به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، دومین هم اندیشی ستاد حفظ و ترویج زبان و ادبیات فارسی سیما با حضور مسعود احمدی رئیس ستاد و امیر محمد تراهی مدیرکل نظارت و ارزیابی برنامههای سیما، مهنوش تهرانی رئیس دفتر ارتباطات فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و صداو سیما، نسرین پرویزی معاون گروه واژه گزینی و فرهنگ نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، محمود شالویی مشاور وزیر ارشاد در حوزه زبان فارسی،
بهروزصفرزاده از بنیاد دهخدا، دکتر فاطمه عظیمی فر قائم مقام انجمن زبان شناسی ایران، سید حسن حسینی مدیر دفتر حوزه هنری، مرتضی امیری اسفندقه شاعر، اسماعیل آذر کارشناس مجری و استاد دانشگاه، مهدی صالحی رئیس انجمن ویراستاران و وجمعی از اساتید این حوزه سه شنبه 30 مهرماه در سالن جلسات شبکه آموزش سیما برگزار شد.
رئیس ستاد حفظ و ترویج زبان و ادبیات فارسی با اشاره به فعال و دقیق شدن سازمان صدا وسیما در حوزه پایش و نیز لزوم استفاده مجریان از کلمات فارسی، از پایش مجریان این سازمان به صورت جدی از امروز خبر داد.
مسعود احمدی افزایی اظهار داشت: صداوسیما پس از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره موضوع فرسایش زبان فارسی، عزم خود را جزم کرد تا به صورت جدی به مقوله زبان فارسی بپردازد.
وی افزود: در این راستا ستادهای مختلفی در حوزه های مختلف از جمله کتابخوانی و حفظ و ترویج زبان فارسی راه افتاده و سیما به عنوان قطب تصویری کشور ماموریت های ویژه ای در این خصوص آغاز کرد.
مدیر شبکه آموزش ادامه داد: با توجه به دغدغه های مختلف در این راستا مقرر شد تا موضوع کتاب و کتابخوانی به عهده شبکه چهار قرار گیرد تا این این طریق ستادی مستقل تشکیل شود.
احمدی افزایی با یادآوری اینکه ستاد حفظ و ترویج زبان فارسی به عهده شبکه آموزش قرار گرفته است، از برنامه و طرح هایی برای کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت در این خصوص توسط سیما خبر داد.
به گفته وی، سیما همچنین برنامه هایی فرا سازمانی را نیز طراحی کرده تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش و سازمان هایی از این دست نیز بتوانند در حوزه زبان فارسی و تقویت این زبان کمک کنند.
احمدی افزایی با تاکید براینکه امروز هر فردی با هر گرایش سیاسی سعی در پاسداشت زبان فارسی دارد، گفت: هیچ فارس زبانی در دنیا نیست که دوست نداشته باشد زبان فارسی تقویت نشود بنابراین همگان باید دست به دست هم داده و تلاش کنیم که زبان فارسی را حفظ و ترویج کنیم.
رییس ستاد حفظ و ترویج زبان فارسی با ذکر این نکته که شبکه آموزش تلاش دارد تا در این خصوص تخصصی گام بردارد، گفت: تاکنون کارهای خوبی نیز انجام داده است بنابراین شاید در برخی زمینه ها ضعیف عمل کردیم اما تلاش داریم تا بهتر شود.
پرویزی معاون گروه واژه گزینی و فرهنگ نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این نشست گفت: ما در این سالها مشکلی برای واژه سازی برای زبان فارسی نداشتیم و به راحتی واژه های غیر فارسی را به فارسی برگرداندیم. افتخار می کنیم که تنها کشوری هستیم که در دنیا زبان فارسی در دانشگاه ها تدریس می کنیم. این در حالی است که در کشور هایی مانند افغانستان زبان فارسی تقویت نمی شود و در مدارس و دانشگاه ها دروس به زبان دیگری تدریس می شود.
