در گفتگو با یک جامعه شناس بررسی شد؛
تهران شب زنانه ندارد/ حس عدم امنیت زنان در طول شب باعث می‌شود از پیشرفت جامعه کاسته شود
«ساعت ده شب است سوار بی آر تی می شوم، دیگر خبری از قسمت زنانه اتوبوس نیست، هر دو طرف مردان هستند.» این تجربه بسیاری از زنانی است که شب های تهران را برای یک بار هم که شده تجربه کرده اند، نه تنها بی آر تی ها بلکه همه شهر تهران در شب‌ها صورتی مردانه به خود می‌گیرد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ شهری برای زنان مناسب است که در ساعات مختلف شبانه‌روز این قشر از جامعه بتوانند با آرامش و حس امنیت در محلات و خیابان‌ها و نقاط مختلف شهر تردد داشته باشند.
طراحی شهرها باید به گونه‌ای باشد که همه مردم با هر جنسیتی و در هر گروه سنی باید بتوانند از فضای آن استفاده کنند. در مورد زنان این قضیه اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. شبکه حمل و نقل شهری، نور شهری، خیابان‌ها، ... باید به قدری ایمن و کارآمد باشد که زنان بدون هیچ‌گونه دلهره بتوانند در آن راحت تردد داشته باشند.
مردانه شدن شهر تهران در شب‌ها مسئله مهمی است که نمی‌توان از کنار آن به سادگی گذشت. در بررسی این مسئله مصاحبه‌ای با یک جامعه‌شناس داشته‌ایم:
مریم یوسفی، جامعه‌شناس، در مورد اینکه تهران شب زنانه ندارد به برنا می‌گوید: «در شب زن‌ها به‌هیچ مکانی برای اینکه به آن پناه ببرند و یا بتوانند تنهایی دقایقی را پر کنند، دسترسی ندارند. حتی قدم زدن در شب برای زنان به شکل قانون نانوشته در آمده است. از پیامدهای این مسئله این است که زنان به زندگی‌ها و امکانات یواشکی، دور از جامعه و بعضا خانواده روی آورند.»
او ادامه می دهد: «بسیاری از زنان در کشور ما شاغل هستند و آن تعدادی هم که خانه‌دار هستند از ساعت هشت شب به بعد را برای خود می‌خواهند و تصمیم دارند در این زمان به تنهایی خود پناه ببرند و کارهایی را که خودشان دوست دارند انجام دهند. تعدادی از این زن‌ها به‌دلیل اینکه در شب‌ها هیچ سرگرمی دیگری ندارند به گوشی‌هایشان پناه می‌برند و با دوستان‌شان در فضای مجازی صحبت می‌کنند. مکان‌های تفریحی در کشور ما در شب‌ها برای زن‌ها محدود است، حتی مکان‌هایی حتی ورزشی هم که وجود دارند زمان کمتری را به زن‌ها می‌دهند و همین باعث می‌شود فعالیت آنان در شب‌ها محدود شود.»
وی احساس عدم امنیت زنان در شب‌ها را اینگونه شرح می‌دهد: «مورد دیگری که در این زمینه حائز اهمیت است، این است که زنان در سال‌های اخیر در شب‌ها احساس امنیت نمی‌کنند. زن‌های ما در شب‌ها احساس عدم امنیت اجتماعی دارند و می‌ترسند. در بسیاری از موارد در محیط‌های شغلی و آموزشی مشاهده شده است که زنان به دلیل اینکه می‌ترسند، تقاضا می‌کنند که از محیط زودتر خارج شوند و این یک نشانه مهم از عدم امنیت در شهرهای ماست. از ساعت هشت به بعد شهر صورت زنانه خود را از دست می‌دهد و کاملا تبدیل به یک شهر مردانه می‌شود. بیشتر فعالیت‌ها در این ساعت‌ها توسط مردان صورت می‌گیرد. اگر در این ساعات زنی هم بیرون از خانه باشد، امنیت لازم را ندارد و می‌ترسد. این مسئله حتی زمانی هم که زن‌ها در ماشین‌هایشان هستند به چشم می‌خورد.»
