حسین سلطان محمدی، منتقد سینما و تلویزیون، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری برنا با اشاره به اینکه شبکه نمایش خانگی مخاطب خود را به هیچ عنوان از دست نخواهد داد، گفت: شبکه نمایش خانگی کمک می کند مردم ساعات آزاد خود را با فیلم های بیشتری از تولیدات داخلی پر کنند تا اینکه سراغ ماهواره بروند. اینکه گفته می شود فقدان برنامه های مناسب در تلویزیون باعث می شود مردم سراغ محصولات شبکه نمایش خانگی بروند که کیفیت های متفاوتی دارند را قبول ندارم.
وی در ادامه افزود: نمایش خانگی اثری سهل الوصول است. افراد هر زمان اراده کنند می توانند ابزارش را که یا CD است یا به شکل دانلود شده در فلش قرار دارد را بزارند و تماشا کنند. اما تلویزیون تایم رسمی دارد و ابزارهای کمکی آن مثل تلوبیون، شیما و... خیلی میان مردم عادی جا نیوفتاده است. بنابراین شبکه نمایش خانگی به دلیل دسترسی متفاوت با تلویزیون هیچ وقت از رونق نخواهد افتاد. اتفاقا باعث می شود در کنار تلویزیون مردم را شادتر نگه دارد و مصرف محصولات فرهنگی را بالا ببرد.
سلطان محمدی به عدم انحصار در سبد فرهنگی و تصویری خانواده ها تاکید کرد و بیان داشت: الان زمانه ای نیست که فقط یک سیستم بتواند مردم را مدیریت کند. با توجه به پیشرفت هایی که در زمینه تکنولوژی انجام گرفته مردم انحصار را نمی پذیرند. ارائه آثار شبکه نمایش خانگی، کنترل روی محتوای آن و ممانعت از ورود محتوای ضعیف کمک می کند مردم تا حدودی از آشفتگی و درهم ریختگی فضای مجازی فاصله بگیرند و بیایند به سمت این آثار و تایم خود را پر کنند. ضمن اینکه دیدن فیلم و سریال معمولا در کنار خانواده شکل می گیرد، بنابراین حرمت ها، کلام و همراهی جمعی رخ می دهد. درصورتی که در فضای مجازی چون استفاده به شکل انفرادی است آسیب ها و ناهنجاری های بسیاری رخ می دهد که مبارزه با آن سخت تر می شود.
این منتقد با اشاره به تفاوت ساختاری تلویزیون و شبکه نمایش خانگی اظهار داشت: تلویزیون با انبوه جمعیت کل کشور مواجه است. شبکه های سراسری و عمومی هستند که مردم در تمام رده های سنی با هر تفکری مخاطب آن هستند. در شبکه نمایش خانگی مخاطب کمتر است و با دست به دست کردن CD ها بین خانواده ها ممکن است تنها 1 میلیون تومان فروش رود و مخاطب 20 میلیون نفری داشته باشد. اما تلویزیون ادعا دارد با انبوه 80 میلیون نفری رو به رو است. بر این تلویزیون مجانی خیلی از افراد و کارشناسان مذهبی، اجتماعی، فرهنگی، رسانه ها و... نظر دارند به همین دلیل اعمال نظارت بر آن شدیدتر است.
سلطان محمدی در پایان تصریح کرد: تلویزیون نمی تواند خوش آب و رنگی نمایش خانگی را داشته باشد اما می تواند با احتیاط به مدل هایی همچون «بانوی عمارت» و شیک پوشی «گاندو» نزدیک شود. ما از تلویزیون نمی توانیم انتظار داشته باشیم شهرزاد بیرون بیاید، چون نظارت بر تلویزیون به دلیل سهولت دسترسی شدیدتر است و همه درمورد آن نظر می دهند. بنابراین من معتقد هستم تلویزیون هرچقدر هم آثار جذاب بسازد شبکه نمایش خانگی مخاطب خود را از دست نخواهد داد.
