اعمال نظر مدیران عامل ضعف فیلمنامه/ محدودیت های تلویزیون پاشنه آشیل ضعف فیلمنامه ها

امیرعباس پیام، فیلمنامه‌نویس، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا در مورد اینکه فیلمنامه نویسان چه میزان به موضوعات اجتماعی، هنجارها ، قواعد و قوانین مدنی مانند قانون‌های رانندگی هنگام نگارش فیلمنامه توجه می کنند؟ اظهار داشت: هنگام نگارش فیلمنامه باید به موضوع رعایت قوانین در فیلم حتما توجه شود چراکه سریال‌ها و فیلم های سینمایی از تیزرهای تبلیغاتی اثر گذاری به مراتب بالاتری دارند. بدون شک فیلمنامه نویسان این قوانین را باید در فیلمنامه مطرح کنند اما بخشی از این اجرا نکردن قوانین و هنجارها منوط به اجراست و عموما در سیستم تولیدات نمایشی فیلمنامه نویسان به ندرت هنگام فیلمبرداری در صحنه حضور دارند و از وقایعی که سر صحنه فیلمبرداری رخ می‌دهد بی اطلاع هستند و به عقیده من رعایت این بخش برعهده کارگردانان است چراکه برخی اوقات فیلمنامه نویس این قواعد را در فیلمنامه درج می کند اما حین فیلمبرداری و بازی بازیگران این قوانین و قواعد رعایت نمی شوند.

این نویسنده در مورد این که چه فاکتورهایی در فیلمنامه فیلم یا سریال لازم است تا آن اثر نمایشی باعث تغییر حال و احوال مردم شود گفت: این که چه فیلم و سریالی با کدام ژانر برای تماشاگران پخش شود به سیاست گذاری ها و مسئولین ربط دارد. پرداختن به مشکلات روز آن جامعه درست است و حتی ممکن است با پرداخت به این موضوعات باعث همزادپنداری و تخلیه روحی روانی مخاطب شود.

پیام در پاسخ به این سوال که انتخاب ژانر توسط نویسنده صورت می‌گیرد یا سفارش تلویزیون به فیلمنامه نویس است بیان داشت: عموما همیشه اینطور بوده که نویسنده طرحی را تحویل می دهد و بررسی می شود و تصویب خواهد شد پس از تصویب سیاست های آن مدیران و... رو این فیلمنامه و طرح اعمال می‌شود. عموما هم اعمال نظرات باعث ضعیف شدن کار و درجایی هم باعث نابودی آن اثر می شود.

در مناسبت‌های خاص تلویزیون سفارش ژانر می‌دهد

مسعود بهبهانی‌نیا، فیلمنامه‌نویس، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا در ارتباط با اینکه فیلمنامه نویسان هنگام نگارش فیلمنامه چه میزان هنجارهاو موضوعات اجتماعی روز جامعه را رعایت می‌کنند گفت: موضوعات اجتماعی روز به دلیل ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تبعاتی که دارد نویسندگان نمی‌توانند همیشه به آن بپردازند مگر اینکه به یک موضوع همگانی تبدیل شود و از آن مرز خط قرمزها عبور کند اما برخی مسائل که ریشه‌ای‌تر است قاعدتا نویسندگان یا نمی توانند یا اگر ورود کنند با موانعی رو به رو می شوند.

این فیلمنامه نویس درمورد اینکه چه فاکتورهایی در سریال ها برای اینکه به احوال مردم توجه شود لازم است بیان داشت: موضوع رعایت قوانین و هنجارها در فیلمنامه عمومیت ندارد به طور مثال من در نگارش فیلمنامه هایم قواعد وهنجارهای اجتماعی جامعه را رعایت می کنم این ها همانند به کار بردن الفاظ زشت و قبیحی است که گاهی در برخی از فیلم ها استفاده می شود مانند پرخاشگری افراد خانواده به یکدیگر که در سریال ها امروزه شاهدش هستیم. بخشی از این باز می گردد به حوزه اخلاقیات و آن دایره روابط اجتماعی و ملاحظاتی که شخص نویسنده آن را رعایت می کند و ناظر و مشاوره‌ای که از سوی سازمان تعیین می‌شود. گاهی اوقات برخی از نویسندگان برای هیجان بخشیدن به فیلمنامه به برخی از روابط و مسائل اخلاقی لطمه می‌زنند. مردم شاهد گرفتاری‌ها و مسائل اجتماعی، مالی و اقتصادی هستند اگر این ها را بیان نکنیم سریال دور از واقعیت می‌شود اما اگر صرفا بیان کنیم و راهکاری نشان ندهیم و یا به نوعی قهرمان قصه‌ ما امید وانگیره برای تغییر شریط داشته باشد و دور از مسائل منفی مانند افسردگی، ناامیدی و تلخی است یعنی باید ما در جریان بیان واقعیت‌ها حتما به نقاط قوت و موضوعات امید دهنده و انگیزه بخش هم اشاره کنیم. شاید در سینما این گستاخی و عریان گویی‌ها بیشتر و در فیلم ها سیاه نمایی می شود و با ناامیدی به پایان می رسد. در تلویزیون به دلیل وجود مخاطب عام وظیفه داریم به‌رغم بیان شرایط اجتماعی چیست و مسئولین در چه زمینه‌هایی دچار غفلت شدند یا مردم تحت چه فشارهایی هستند اما باید امید هم، ایجاد کنیم که انگیزه در افراد به وجود بیاید.