وی با بیان اینکه زنانه نبودن شب‌های تهران را از نوع مکالمه‌های افراد می‌توان فهمید، می‌گوید: «اینکه خانواده‌ها به زنان و دختران‌شان جمله‌هایی نظیر «تا دیر وقت بیرون نمان»، «هر وقت برگشتی با اسنپ بیا» و «بهم خبر بده میام دنبالت» را می‌گویند، گواه همین مسئله است که تهران شب زنانه ندارد. این مسئله به حس ناامنی زنان بیشتر دامن می‌زند و باعث می‌شود آنها از اینکه شب‌ها بیرون از خانه باشند، بترسند.»
یوسفی تأثیری را که این مسئله بر فعالیت زنان دارد، اینگونه بیان می‌کند: « این عدم امنیت زنان در طول شب هم نداشتن امکانات تفریحی را در بر می‌گیرد و هم فعالیت‌های اجتماعی زنان را مختل می‌کند. این نه تنها برای زن‌های معمولی جامعه، بلکه برای زن‌های فعال و سرشناس نیز مشکل آفرین شده است، به حدی که بعضی از زنان پزشک باید با منشی یا یکی از اعضای خانواده‌شان به مطب یا بیمارستان بروند.»
وی ادامه می‌دهد: «گاهی این حس عدم امنیت زنان در طول شب باعث می‌شود از پیشرفت جامعه کاسته شود. برای نمونه زنی که در طول شب می‌خواهد در خیریه‌های شب‌کار، کار کند نمی‌تواند فعالیت خود را انجام دهد. یا خانم دکتری که به دلیل عدم امنیت دیر به بیمارستان می‌رسد به بیمارش آسیب می‌رسد.»
یوسفی با بیان اینکه وقتی زن‌ها شب بیرون از خانه باشند با انواع و اقسام مزاحمت‌ها مواجه می‌شوند که حس امنیت را از آنها می‌گیرد، می‌افزاید: «کشور ما یک کشور باامنیت بالاست ولی آزار و اذیت‌هایی که شب‌ها زنان را در کشور ما اذیت می‌کنند هم چشمگیر هستند. این مسئله باعث می‌شود از اعتماد به نفس و اتکا به نفس زنان در کشور ما کاسته شود و آنها تبدیل به افرادی وابسته شوند. زنان برای معمولی‌ترین رفتارهای روزانه خود هم طوری برنامه‌ریزی می‌کنند که شب را بیرون نباشند، برای نمونه نوبت مطب دکتر را نوعی تنظیم می‌کنند که عصر مطب را ترک کنند. این در سایر رفتارهای زن‌های ما وجود دارد. این جزء لاینفک زندگی هر خانمی شده است. احساس امنیت زن‌ها در طول روز بیشتر است، چون اگر مشکلی هم باشد زودتر به چشم می آید. اما در شب‌ها شرایط فرق می‌کند.»
این جامعه‌شناس با بیان اینکه، در این زمینه با یک خلاء فرهنگ‌سازی گسترده مواجه هستیم، می‌گوید: «باید دولت و نیروی انتظامی به امنیت زنان در طول شب بیشتر بها دهند و بستری را فراهم کنند که زنان در طول شب بتوانند به فعالیت‌های خود برسند. از سوی دیگر باید برای جنس مرد هم فرهنگ‌سازی کرد تا بتوانند به حقوق زن‌ها در شب‌ها احترام بگذارند. حمایت از زنان در شب‌ها باید بیشتر شود تا بتوانند به فعالیت‌های شبانه خود برسند. اگر احساس امنیت زنان در شب‌ها بیشتر شود، فعالیت آنها در این هنگام دو برابر بیشتر از مردان می‌شود.»
معاون برنامه‌ریزی و هماهنگی معاونت امور زنان:
استاندار آذربایجان شرقی:
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری:
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
