جشنواره فیلم فجر باید هرساله به روز شود

به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ در بین تمام بخش‌های مختلف جشنواره فیلم فجر شاید این فیلم اولی‌ها و بخش «نگاه نو» باشد که اغلب کنجکاوی‌برانگیز هستند و تاحدودی تصویری از آینده سینمای کشور به ما را ارائه می‌دهند و چهره‌هایی که اولین قدم‌های خودشان را در دنیای سینمای بلند داستانی برمی‌دارند، معرفی می‌کند. رضا درستکار در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب در کنار محمد احسانی، محمود اربابی، همایون اسعدیان، یلدا جبلی، سید محمود رضوی و حسین کرمی فیلم‌های بخش «سودای سیمرغ» (مسابقه سینمای ایران) و «نگاه نو» (ویژه فیلم اول کارگردانان) را به جشنواره معرفی کرده است.

درستکار درمورد آثاری که به بخش «نگاه نو» سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر راه پیدا کرده‌اند، گفت: به‌نظر من فیلم‌های «نگاه نو» و کسانی که به عنوان سازنده این آثار در جشنواره شرکت می‌کنند فرقی با سایر فیلم‌سازها ندارند. نه تنها امسال به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب بلکه همیشه چنین دیدگاهی داشته‌ام. خیلی وقت‌ها دیده‌ایم که در مورد فیلم اولی‌ها به صورتی صحبت می‌شود که انگار درباره یک انسان کم‌توان حرف می زنیم گویی که لازم است با ترحم و ارفاق به آنها نگاه کنیم! من اصلا چنین نظری ندارم و فکر می کنم فیلم اول و دوم فرقی ندارد.

او ادامه داد: جشنواره فیلم فجر برای اینکه از استعدادهای تازه وارد به سینما حمایت مضاعفی داشته باشد، بخش مسابقه جداگانه‌ای  برای این دوستان به اصطلاح فیلم اولی طراحی کرده است تا بیشتر تشویق شوند وگرنه از نظر ارزش سینمایی تقسیم فیلم‌سازان به فیلم اولی و دومی از نظر من غلط است. من در انتخاب آثار هیچ ارفاق یا تفاوتی برای این فیلم ها قائل نبودم و فکر می کنم اتفاقا نسبت به این فیلم ها باید حساس‌تر بود و دقت بیشتری داشت. امسال ۳۶ فیلم در جشنواره به عنوان فیلم اول ثبت نام کرده بودند و پنج فیلم به جشنواره نرسید و از بین ۳۱ فیلمی که دیدیم، ۱۰ فیلم انتخاب شده که فکر می کنم از بین آنها پنج فیلم در این دوره از جشنواره بیشترین نقد و نظر را به خودشان جلب خواهند کرد. احساس می کنم مخاطبان سینما دوست امسال از تماشای فیلم‌های کارگردانان فیلم اولی لذت می‌برند البته این سلیقه من است.از بین ۳۱ فیلمی که دیدیم، ۱۰ فیلم انتخاب شده که فکر می کنم از بین آنها پنج فیلم در این دوره از جشنواره بیشترین نقد و نظر را به خودشان جلب خواهند کرد. احساس می کنم مخاطبان سینما دوست امسال از تماشای فیلم های کارگردانان فیلم اولی لذت می‌برند البته این سلیقه من است.

این منتقد اظهارداشت: نیاز به اصلاح آیین‌نامه صدور پروانه ساخت فیلم سال‌هاست مورد نقد قرار گرفته و با توجه به اینکه شرایط تولید دیجیتال برسینما حاکم است و قوانین صدور پروانه ویدئویی مربوط به دوره‌ نگاتیو  و ۳۵ میلی‌متری است و بازنگری و به روزرسانی این آیین‌نامه‌ها و قوانین ضروری است. به‌ویژه که دبیران پیشین جشنواره‌های فیلم فجر و سایر رویدادهای سینمایی نیز به این مشکل اشاره کرده‌اند و هرسال وعده رسیدگی و به‌روز‌رسانی برای سال بعد داده می‌شود، اما این ماجرا هم‌چنان ادامه دارد. رضا درستکار ضمن تایید لزوم این بازنگری، در مورد ادامه همین روند در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر گفت:«ما هم امسال در مورد این موضوع صحبت کردیم. به این دلیل که از سال گذشته تا به حال تغییری ایجاد نشده‌است و ما هم طبق آیین‌نامه‌های موجود عمل کردیم. ما یک شورای صدور پروانه ساخت فیلم ویدئویی داریم و یک شورای صدور پروانه ساخت فیلم سینمایی حرفه‌ای، این دو شورا عملکردهای مختلفی دارند و براساس آیین نامه‌ای که از وزارت ارشاد به جشنواره فیلم فجر ابلاغ شده است مثل گذشته این تفکیک وجود دارد، اما از نظر من یا سایر دوستان در هیات انتخاب جشنواره این آیین‌نامه‌ها دیگر معنا ندارد و باید بازنگری کرد. امروز سینمای حرفه‌ای همان سینمای دیجیتالی است و دوران نگاتیو گذشته. امیدوارم حداقل برای سال آینده این مشکل حل شود.

