فرهنگ عامه استفاده نمی شود و همه سبک زندگی آن مردم فرهنگ است اما در جوامع شهری فرهنگ عامه وجود دارد.

پدر مردم شناسی علم آکادمیک ایران خاطرنشان کرد: مردم شناس باید در همه عرصه ها حضور میدانی داشته باشد و آنچه در مکان های مختلف فرهنگی وجود دارد را ثبت کند و تحقیق کتابخانه ای و اسنادی را مکمل تحقیقات میدانی خودش بداند.

بلوکباشی افزود: مردم شناس در زمینه مطالعات خود با دو گروه سر و کار دارد گروهی که در جوامع با بافت، اعتقادات و تفکرات سنتی هستند و گروهی که بافت مدرن دارند در واقع مردم نگار روایت گر تصویر این دو گروه است.

وی گفت: از زمان ساسانی لفظ آیین به کار می‌رود این واژه به معنای آداب و رسوم هدفدار و نظام مند است که به الگوهای رفتاری هدف می‌بخشد.

این استاد مردم شناسی معتقد است که آیین پیشینه بسیار دراز دارد و به زمان پهلوی و دوره ساسانی می‌رسد. خلفای عباسی که آن زمان در بغداد حکومت می‌کردند این آیین ها را به زبان عربی ترجمه کردند و آیین حکومت داری را از ساسانیان آموختند چون هیچ آشنایی با اداره مملکت نداشتند.

وی ادامه داد: افرادی که روی مردم شناسی کار می‌کنند باید بدانند زمانی میان روستا و جامعه هیچ تفاوتی نبود و هردو هویت فرهنگی یکسانی داشته و آن هم روستایی بود.

وی با بیان اینکه مردم شناس اگر به جامعه ای برود که بافت روستایی دارد کارش آسان است، افزود: در جامعه مدرن شرایط اینگونه نیست چون تقابل بین جامعه روستایی و شهری وجود دارد و فرهنگ بسیار پیچیده بوده، پس کار مردم نگار سخت است.

بلوکباشی افزود: تکثر قومی و چند فرهنگی در شهرها بسیار مهم است و مردم نگار باید نگرش خاص مربوط به این موضوع را داشته باشد.

وی با طبقه بندی 5 گانه از آیین تصریح کرد: مورد اول با طبیعت پیوند و پیشینه بسیار زیادی در ایران دارد همچنین پیش از تاریخ نگاری ادامه داشته و هنوز هم ادامه دارد.

این استاد در ادامه در تشریح مورد دوم گفت: آیین هایی که در زمینه دینی و مذهبی جنبه های شاد و غمگین دارند در این دسته بندی قرار می‌گیرند.

بلوکباشی ادامه داد: دسته سوم آیین هایی است که به رویدادهای خانوادگی مثل حمام زایمان، ختنه سوران و ... مربوط می شود و آیین های عبادی و آیین های مربوط به هر منطقه از دیگر دسته بندی 5 گانه آیین ها به شمار می رود.