پشت پرده برنامه‌های تخریبی در صداوسیما چیست؟

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا؛ به اذعان بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران، سال 98 برای کشور یکی از دشوارترین زمان‌ها بوده است. شاخص‌های اقتصادی نظیر نرخ تورم، رشد اقتصادی، نرخ بیکاری و... در سال 98 نمایانگر همین واقعیت است. تحریم همه‌جانبه ایران و از میان رفتن امکان مراودات مالی آزاد و محدود شدن فروش نفت از جمله عواملی بود که شرایط اقتصادی خاصی را به کشور تحمیل کرد و مردم را در مضیقه اقتصادی، گرفتار کرد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز سال نو در سال 98 و در اجتماع پرشور انبوه زائران و مجاوران حرم رضوی به صورت مؤکد جوانان را به وحدت و پرهیز از پرداختن به مسائل حاشیه ای و اختلاف انگیز و نیز مرزبندی پررنگ با دشمن در عین پرهیز از مرزبندی در میان نیروهای داخلی، توصیه کردند.

با توجه به وضعیتی که همگان، از آن به عنوان «جنگ اقتصادی» یاد می‌کنند، «وحدت» نیاز مبرم کشور بود که متاسفانه تنها در کلام باقی ماند و کلید واژه مصاحبه‌ها، گفتگوها و توئیت‌ها شد.

صدا و سیما نیز به عنوان رسانه ملی در تقابل با دولت پررنگ‌تر از همیشه ظاهر شد و در ایجاد هجمه علیه دولت و سیاست‌های کلان خارجی از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. از ساخت سریال و مستند گرفته تا تشکیل میزگرد و دعوت از متخصصان همگی در خدمت یک هدف یعنی تقابل با دولت، قرار گرفت.

«داریوش قنبری»، عضو شواری مرکزی حزب مردمسالاری، در اینباره به برنا می گوید: «در سال ۹۸ همانند سال‌های گذشته ندیدیم که صدا و سیما به نحو بی‌طرفانه و طوری که از رسانه ملی انتظار می‌رود، عمل کند. این انتقاد همواره بر صدا و سیما وارد بوده است که عملکرد جناحی داشته و سعی کرده، نگاه یک جناح خاص سیاسی را ترویج کند.»

سریال گاندو

شبکه 3 سیما اواخر بهار سال 98 شروع به پخش سریال گاندو کرد. این سریال به کارگردانی جواد افشار و تهیه‌کنندگی مؤسسه شهید آوینی به موضوع بازداشت «جیسون رضائیان» خبرنگار ایرانی- آمریکایی واشنگتن‌ پست پرداخته بود. در این سریال سعی شد طرفداری دولت از آزادی بی قید و شرط جیسون رضائیان، القا شود.

وارونه‌نمایی در این سریال به حدی بود که با واکنش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و نوشتن نامه به رهبری روبرو شد و مقام معظم رهبری نیز در پاسخ این نامه حمایت خود از وزیر امور خارجه را اعلام کردند.

به گفته «سیدعباس موسوی»، سخنگوی وزارت خارجه، در این سریال تلاش شده بود از وزیر و وزارت امور خارجه «یک چهره منفعل و بی‌عمل و واداده نشان داده شود.»

سیدعباس موسوی درباره پاسخ رهبری به این نامه توضیح داد: «رهبر انقلاب به جناب ظریف الطاف داشتند و بیان کردند مطلقا راضی نیستند نسبت به وزیر امورخارجه اهانتی صورت بگیرد.»

محمدجواد ظریف هم درباره محتوای پاسخ رهبری به نامه خود در خصوص سریال گاندو گفته بود: «رهبری همیشه به من محبت داشتند و من وامدار محبت ایشان هستم؛ این محبت همچنان ادامه دارد و اگر محبت‌های ایشان نبود، برخی اتفاقاتی که در بعضی جاها می‌افتد، امکان تحمل را از بین می‌برد.»

«بدون توقف» در صدا و سیما

تابستان سال 98 شبکه سه سیما بار دیگر برنامه‌ «بدون توقف» را پخش کرد که با واکنش‌های متعددی روبه‌رو شد.