نمایش خانگی از تعداد بالای سریال هایش آسیب میبیند
برزو نیکنژاد، کارگردان سینما و تلویزیون، با بیان اینکه تلویزیون مخاطبش را هیچوقت از دست نخواهد داد، افزود: اینکه میگویند تولیدات تلویزیون بیکیفیت و ضعیف شده، درست است اما نمیتوان گفت مخاطبش را از دست داده است. هر اتفاقی بیفتد تلویزیون تماشاگرش را از دست نمیدهد. تلویزیون مدیومی است که مردم بابت آن هیچ پولی نمیدهند و هر لحظه میتوانند آن را روشن کرده و هر برنامهای که میخواهند ببینند. زمانی که مخاطب کانال میزند 10 تا 15 ثانیه زمان میدهد که آن سریال یا برنامه او را به خود جذب کند درغیر این صورت کانال را عوض میکند.
وی با اشاره به اینکه تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باید تکمیل کننده یکدیگر باشند، گفت: شبکه نمایش خانگی تکمیل کننده تلویزیون است. هر دوی این رسانهها مخاطب خود را دارند و برتری هر یک باعث کاهش رونق دیگری نمیشود. به نظر من اگر حال مردم خوب باشد هم تلویزیون میبینند، هم سریالهای شبکه نمایش خانگی میخرند، هم سینما میروند. ما باید در ابتدا تلاش کنیم حال مردم را بهتر کنیم.
نیکنژاد در ادمه افزود: در تمام دنیا، کشورها شبکههای مختلف تلویزیونی دارند. در کنار آنها سریالهایی همانند نمایش خانگی ساخته میشود که اتفاقا مورد استقبال مردم هم قرار میگیرد و در کنار شبکههای تلویزیونی دیده میشوند. بنابراین این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند و نمیتوان تفاوتی بین آنها قائل شد.
کارگردان سریال «دردسرهای عظیم» تعداد بالای سریال در نمایش خانگی را آسیب دانست و بیان داشت: تولید انبوه شبکه نمایش خانگی یک آسیب برای این رسانه است. برای مثال از 6 سریالی که همزمان با هم توزیع میشوند، مردم به دلیل وضعیت اقتصادی فقط دوتا از آنها را انتخاب می کنند که هر هفته بخرند و دنبال کنند. بنابراین سریالها باید آنقدر کیفیت و داستان جذاب و پرکششی داشته باشند که مخاطب آن را پیگیری کند.
این کارگردان در پایان تصریح کرد: امیدوارم تمام رسانهها چه مکتوب و چه خبرگزاریها به جای خودزنی کردن حمایت کنند تا نمایش خانگی پا بگیرد، سریالهای تلویزیون بهتر شود و فروش سینما بالا رود.
تلویزیون با وجود سانسور هم پربیننده است
حامد عنقا نویسنده و تهیه کننده تلویزیون با مقایسه میزان مخاطب شبکه نمایش خانگی در گذشته و اکنون گفت: امروز شبکه نمایش خانگی مخاطب عجیب و غریبی که سال های گذشته هم زمان با پخش سریال های قلب یخی، قوه تلخ و... داشت را ندارد. البته من بسیار خوشبین هستم همین امسال مخاطبش را برگرداند.
وی با تاکید بر اینکه تلویزیون و نمایش خانگی رقیب یکدیگر نیستند بیان داشت: به اینکه تلویزیون و نمایش خانگی دو رسانه متفاوت و مجزا هستند. هم تلویزیون باید سعی کند آثاری چون سریال های ماندگار و جذاب گذشته اش را تولید کند هم اینکه شبکه نمایش خانگی کیفیت کارهایش را بالا ببرد. اینکه ما در تلویزیون سریال جذاب و پرمخاطبی داشته باشیم به این معنا نیست که نمایش خانگی فروش و مخاطبش را از دست خواهد داد. دقیقا زمانی که نمایش خانگی نسخه ای یک میلیون تومان می فروخت تلویزیون سریال هایی تولید کرد که الان با وجود بازپخش شدن همچنان پربیننده ترین هستند. به این دو رسانه نباید به چشم رقیب نگاه کرد چراکه هر کدام مخاطب خود را دارند.
عنقا ادامه داد: مخاطبی که نمایش خانگی نگاه می کند قطعا تلویزیون هم می بییند اما افرادی که تلویزیون نگاه می کننند احتمال دارد نمایش خانگی ببینند. کسی که در تلویزیون پایتخت می ببیند احتمال دارد هیولای مهران مدیری را هم ببیند یا کسی که سریال تلخ و تراژدی مثل پدر، بانوی عمارت و... را ببیند شهرزاد را هم نگاه می کند.
