نشست خبری سخنگوی دولت علی ربیعی که مشترک با سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی که صبح امروز برگزار شد، یک خبر را برای مخابره و انتشار رسمی در دستور کار داشت، غنیسازی اورانیوم بالاتر از سطح توافق برجام به میزانی که موردنیاز ایران است. خبری که در فاصله بلافاصله واکنشهایی از کاخ الیزه تا ساختمان شماره 10 داونینگ لندن را در پی داشت.
صحبت درباره کنش و واکنش، تبعات و... این نشست بسیار خواهد بود؛ اما آنچه این گزارش به آن خواهد پرداخت نه در این باره بلکه پرداختن به شکل و شمایل برگزاری چنین جلساتی در سطح رسانه و نشستهای خبری است. بررسی ویژگیهایی که میتواند برای نشستهای مشابه و همچنین برای برگزارکنندگان الگویی برای تکرار باشد.
هماهنگی برای ورود به ساختمان با حضور مسئول هماهنگی خبرنگاران در کنار تیم حراست ساختمان اولین نکته مثبت این نشست بود که درگیریهای رایج و بیجهت اصحاب رسانه با تیم حراست ساختمانها را منتفی کرده بود. برخوردهای که عموماً بین دو طرف (تیم حراست و خبرنگاران) از سر عدم شناخت و آشنایی ایجادشده و در بسیاری مواقع موجب دلخوری اصحاب رسانه میشده است.
نکته دوم و مثبتی که در برگزاری این نشست شاهد آن بودیم حضور بهموقع خبرنگاران و میزبانان در محل برگزاری نشست بود.
حضور و برگزاری بهموقع این نشست خبری از آن دست مواردی است که هر دو سوی میز یعنی نمایندگان افکار عمومی و نمایندگان دولت به شأن این دو جایگاه احترام گذاشته و با برگزاری متناسب با زمان آن یک اصل حرفهای را رعایت کردند.
متأسفانه در بسیاری از موارد عدم حضور بهموقع دعوت شوندگان و دعوتکنندگان موجب تنش بین دو سوی میز نشست شده است. تأخیر خبرنگاران در جلساتی که میزبان بهموقع حضور دارد و برعکس همیشه از مواردی بوده که رنجش خاطر هرکدام را به وجود آورده است. شاید تصور کنید که این دیگر از بدیهیات است؛ اما واقعاً در تمامی سالهایی که بهعنوان روزنامهنگار در جلسات خبری حضورداشتهام یکی از دو مورد تأخیر موجب تنش شده است.
نکته سوم زمانی توجهها را جلب کرد که بعد از قرار گرفتن همکاران تصویربردار و استقرار سایر خبرنگاران علی ربیعی سخنگوی دولت دو اصل حرفهای را رعایت کرد. اول زمان و سقف جلسه بود، اینکه سقف نشست 45 دقیقه است و قرار نیست جلسهای بدون نقطه پایان باشد. بارها بلکه بارها در جلسات خبری حضورداشتهایم که میزبان نشست خبری را با جلسه سخنرانی اشتباه گرفته و گذاشتن نقطه پایان در دستور کارش نبوده.
ربیعی با توجه به اینکه جلسهای مشترک با عراقچی و کمالوندی را اداره میکرد، به دو سوی نشست متذکر شد تا مختصر و مفید و بهاندازه سخن بگویند. اصل دیگری که ربیعی آن را رعایت کرد این بود که خود او بهعنوان سخنگوی دولت در آغاز جلسه به شرح و بسط و توضیح مطول دستور جلسه نپرداخت و از همه خواسته تا این اصل را رعایت کنند.
نکته چهارم اما حذف مجری جلسه بود، علی ربیعی خود این نشست را مدیریت کرد تا حداکثر زمان صرف دستور جلسه شده از مباحث حاشیهای کاسته شود.
قطعاً برای انجام چنین اقدامی تیم و گروهی که مدیریت و برنامهریزی طرح پرسش و اسامی خبرنگاران را در اختیار ربیعی گذاشته بود، برای رسیدن به این نظم، هماهنگی و سازماندهی را رعایت کرده تا سخنگوی دولت بتواند بهراحتی جلسه را اداره و هدایت کند. نشست تقریباً در مدتزمان اعلامشده پایان یافت که نشان داد مدیریت زمان برای برگزارکنندگان از اهمیت بالای برخوردار است.
نکته پنجم اما دعوت از خبرنگاران متخصص بود، تمامی پرسشهای پرسیده شده در راستای دستور جلسه و از سر آگاهی همکاران خبرنگاران بود و تنها یک پرسش از سر عدم آگاهی مطرح شد. رفتار حرفهای دیگری که خبرنگاران در این نشست رعایت کردند، امتناع از پرسشی بود که پیش از آن توسط همکاری دیگر مطرح شده بود.
رعایت این پنج نکته از سوی هر دو طرف نشست خبری میتواند به یک الگو برای برگزاری احترامآمیز هر دو طرف به هم باشد، احترامی که مدیران دولتی به اصحاب رسانه و نمایندگان افکار عمومی میگذارند و رعایت آدابی اینچنین محترم که خبرنگاران نسبت به نمایندگان دولت منتخب مردم داشتند.