به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ منطقه دره مرادبیگ بزرگترین دره کوهستان الوند است و در فاصله سه کیلومتری از مرکز همدان در دامنه کوههای الوند در جنوب غربی استان همدان واقع شده است. این منطقه از شمال به شهر همدان، از شرق به روستای ابرو تفریجان، از غرب به روستای گنجنامه و شهرستانه و از جنوب به کوهستان الوند محدود میشود و مساحت آن ۸۰۰ هکتار است. منطقه دره مرادبیگ به صورت شمالی- جنوبی کشیده شده و از سمت غرب و شرق به وسیلهی ارتفاعات محدود شده است.
از دیربار بخاطر شرایط مساعد این منطقه بسیاری از حاکمان وقت جهت فرار از گرمای تابستان ییلاق خود را در این مکان سپری می کردند.به نظر میآید بنیاد سکونتگاه درهی مرادبیگ با حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ سال پیش، یعنی در حکومت ایلخانان مغول و بنا به نظر تاریخ نگاران و صاحبنظران،در این روستا، «مرادبیگ» و دو برادر او به نامهای «نظربیگ» و «الهبیگ» در دوران مزبور در نقاط سهگانهای از همدان فعالیت و حکمرانی داشتهاند
این دره در یک نقطه بسته قرار گرفته و به همین دلیل رفت و آمد در آنجا بسیار محدود و کم بوده است در حالیکه برخلاف این دره، درههای دیگر کوهستان الوند مثل دره ماوشانرود یا دره امامزاده کوه و دره گنجنامه بر سر راههای باستانی قرار گرفته بودند.
یکی از ویژگیهای مهم این کوهستان که باعث جذب علاقمندان به طبیعت این کوهستان شده، وجود قلههای متعدد با چشماندازهای منحصر به فرد، درههای عمیق و سرسبز، چمنزارهای زیبا و چشمنواز و چشمهسارها است. این کوهستان از مناطق حفاظت شده محیط زیست است و سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شد.
درههای پرآب این کوه که در در دامنههای شمالی آن قرار دارند چشم انداز بسیار زیبایی دارند و دره مرادبیگ یکی از درههای آن است. دیگر دره های این کوهستان، دره گنجنامه، دره برفین، دره سیمین دره، دره عباسآباد، دوزخ دره، دره گوساله، دره کیوارستان، دره دیوین، دره قز، دره حیدریه و چند دره دیگر است. در دامنه جنوبی الوند هم دره های سرکان، دره فاران، دره گزندر، دره آرتیمانی، دره شهرستانه و … وجود دارد.
یکی از اماکنی که در دره مرادبیگ بسیار مورد توجه مردم این منطقه است وجود امامزاده پیر رحمان در روستای دره مرادبیگ است. دره ی گل زرد در نزدیکی آن یکی دیگر از دره های زیبای این منطقه است. روستای زیبای دره مرادبیگ طبق مصوبه سال ۱۳۶۸ به شهر همدان الحاق شد و به عنوان یکی از مناطق همدان محسوب می شود. این روستا در این شهر در منطقه ۱ همدان قرار گرفته است.
تنها راه ارتباطی، راه مالروی انتهای دره است که از طریق دره چشمه « فرشه » در فصول خشک سال با روستای پشت کوه (یال غربی الوند) امکان دسترسی دارد.
از مکانهای معروف دره مرادبیگ میتوان به «دره گرگ»، «دره غول»، «دره حاج احمد (حاجمد)»، «لژه»، «شرشرآب»، «گوشتخل دره»، «روستا سیلوار»، «قزوله دره»، «سر دوش»، «حمام خرابه»، «محمود دره»، «قرق»، «ندو خانه»، «منبع»، «پررحمان» و «دره بهشت» اشاره کرد.