نویسنده سریال «پدر» با بیان اینکه قصه مهم ترین عامل در جذابیت سریال های شبکه نمایش خانگی است، افزود: در همه جای دنیا همینطور است که رسانه های مختلف سریال های متفاوت می سازند و هرکدام طرفدار خود را دارند. امروزه مخاطب رسانه تصویری برخلاف گذشته امکانات بسیار زیادی پیدا کرده و فقط جذابیت خودِ اثر است که می تواند مخاطب را جذب و نگه دارد. چون درغیر این صورت تماشاگر آنقدر انتخاب های فراوانی دارد که به سراغ دیگری برود.
حامد عنقا با اشاره به موضوع سانسور در تلویزیون و نمایش خانگی اظهار داشت: به نظر من بحث سانسور، محدودیت و ممیزی هیچ تاثیری در میزان مخاطب ندارد. برای مثال در نمایش خانگی سریالی مثل «نهنگ آبی» پخش می شود بدون سانسور اما اصلا دیده نمی شود، از طرفی در تلویزیون سریالی پخش می شود با محدودیت و سانسور اما طرفدار زیادی پیدا می کند مثل «نون.خ»، «بانوی عمارت»، «پایتخت»، «پدر» و...
نویسنده سریال «بر سر دوراهی» در پایان با تاکید بر اینکه تلویزیون در هیچ شرایطی مخاطبش را از دست نخواهد داد، افزود: من حتی موافق این نیستم که تلویزیون در تولید سریال افت چشمگیری داشته است. نباید مخاطب تلویزیون امروز را با گذشته مقایسه کرد. در گذشته مخاطب فقط سه شبکه بیشتر نداشته بنابراین چه خوب چه بد مجبور بود آنها را ببیند. اما اکنون انوع و اقسام مدیاها مثل شبکه نمایش خانگی، فیلیمو، نماوا و تعداد زیادی سریال های ترکیه ای و کره ای که ماهواره نشان می دهد، روبه روی مخاطب قرار دارد. با تمام این وجود تلویزیون همچنان مخاطب خود را دارد.
تلویزیون و نمایش خانگی رقابت کنند نه تخریب!
اسماعیل عفیفه تهیه کننده تلویزیون با اشاره به اینکه تلویزیون و شبکه نمایش خانگی دو مدیای متفاوت هستند بیان داشت: در تمام کشورهای دنیا کنار شبکه های تلویزیونی مدیاهای دیگری وجود دارد که به تولید فیلم و سریال می پردازند که هر کدام از این رسانه ها در رقابت با یکدیگر مخاطبان زیادی دارند. بنابراین تلویزیون و نمایش خانگی دو رسانه مجزا از هم هستند که انتظار مخاطبان از هر کدام آنها متفاوت است. در نتیجه هر کدام کارکرد و مخاطب خاص خود را دارند و می توانند کنار یکدیگر به حیات خود ادامه دهند.
تهیه کننده سریال «آنام» با تاکید بر اینکه تلویزیون و نمایش خانگی نباید یکدیگر را تخریب کنند، بیان داشت: در ایران این فضا باید حاکم شود که هر رسانه ای به جای تخریب دیگری با آن رقابت سالم کند. دقیقا مثل کشورهای مختلف در جهان که با این روش توانستند روز به روز ارتقا یابند. تلویزیون باید درنظر گیرد رقیب جدی به نام نمایش خانگی دارد. بنابراین باید روز به روز به روز کیفیت آثارش را بالا ببرد تا در مقابل نمایش خانگی احساس کند رسانه ای پویا و فعال در رقابت با او وجود دارد پس او هم باید تلاشش را کند با ارتقای کیفیت سریال هایش مخاطبانش را حفظ کند.
عفیفه ادامه داد: در صورت تحقق این امر اقتصاد رسانه تصویری رونق می گیرد و در نهایت این موضوع به نفع مصرف کننده یا همان تماشاگران است. مردم ما حق دارند فیلم و سریال های باکیفیت ببینند اما متاسفانه رقابت ناسالم بین مدیاها باعث شده به مسائل حاشیه ای بیشتر اهمیت داده شود.