رییس دفتر ارتباطات فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و صداو سیما با تاکید بر اینکه باید سیما دارایی های خود در حوزه زبان و ادب فارسی را جمع آوری کند گفت: در این حوزه ما معادل سازی واژه را نیز بررسی و سعی کردیم بهترین معادل واژه را در اختیار جامعه بگذاریم.
تهرانی ادامه داد: تمام تلاش خود را به کار گرفته ایم تا واژه های اصطلاحات غیر فارسی پر کاربرد را شناسایی کنیم، اینگونه می توانیم بیشتر روی تبلیغ و ترویج استفاده از معادل سازی ها آن واژه ها کار کنیم. باید گفت در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و صداوسیما به صورت جدی روی شناسایی کلمات غیر فارسی پر کاربرد تمرکز شده است.
شاعر حاضر در نشست نیز در این نشست با خواندن یک بیت شعر با گله از اینکه چرا رسانه ها در حوزه شعر خوانی حرفه ای عمل نمیکنند گفت : من لکنت زبان دارم و حرف سین را نمی توانم به درستی بیان کنم اما در برنامه های سیما سعی کردم حضور داشته باشم و به نوبه ای خود زبان فارسی را ترویج دهم. همه باید این کار را کنیم.
اسفندقه در ادامه تصریح کرد: در پایین شهر، شوش، دروازه غار و محله های قدیمی پر از کلمات فارسی است که نه در کتاب ها جایی دارند و نه در صداوسیما و رسانه بلکه سر گردان هستند و باید گروهی مامور شوند تا این کلمات را وارد زبان فارسی استفاده کرد. چرا دلمان برای زبان فارسی نمی سوزد نمی دانم اما امروز زمان آن رسیده است، باید کاری کنیم کارستان.
او گفت: به مسئولان پیشنهاد شد که برنامه ای به من تخصص دهند تا نامش را بگذارم یک شب، یک شاعر، یک شعر و در آن برنامه هم از شاهنامه سخن بیاوریم و هم از فروغ فرخزاد.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه ترویج زبان و ادبیات فارسی نیز در این نشست با اشاره به اینکه امروز استفاده از کلمات غیر فارسی نشانه ای از عالم بودن و روشنفکر بودن شده است، گفت: این روزها استفاده از کلمات خارجی چون لاکچری و ...پر کاربرد شده چرا ما با زبان خود این کار را می کنیم. باید کار عملیاتی انجام داد. نباید بگوییم صد گام باید برداشت.
محمود شالویی ادامه داد: بگذارید یک گام برداریم تا خروجی از همایش ها داشته باشیم، نمی خواهد تابلو هایی که بالای سردرِ مغازه ها زده می شود و روی آن از کلمه لاکچری استفاده شده را پایین بیاوریم بلکه کافی است از امروز اجازه استفاده این کلمات در سطح شهر و کشور را ندهیم.
وی در ادامه افزود: جای کلاس های انشا امروز در مدارس خالی است. آموزش و پروش باید سعی کند زبان و ادبیات فارسی را ترویج دهد و حفظ کند. تمام کسانی که امروز در این نشست هستند باید از سازمان و ارگانی که در آن فعال هستند شروع کنند نباید وقت تلف کرد. اینکه بگوییم فردا و پس فردا یعنی زمان را از دست دادیم و کلمات غیر فارسی جای خود را در میان مردم باز خواهد کرد.
صفرزاده از بنیاد دهخدا نیز با اشاره به اینکه صداو سیما باید روی فارسی ساده نیز به صورت جدی کار کند، گفت: من در دهخدا فعال هستم و امروز به صورت جدی حس میکنم که جامعه چقدر نیاز به فارسی ساده داریم.صداوسیما باید در راستای فارسی ساده و روان نیز قدم بردارد و من در این حوزه می توانم در کنار اساتید بوده و در این عرصه قدم بردارم.
رییس انجمن ویراستاران نیز به عنوان یکی دیگر از سخنرانان این نشست گفت: همه دنیا از زبانشان پول در می آورند ولی ما فقط شعر می گوییم. زبان فارسی فقط شعر و شاعری نیست. مدت ها است که هر جا صحبت از زبان فارسی است ادیبان و شاعرها حضور دارند اما ویراستارها و زبان شناس حضور ندارند.
