ظفر ایرانی نماد اقتدار فضایی

به گزارش خبرنگار سیاسی برنا، ماهواره در جهان امروز امکانات وسیعی را در اختیار انسان ها قرار می دهد و در سیر تحولات تمدن بشری نقش موثری دارد. مرز بین موفقیت و شکست در  پرتاب ماهواره از مو باریکتر است به گونه ای که با کوچک ترین اشتباه احتمال وقوع یک فاجعه دور از ذهن نیست. حدود دوهزار ماهواره موجود در فضا متعلق به 92 کشور در سراسر جهان است که در زمینه فناوری فضایی فعالیت می کنند. بسیاری از آن‌ها در این حوزه پیشرفت‌ها و دستاوردهای قابل‌توجهی کسب کرده اند. از بین 92کشور 52کشور، سازنده ماهواره هستند نام ایران هم دراین بین به چشم می خورد، با این‌وجود تنها 10 کشور از توانایی پرتاب ماهواره به مدار برخوردار هستند که ایران یکی از آن‌ها است.

کشورها ماهانه ده پرتاب ماهواره به فضا را در برنامه های خود دارند که با سرعت پیشرفت در این زمینه به نظرمی رسد به هفته ای ده پرتاب ماهواره رسد. 

آمریکا برنامه فضایی خود را از حدود 6 دهه قبل آغاز کرده و در این راه شکست های زیادی که با تلفات انسانی همراه بوده را متحمل شده است. کشور آمریکا در ابتدای مسیر خود بالغ بر 50درصد آزمایش هایش با شکست مواجه شد اما این شکست ها هیچ گاه عاملی برای دلسرد شدن دانشمندان این کشور و تعطیلی برنامه ی فضایی اش نشد.

ایران نیز در فناوری فضایی در سه دهه اخیر موفقیت های چشمگیری را به همراه داشته و توسعه فناوری را به طور جدی و با سرعت دنبال کرده است، تلاش های دانشمندان ایرانی و موفقیت ها در زمینه طراحی، ساخت، پرتاب ماهواره و ساختن ایستگاه های زمینی جایگاه ایران را در عرصه فناوری فضایی ارتقاء بخشیده و دستاورد های افتخار آفرینی را  برای کشور به ارمغان آورده است به گونه ای که این پیشرفت های خیره کننده، ایران را در زمره پنج قدرت نوظهور فناوری فضا و جایگاه اول منطقه قرارداده و می توان گفت کشور پتانسیل های خوبی برای رسیدن به مراتب بالاتر در حوزه فضایی یعنی اعزام انسان به فضا را  در اختیار دارد.

کسب عنوان نهم در دنیا برای ایران نشان از اقتدار دانشمندان و متخصصان ایرانی دارد کشوری که شاید دیر آغاز کرد اما توانست در همان سال های آغاز کار ، نامش را در کنار 9 کشوری که دارای چرخه کامل فناوری ماهواره هستند جای دهد.

ایران در اوایل ، تلاش داشت با همکاری دیگر کشور ها به عرصه فضا ورود پیدا کند و در اولین اقدام با کشور روسیه ماهواره ای مشترک تحت عنوان ماهواره "سینا" را ساخت تا در مدار جای گیرد، این ماهواره پس از پرتاب در مدارناپدید شد و تحلیل متخصصین ایرانی اینگونه بود که روس ها نمی خواهند با ایران همکاری داشته باشند. ایران در یک همکاری مجدد با ایتالیا  ماهواره ای تحت عنوان ماهواره "مصباح" ، را در طی زمان سه ساله به طور مشترک طراحی کرد، این ماهواره تحقیقاتی  در ازمایشگاه ایران و ایتالیا تست شد  و بیش از  ده سال است که ایتالیا حتی حاضر نمی شود با نام خود  این ماهواره را در مدار قراردهد.

پس از همکاری های ناموفق، عزم کشور بر این شد که با اتکا به دانشمندان و متخصصان در زمینه ساخت و طراحی جایگاه پرتاب، ماهواره بر، ماهواره و ایستگاه های زمین اقدام کند و یکه وتنها وارد عرصه شود و علیرغم بدترین تحریم‌ها خود اتکایی از جمله برنامه  های ایران قرار گرفت. دستیابی به مدارات عملیاتی که شامل مدار 500 تا 1000 کیلومتر برای ماهواره های مخابراتی  و مدار 36 هزار کیلومتربرای ماهواره های سنجش ازدور است در برنامه فضایی ایران قرار دارد.

"امید" اولین ماهواره ایرانی که تمامی تجهیزاتش در سازمان فضایی کشور تولید شد ماهواره ای با کارکردی تحقیقاتی و مخابراتی که روز در مدار زمین قرار گرفتن آن، چهاردهم بهمن به نام "روز ملی فناوری فضایی" در تقویم نامگذاری شد.  

