امیر محمود حریرچی جامعه شناس در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری برنا درمورد دلیل حساسیت مردم به خطوط قرمز گفت: زمانی که در جامعه شفافیت وجود نداشته باشد و همه چیز سانسور شود کنجکاوی مردم برای کسب اطلاعات و اخبار گوناگون بیشتر می شود. مثلا مسائلی که در حاشیه اتفاق می افتد و ما از آنها به عنوان افشاگری یاد می کنیم برای مردم جذاب است. کسب آگاهی یک نیاز برای مردم است و اگر ما اخبار را با شفافیت به گوش مردم نرسانیم آنها برای کسب آن دچار عطش می شوند.
وی ادامه داد: در کشورهای خارجی درمورد مسائل روزمره کشورشان میزگردهایی تشکیل می دهند و درموردشان صحبت می کنند اما در کشور ما نه تنها اینگونه نیست حتی خود صدا و سیما هم حاشیه ساز است. برای مثال یکی از ضعف های اخیر صدا و سیما پوشش دقیق دادگاه محمدعلی نجفی بود. این موضوعات یک عدم اعتماد در مردم به وجود می آورد. اگر رسانه ملی گزینشی برخورد کند مردم گزینه ای جز اینکه به سراغ خط قرمز بروند ندارند.
این جامعه شناس در مورد علاقه مردم به فیلم ها و سریال های خشن بیان داشت: جامعه ما به لحاظ اخلاقی رو به نزول است. انسان هایی که هر روز در جامعه در حال پرخاشگری هستند طبیعتا فیلم هایی که سازگار با رفتارشان باشد را انتخاب می کنند. متاسفانه الان کودکان ما به راحتی به انواع و اقسام مدیا دسترسی دارند و می توانند هر فیلمی در هر ژانری را ببینند.
حریرچی در ادامه افزود: جامعه ما به دلیل وضعیت اقتصادی در شرایط مناسبی قرار ندارد. مردم متوقع شدند و هر کس می خواهد پول بیشتری به دست بیاورد تا زندگی شا را بگذراند. این دغدغه ها باعث شده پرخاشگر شوند و زود از کوره در بروند. همین مسائل ذائقه و سلیقه مخاطب را تغییر می دهد و اینگونه می شود که اگر فیلمسازی محتوای خشن بسازد بیشتر می فروشد.
این استاد دانشگاه در پایان اظهار داشت: متاسفانه در شرایط کنونی بدی که مردم جامعه قرار دارند، بین فیلمسازان رقابت به وجود آمده که هر کسی فیلمی بسازد که الفاط رکیک تر، رفتارهای خارج از عرف، خشن و... در آن وجود داشته باشد موفق تر است و از نظر گیشه بهتر می فروشد. به طور کلی سقوط اخلاق در جامعه باعث رونق گرفتن چنین فیلم ها و سریال هایی شده است.
فیلمسازان خطوط قرمز جامعه را نشانه گرفتند
محمدعلی اَلستی، جامعه شناس ارتباطات و استاد دانشگاه با اشاره به تاثیر وجود ممیزی ها در جذابیت یک موضوع گفت: در روانشناسی یک اصل کلی وجود دارد که حتی در قرآن کریم هم اشاره شده است. این اصل می گوید هر چقدر انسان را از کاری منع کنی؛ شور و شوق و عطش آن برای رفتن به سمت آن موضوع بیشتر می شود.
وی در ادامه افزود: این یک مسئله ذاتی است که انسان دوست دارد رفتار یا الفاظی که در جامعه و مجالس عمومی ممنوع است یا به عبارتی سانسور شده را ببیند و بشنود. به همین دلیل ناخودآگاه علاقه دارد به سمت ممیزی ها و خطوط قرمز برود.
این جامعه شناس تصریح کرد: در جامعه ما عوامل کنترل کننده در حوزه های سیاسی، عقیدتی، اجتماعی و... بسیار وجود دارد. این کنترل کننده ها علاوه بر اینکه در تولید آثار محدودیت ایجاد می کنند، در مردم عطش هم به وجود می آورند.
الستی ادامه داد: این ضمیر ناخودآگاه در مردم باعث شده فیلمسازان از آن استفاده کنند. به همین دلیل هر فیلمی که خطوط قرمز را رد کند و ممیری ها را زیر پا بگذارد بیشتر مورد استقبال مردم قرار می گیرد. در نتیجه مخاطب شور و شوق کاذب پیدا می کند که به سمت آنها برود.