برگزاری میز علم در «چرخ»

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ در «میز علم» برنامه‌ی یکشنبه 9 تیر، حسین فروتن به‌عنوان مجری-کارشناس «چرخ»، میزبان دکتر کیوان الستی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور بود. 

دکتر الستی در این گفت‌وگو به این سوال پاسخ داد که «چرا و تا چه حد باید به دانشمندان اعتماد کرد؟». دکتر الستی صحبت‌هایش را با این جمله شروع کرد که به علم اعتماد و باور دارد؛ «ما از علم دو انتظار متفاوت داریم؛ ابتدا انتظار داریم یک‌سری از پیش‌بینی‌ها را انجام بدهد و انتظار دیگر این است که چیزهایی را به ما توضیح بدهد. یعنی بگوید چه چیزهایی در عالم دارد اتفاق می‌افتد. ما وقتی به 400 سال گذشته نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که علم در بخش پیش‌بینی موفق بوده است. فقط کافی است به تکنولوژی نگاه کنید». 

در ادامه حسین فروتن یک پرسش انتقادی مطرح کرد: «مگر همین علم بمب اتم را اختراع نکرد؟ علم اعتبارش را از کجا می‌آورد که مردم آن را می‌پذیرند؟». دکتر الستی در پاسخ به این پرسش توضیح داد: «دانشمندان پیش‌بینی‌های ابتدایی را خوب انجام داده‌اند اما کمی که جلوتر رفته‌ایم، یک‌سری مصیبت هم به بار آورده‌اند. اینجا می‌توان پرسید چرا عده‌ای در برابر علم مقاومت می‌کنند؟ در پاسخ باید گفت مردم معمولا درباره‌ی روش دستیابی به یک واقعیت علمی نمی‌پرسند و آن گزاره را می‌پذیرند. درست مثل وقتی که خبری را در یک روزنامه‌ی معتبر می‌خوانند و به منبع آن توجهی ندارند. مردم مواقعی به علم اعتماد نمی‌کنند که متوجه می‌شوند دانشمندان ساختارهای اجتماعی اطراف و زندگی شخصی‌‌شان را تخریب و با باورهای او تضاد ایجاد می‌کنند. از طرف دیگر باید دقت کرد دانشمند در یک فرآیند علمی باید شرایط و هنجارهایی را رعایت کند. مثل اینکه وقتی علمی را که تولید می‌کند، به همه متعلق است و به هیچ فرد و ملت خاصی متعلق نیست. اما این اتفاق همیشگی نیست چون دانشمند هم مانند دیگران برای زندگی شخصی و گسترش امکانات تحقیقاتش به پول و امکانات دیگر نیاز دارد و به خاطر همین خطاهایی اتفاق می‌افتد.» الستی گفت‌وگو را با این جمله به پایان رساند که «خود دانشمندان فروتن هستند و اصلا انتظار ندارند که دیگران حرفشان را به‌طور کامل بپذیرند.»

در بخش روایت خبری «چرخ» هم محمود حاج‌زمان، روزنامه‌نگار علم، موضوع کشف ویژگی جدیدی درباره‌ی نور را بررسی کرد. او توضیح داد که این ویژگی جدید به خاصیت موجی نور و تکانه‌ی زاویه‌ی نور مرتبط می‌شود و اهمیتش این است که این خاصیت پیش از این پیش‌بینی هم نشده بود. کارشناس «چرخ» شرح داد از کاربرد‌های این ویژگی تازه یافته‌شده می‌توان در مخابرات و محاسبات کوانتومی استفاده کرد و یکی از کاربردهای این کشف می‌تواند افزایش پهنای باند در انتقال اطلاعات مخابراتی باشد.

مجله‌ی تصویری «چرخ» مهم‌ترین رویدادهای علم و فناوری را با نگاهی تخصصی و به‌زبانی ساده بررسی و با حضور کارشناسان، اساتید دانشگاه و نخبگان، مسائل روزمره‌ی زندگی را واکاوی می‌کند.

«چرخ» در تابستان امسال در سه روز یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه، از ساعت 19 به‌صورت زنده از شبکه‌ی چهار پخش می‌شود. حافظ آهی اجرای برنامه را به عهده دارد و الهه بهبودی و محمد جباری تهیه‌کننده و سردبیر برنامه‌ی «چرخ» هستند.