این منتقد افزود: جشنواره فیلم فجر بخشی از موجودیت سینمای ایران است. شاید روزگاری همه سینمای ما را تشکیل می‌داد، اما امروز همه چیز فرق کرده و می‌دانم تمام عوامل اجرایی این جشنواره واقعا دوست دارند نگاه حرفه‌ای به کار داشته باشند. حقیقت این است که جشنواره و دبیر آنقدر قدرت ندارند که بخواهند تغییری در آیین‌نامه یا قوانین قبل از خودشان ایجاد کنند و طبیعتا نمی‌توانند قوانین تازه‌ای از خودشان وضع کنند. قبلا هم شنیده‌ایم که برسر فیلمی این بحث وجود دارد که مثلا اولین فیلم کارگردان نیست و با این حال چرا در بخش «نگاه نو» حضور دارد؟ این بحث مفصل است، اما آنچه از طرف هیات انتخاب این دوره می‌توان گفت این است که چون آیین‌نامه تغییر نکرده باید براساس سنوات قبل عمل کنیم و مثلا کارگردانی که می‌گویند فیلم اولی نیست و قبلا فیلم سینمایی با پروانه ویدئویی ساخته، به این دلیل که تازه امسال پروانه فیلم سینمایی حرفه‌ای دریافت کرده، اثرش را اولین فیلم سینمایی او می دانیم و می‌تواند در بخش «نگاه نو» حضور داشته باشد. براساس آیین نامه‌ای که از وزارت ارشاد به جشنواره فیلم فجر ابلاغ شده است مثل گذشته این تفکیک(پروانه ویدئویی و سینمایی) وجود دارد، اما از نظر من یا سایر دوستان در هیات انتخاب جشنواره این آیین نامه‌ها دیگر معنا ندارد و باید بازنگری کرد. امروز سینمای حرفه‌ای همان سینمای دیجیتالی است و دوران نگاتیو گذشته.  امیدوارم حداقل برای سال آینده این مشکل حل شود

درستکار در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است بدون نوع پروانه ساخت و صرفا براساس کیفیت دست به انتخاب آثار برای راهیایی به جشنواره زد و برای اکران به سازوکاری دیگری اندیشید، توضیح داد: فکر می کنم این نگاه خیلی آرمانی است. چنین شرایطی مربوط به دوره‌ای است که آستانه تحمل سینما به جایی برسد که همه بپذیرند که فیلم‌ها براساس کیفیت نمایش داده می‌شوند نه چیز دیگر. همین حالا آنقدر نقدها زیاد است و فیلم‌سازان شاکی هستند که چرا فیلم‌شان به جشنواره راه پیدا نکرده و… پس خیلی تا رسیدن به چنین نگرشی فاصله داریم. بسیاری از نقدها واقعا به جا نیست. من هم خیلی وقت‎ها آثاری ساخته‌ام که دیده نشده و به هردلیل مورد پسند افراد نبوده است. گاهی خطای فردی رخ می‌دهد و فیلمی به اشتباه حذف می‌شود یا در بخش نادرستی نمایش داده می شود؛ این خطاها قابل بخشش است. ما انسان هستیم و ممکن است خطا کنیم. خطایی قابل بخشش نیست که سیستمی باشد یعنی پشت سر هم تصمیمات غلط گرفته شود. جشنواره باید هرسال خودش را به روزرسانی کند و می‌دانم که جشنواره فیلم فجر هم چنین چیزی را می خواهد، اما ابتدا باید آستانه تحمل برای پذیرش تحولات و تغییرات در سینمای ما بالا برود. جشنواره آخر دنیا نیست و فقط ده روزی مهمان ماست و تمام می‌شود. از نظر حرفه‌ای جشنواره در حوزه گردش مالی سینما برای بعضی از فیلم‌ها خیلی تاثیر مثبتی ندارد؛ فیلم‌ها پتانسیل تجاری و پتانسیل اکران عمومی و گیشه دارند و وقتی در جشنواره نمایش داده می‌شوند ممکن است طعم و جذابیت‌شان را از دست بدهند و وقتی به اکران عموم گذاشته می‌شوند، مخاطب دیگر شوق چندانی برای تماشای آثار نداشته باشد البته برعکس این امر هم محتمل است و ممکن است مخاطب بعد از جشنواره بیشتر کنجکاو شود که فیلم‌ها را ببیند. در نهایت به نظرم فیلم‌سازها باید فارغ از جشنواره فیلم فجر یا هرجشنواره دیگر، حرفه ای و در قد و قواره سینمای استاندارد دست به تولید فیلم بزنند.

منبع: سایت سینمای هنر و تجربه