بهبهانی‌نیا در پاسخ به این سوال سفارش ژانر فیلمنامه از سوی نویسنده انتخاب می شود یا تلویزیون به نویسندگان سفارش ژانر می دهد اظهار داشت: تنها در مناسبت های خاص و یا برای برخی از افراد تلویزیون سفارش ژانر می‌دهد و معمولا خود نویسنده ایده و سوژه‌اش را به صورت طرح چند صفحه‌ای ارائه می‌کند به طور مثال خود من حوزه نوشتاری‌ام مسائل خانوادگی، اجتماعی و گاهی در مورد تاریخ معاصر می نویسم و در این حوزه شناخته شده هستم.

فیلمنامه نویس «کیمیا» در پایان تصریح کرد: برخی از نویسندگان ایده‌هایی دارند که فضای فیلم و یا سریال‌ها باعث شود مردم را به سمت رویاهایشان سوق دهد. سینما دستگاه رویاپردازی است مانند فیلم‌های فانتزی که نشان می‌دهند یک شخصیتی قدرت فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند و یا حافظه خاصی دارد این‌ها فضاهای خارج از واقعیت است بدین معنی که ایده اینگونه نویسندگان این است که تماشاگر را از زندگی واقعی دور می کنند و لزوما این ادعا را ندارند که در حال نشان دادن زندگی واقعی مردم جامعه هستند.

اعمال سلیقه قبل از نگارش فیلمنامه در تلویزیون!

رویا غفاری فیلمنامه‌نویس، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا درمورد اینکه فیلمنامه‌نویسان چه میزان به موضوعات اجتماعی، هنجارها ، قواعد و قوانین مدنی مانند قانون‌های رانندگی هنگام نگارش فیلمنامه توجه می‌کنند، اظهار داشت: هنجارهای اجتماعی مسائل دیگری است که هر نویسنده ای با وسعی که دارد در فیلمنامه اش آن را ذکر می کند چون بدون این هنجارها نمی توان فیلمنامه ای نوشت و ما ساختار فرهنگی جامعه خودمان را می نویسیم درنتیجه به صورت خودکار این هنجارها وارد می شود. 

این نویسنده درمورد این که چه فاکتورهایی در فیلمنامه فیلم یا سریال لازم است تا آن اثر نمایشی باعث تغییر حال و احوال مردم شود گفت: مخاطبان می‌توانند اگر کشش دیدن فیلم و سریال جدی ندارند آن را تماشا نکنند. بخشی از رسالت فیلم‌سازی و فیلمنامه‌نویسی بیان مشکلات است و زبان گویای مردم باشد و مردم با آن کار همزاد پنداری کنند. باید هم کارهای کمیک وجود داشته باشد و همچنین کارهای جدی و تلخ نمایش داده شود.

غفاری در پاسخ به این سوال که انتخاب ژانر توسط نویسنده صورت می‌گیرد یا سفارش تلویزیون به فیلمنامه نویس است بیان داشت: دونوع کار داریم. کارهای مناسبتی که آن‌ها را سفارش می‌دهند اما باقی کارها خود نویسندگان شروع می‌کنند به نگارش فیلمنامه اما سلیقه‌ای که در تلویزیون و محدودیت‌هایی که آن جا برای ساخته شدن یک کار هست یک جوری از قبل اعمال سلیقه می‌کند. الان فیلمنامه نویسان می‌دانند در مورد چه موضوعات و چه چیزهایی نمی‌توان در تلویزیون صحبت کرد.