دستاوردهای صنعت فضایی کشور/ انحصار ساخت و پرتاب ماهواره توسط متخصصان ایرانی شکسته شد

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ توسعه صنعت فضایی در ایران مسیر رو به پیشرفتی دارد و یکی از صنایع پیشران و کمک به صنایع دیگر از جمله کشاورزی و دریایی محسوب می‌شود.

صنعت فضایی برای هر کشوری از اهمیت برخوردار است و در زمینه‌های مختلف کاربرد حیاتی دارد. اطلاعات ماهواره‌ای در زمینه بلایای طبیعی، آب و هوا و استفاده در زمینه کشتیرانی و ناوبری از اهمیت فراوانی برخوردار است و در چنین شرایطی، دستیابی به دانش ساخت ماهواره و پرتاب آن به فضا بیش از پیش موفقیتی راهبردی است.      

اکنون انحصار توان ساخت و پرتاب ماهواره توسط متخصصان ایرانی شکسته شده است. ماهواره ظفر، ماهواره ناهید و پهپاد «سجاد» از جمله مواردی است که صنعت هوایی و فضایی کشور در سال 98 تجربه کرد.

ماهواره‌ ظفر

20 بهمن

ماهواره‌ ظفر پس از مدت‌ها انتظار بر فراز موشک ماهواره‌بر سیمرغ از پایگاه فضایی امام خمینی (ره) واقع در استان سمنان به فضا پرتاب شد. ماهواره‌ ظفر که به‌دست محققان دانشگاه علم و صنعت ساخته شده، قرار بود قابلیت‌هایی چون تصویربرداری در لحظه (real-time) و ارسال پیام متنی و صوتی به‌صورت یک‌طرفه بین دو کاربر را با خود به ارمغان بیاورد.

اندکی پس از پرتاب، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، از قرار نگرفتن ماهواره در مدار خبر داد. به‌گفته‌ جهرمی پرتاب ماهواره موفقیت‌آمیز بود اما به‌دلیل دست‌نیافتن به سرعت مورد نیاز، ماهواره در مدار قرار نگرفت و در اقیانوس هند سقوط کرد.

با این حال، شب روز بعد پس از شنیده‌ شدن صدایی مهیب در منطقه‌ سرجنگل و چاه‌احمد در حومه‌ زاهدان، محمدهادی مرعشی، معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان، از احتمال سقوط قطعات جدا شده از ماهواره (یا به‌صورت دقیق‌تر موشک ماهواره‌بر) در این استان خبر داده بود.

با این حال باید توجه داشت حتی اگر سازمان فضایی و وزیر ارتباطات ادعایی مبنی بر سقوط ماهواره در اقیانوس هند نداشتند، اعداد و ارقام ارائه‌ شده از سرعت و ارتفاع موشک به‌هیچ عنوان نمی‌تواند سقوط ماهواره در داخل خاک ایران را توجیه کند.

25 آذرماه بود که آذری جهرمی، به وعده‌اش در خصوص رونمایی از یک سورپرایز برای مردم، عمل کرد و از طرح پهپاد پستی که بخشی از طرح بزرگ پست پلاس است، رونمایی کرد؛ وی سپس در پستی توئیتری از مردم خواست برای پهپاد پست پلاس یک نام انتخاب کنند و پیشنهاد خود را در بخش کامنت‌های این توییت منتشر کنند و هر کدام از پیشنهادها که بیشترین لایک را داشت، به عنوان نام این پهپاد انتخاب شود.

اما در ادامه، این تصمیم وزیر برای وی کمی دردسرساز شد چرا که بیشترین لایک در میان پیشنهادها به این نام تعلق گرفت: "پَپه" (اختصار عبارت پهپاد پست هوایی). این پیشنهاد که به صورت طنز مطرح شد بیشترین لایک را در شبکه های مجازی به خود اختصاص داد.

وزیر ارتباطات با دیدن این شرایط، تصمیم جالبی در خصوص نام پهپاد پست هوایی اتخاذ کرد و در پست توئیتری خود نوشت: البته «پپه» چندان مودبانه نیست و روش خوبی هم برای نام‌گذاری محصول جوانان هموطنمون نیست. اما به احترام این دوست عزیز و عزیزانی که لایک کردند، اسم پهپاد ⁧پست پلاس⁩ رو «سجاد» (نام دوست پیشنهاد کننده) می‌گذاریم. خوبه؟

چرا سجاد ساخته شد؟

طرح پست- انتقال بسته‌های پستی با پهپاد سجاد به منظور کاهش هزینه‌ها و آلودگی شهرها طراحی و عملیاتی شد.

انتقال سریع دارو به بیمارستان‌ها، جزیره‌ها، سورپرایز کردن یکدیگر و غیره از جمله کارهایی است که پهپاد سجاد در اختیار مردم قرار خواهد داد. به گفته مسئولان سازمان فضایی کشور در حال حاضر کشورهای کمی در دنیا هستند که این کار را کرده‌اند.

اما پس از رونمایی این پهپاد انتقادات فراوان از سوی مردمی که انتظارشان از سورپرایز وزیر ارتباطات برآورده نشده بود صورت گرفت. همچنین کارشناسان نیز استفاده از پهپاد برای انتقال بسته‌های پستی را غیرقابل اجرا دانستند چراکه معتقد بودند زیرساخت‌ها آماده نیست، ضمن اینکه پرواز پهپاد آن هم به گستردگی انتقال بسته پستی نیاز به مجوزهای متعدد از دستگاه‌های ذی‌ربط دارد.

شرکت ملی پست ایران اعلام کرده بود در فاز اول این پهپاد می‌تواند برای کمک به دستگاه‌های امدادرسان و اورژانش تهران مورد استفاده قرار گیرد، به کارگیری آن برای پست در فاز دوم آن هم با آماده شدن زیرساخت‌ها امکان پذیر نیست.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز گفته بود: «تمام پهپادهای غیرنظامی برای فعالیت باید مجوزهای سازمان هواپیمایی را داشته باشند و پست هم برای پهپادهای خود باید نسبت به اخذ مجوز اقدام کند».

به نظر می‌رسد با این اوصاف سورپرایز وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات فعلا در حد یک خبر خوش باقی مانده و راه درازی تا کاربردی شدن دارد.