"رصد"دومین تلاش موفقیت آمیز ایران در پرتاب ماهواره و اولین ماهواره تصویربرداری کشور محسوب می شود.

" نوید" سومین ماهواره پرتاب شده ایرانی و اولین ماهواره مرکز تحقیقات ماهواره دانشگاه علم و صنعت ، ماهواره‌ای با کارکرد "سنجش از دور" در مقایسه با ماهواره‌های قبلی پرتاب شده از قابلیت‌های بیشتری برخوردار بود.

"پیام" ماهواره ای که تا 500کیلومتر هم به فضا ورود پیدا کرد که این خود توفیق محسوب می شود ولی در فقر زمان سی ثانیه ای ماهواره فقط سه دقیقه کار کرد.

"فجر" مدل پیشرفته و ارتقا یافته ماهواره امید، توجه های بسیاری را پس از سکوت در زمینه فعالیت های جدی فضایی به خود جلب کرد. مراحل پرتاب و قرارگیری ماهواره فجر در مدار اولیه موفقیت‌آمیز بود اما در مرحله ارتقای مداری با عدم موفقیت مواجه شد و ماهواره پس از ورود به جو زمین سقوط کرد. در توسعه فناوری فضایی،  شکست معنا ندارد و هر حادثه تجربیات جدیدی را در اختیار  مهندسین فضایی قرار می دهد و پُلی می شود برای پیروزی های بعد.

ماهواره "ظفر" که در سال 89 رونمایی شد قرار بود دو سال بعد به فضا پرتاب شود اما تغییرات در ماموریت ظفر و تغییر در برخی بخش های ماهواره منجر به تاخیر در پرتاب شد. نمونه جدید ماهواره ظفر با جرم 113 کیلوگرم، ابعاد 120.90.90 سانتی‌متر، برای قرارگیری در مدار دایره ای 530کیلومتری با زاویه شیب مداری 56 درجه آماده شده است.

ماهواره ظفر هر  94 دقیقه یک دور به دور کره زمین میچرخد یعنی روزی 15 بار و هر دور بین 250 درجه تغییر حرارت را تحمل میکند که صدمه ای به کارایی اش وارد نمی شود.

در مأموریت‌های ظفر تصویربرداری پانکروماتیک با دو دوربین با تفکیک 25 و 50 متر به‌صورت زمان واقعی و نیز ذخیره و سپس ارسال، برقراری ارتباط صوتی بین کاربران به‌شیوه‌های مختلف عنوان شده است. امکان پخش پیام یک کاربر به‌صورت همگانی، امکان برقراری ارتباط صوتی یک‌طرفه بین دو کاربر و امکان ارسال پیام هر کاربر هم از ماموریتهای ظفر است. این ماهواره در پوشش ایستگاه‌های زمینی مجهز به موبایل ماهواره‌ای است که برای اولین بار است ایران  چنین اقدامی را آغاز کرده است.

ماهواره ظفر از شهریور آماده برای پرتاب است و در طی زمان 4 ماهه 361  تست طبق استاندارد ها بر روی ماهواره انجام  شده است. به‌گفته رئیس مرکز تحقیقات ماهواره دانشگاه علم و صنعت تلاش ها و تمهیدات بر این است که طی ۸ تا ۹ دقیقه ماهواره در مدار تزریق شود.

در آینده نزدیک که وزیر ارتباطات  آن را  دهه فجر مشخص کرده  این ماهواره آماده پرتاب است. وزیر ارتباطات همچنین از پخش زنده پرتاب ماهواره ظفر خبر داد که شاید این اقدام بتواند از دست رفتن اعتماد سرمایه اجتماعی را ترمیم کند و قطعا اثر بخش خواهد بود و می تواند تغییری اساسی در فرهنگ و رسانه ملی ایجاد کند.

در یک مأموریت فضایی، مرحله پرتاب و قرار دادن محموله در مدار اولیه، اهمیت بسیاری دارد، عدم موفقیت نیز در این مراحل از مشهورترین ناکامی های فضایی است.

 اقتصاد فناوری فضایی در سال ها آتی رشد قابل توجهی خواهد داشت و آینده صنعت "هوافضا" در ایران، بسیار روشن است. با افق بازی که ایران در صنعت فضا دارد حالا حالا ها جای کار برای ایران زیاد است. ایران که هنوز در فصل فاز توسعه است و  وارد  فضای عملیات نشده  با برنامه  فضایی منسجم بنا دارد از پرتاب موردی به سمت پرتاب های برنامه  دار پیش رود. 

البته که صحنه فناوری فضایی، صحنه ای پر از فراز و نشیب است اما امید است با تزریق موفق و غرور آفرین ماهواره ظفر جهشی را در برنامه فضایی کشور شاهد باشیم و این پیروزی انگیزه‌ بخش و امیدآفرین  رغبت و گرایش جوانان به مهندسی و هوا فضا را گسترش دهد.