صالحی تاکید کرد: ماه ها است سعی داریم با مدیر شبکه کودک ارتباط بگیریم ولی هر چه تلاش کردیم موفق نشدیم. بحث زبان کودک در شبکه کودک امر مهمی است، این موضوع باید برای آقای سرشار مدیر شبکه کودک مهم باشد.
وی با انتقاد به برخی عملکرد های مدیران گفت: دولت لایحه داده است پول ملی تغییر دهد به جای ریال از پارسه استفاده شود ، ولی صدا وسیما سکوت کرد در این رابطه. در مجلس طرح دادند که زبان انگلیسی باید از مدارس حذف شود، شنیده ها حاکی از آن است که می خواهند زبان روسی را جایگزین کنند. چرا باید این کار را کرد؟
صالحی ادامه تصریح کرد: باید در برنامه های پر بیننده آیتم هایی در حوزه زبان فارسی داشته باشیم. من مهمان برنامه ای بودم و درباره زبان فارسی صحبت کردم و هنوز در حال دریافت بازخورد های مثبت از این برنامه هستم. در برنامه های مختلف شامل مسابقات، سرگرمی ها و حتی طنز و ... آیتم هایی در حوزه حفظ و ترویج زبان فارسی بسازیم. لطفا برنامه تخصصی نسازید.
وی با اشاره به افزایش واژگان غیر فارسی در تبلیغات صدا و سیما گفت: لطفا فقط دنبال قالپاق دزد نباشید، اینکه تابلو یک چاپخانه که نامش مدرن است را پایین بیاوریم و بگوییم مدرن خیر بلکه نوین، فقط دلخوری و نفرت در جامعه ایجاد می کند.
حال همین امروز در کنار این چاپخانه مدرن که کسی هم زیاد آشنایی با آن ندارد بسیاری اسامی دیگر را داریم. چه کسی به این اسامی مجوز می دهد. چرا صدا و سیما کوکی لاکچری تبلیغ می کند؟
مدیر دفتر حوزه هنری هم در این نشست با تاکید بر اینکه ترانه هایی که در تیتراژ ها و موسیقی های مختلف از طریق صدا وسیما پخش می کند پر از کلمات سخیف است، گفت: یکی از موضوعاتی که باید صداو سیما به صورت جدی روی آن کار کند بحث ترانه موسیقی و اشعاری است که با موسیقی به یاد مردم می ماند.
حسینی تاکید کرد: این ترانه ها پر است از کلمات سخیف. آیا نباید فکری به حال این موضوع کرد؟
مدیرکل نظارت و ارزیابی برنامه های سیما به عنوان دیگر سخنران اظهار داشت: معاونت سیما ۱۷ شبکه روی آنتن دارد. در حال حاضر ۱۳ برنامه در حوزه زبان فارسی روی آنتن داریم. همچنین میان برنامه هایی نیز در این رابطه داریم.
در برخی برنامه های تولیدی مانند مسابقات اگر واژه غیر فارسی استفاده کنند باید دوباره آن صحنه فیلمبرداری شود و واژه درست را به کار ببرد.
تراهی در ادامه تصریح کرد: مجریان ما یا عادت نکردند به فارسی صحبت و یا سخت از فارسی استفاده می کنند ما هر ماه این موضوع را به آنها تذکر می دهیم. می توانم بگویم مجریان نسبت به ۶ ماه قبل واژه غیر فارسی کم استفاده می شود. البته باید کلاس های آموزشی برای مجریان برگزار کرد.
در حال حاضر شبکه سلامت، شبکه چهار و شبکه پنج سه شبکه ای هستند که از واژه غیر فارسی در ابتدا از زبان متخصص و مهمان و بعد توسط مجری استفاده می شود.
عظیمی فر قائم مقام انجمن زبان شناسی ایران به عنوان آخرین سخنران در این نشست، گفت: انجمن زبان شناسی ایران دو دهه است که در این حوزه فعالیت دارد و می تواند کمک شایانی به رسانه ها در حوزه زبان فارسی داشته باشد.