در این برنامه گفته شد «شورای عالی هماهنگی اقتصادی» با پیشنهاد رئیس‌جمهور به رهبری تشکیل شده و در این شورا، دو قوه مقننه و قضائیه به دولت کمک می‌کنند و هر چه نظر رئیس جمهور باشد، آن دو قوه هم حمایت می‌کنند و همچنین در این شورا طرح دادگاه‌های جدید علیه اخلال اقتصادی بدون در نظر گرفتن قوانین مربوط به آئین دادرسی به رهبری پیشنهاد داده شد و ایشان موافقت کردند.

خلاف‌گویی در این برنامه باعث شد تا روابط عمومی نهاد ریاست جمهوری برای شفاف‌سازی مسائلی که به دروغ مطرح شده بود، اطلاعیه‌ای صادر کند و موارد کذب را توضیح دهد.

«داستان اتم» یا «گاندوی 2»؟!

برجام به عنوان دستاورد بزرگ حسن روحانی و تیم وزارت خارجه کابینه‌اش همواره مورد انتقاد یک جریان تند و افراطی در داخل قرار گرفته است. خلاصه مستند «داستان اتم» نیز حصول برجام به عنوان یک قرارداد تحمیلی است که با ساده‌لوحی مقامات ایرانی، همچون یک کالای بنجل به کشور انداخته شده است.

«علی مطهری»، نماینده مردم تهران در مجلس، در یادداشتی با عنوان «داستان اتم» یا گاندوی دوم؟! نوشت: «داستان اتم ... در واقع تحریف تاریخچه برجام بود. آنچه در مجموع از این برنامه برداشت می‌شد این بود که برجام کلاهی بوده که توسط آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها سر ایران گذاشته شده و در داخل کشور نیز عواملی مانند آقایان روحانی، ظریف و علی لاریجانی با آنها هماهنگ بوده و احیاناً خیانت کرده‌اند.»

«علی ربیعی»، سخنگوی دولت، نیز در روزنامه ایران درباره این مستند نوشت: «داستانی که اخیراً رسانه ملی برای «اتم» مونتاژ کرده بود به طرزی ناشیانه بر یک تحریف فاحش از نقش انتخابات استوار شده بود. در بخشی از این داستان‌نویسی انتخاباتی اوباما را می‌بینیم که بخشی گزینشی از یکی از سخنرانی‌هایش بر صفحه تلویزیون جمهوری اسلامی اکران می‌شود.»

شبکه افق؛ روشنگری یا ضدیت؟!

در یک سال گذشته شبکه افق نیز از عهده‌ به جای آوردن حق خود در تخریب دولت به خوبی برآمده است.

شبکه افق اسفند ماه سال ۱۳۹۳ کار خود را با اجرای نادر طالب زاده آغاز کرد و از همان ابتدا مُهر اصولگرایی و تندروی را بر سردر برنامه خود کوبید. مجریان این شبکه همچون وحید یامین پور و امیر حسین ثابتی نزدیک به جبهه پایداری‌اند. با این کلکسیون به نظر می‌رسد که انتقادات به صدا و سیما مبنی بر عنایت به یک جناح، بی‌دلیل نبوده است.

اظهارات نادر طالب‌زاده و محمدصادق کوشکی در همین شبکه، حول محور سقوط هواپیمای اوکراینی، واکنش و بعضا خشم مخاطبان را برانگیخت.

صدا و سیما مطابق یک رویه درونی تصمیم گرفت سه برنامه جنجالی «جهان‌آرا»، «عصرانه» شبکه افق و «ثریا» شبکه یک را نه به صورت زنده، بلکه به صورت تولیدی و ضبط شده پخش کند. اما دست‌اندرکاران این برنامه‌ها بویژه برنامه «جهان‌آرا»، با به راه انداختن یک جنجال رسانه‌ای، مدعی شدند این برنامه با فشار دولت تعطیل شده است.

آشنا در پاسخ به ادعای تعطیلی برنامه جهان‌آرا به خواست یا فشار دولت گفت: «مکاتبه‌ای که من با رئیس شورای نظارت بر عملکرد صدا و سیما درباره برنامه‌های اخیر «جهان‌آرا» داشتم، هنوز در شورای نظارت بر صدا و سیما مطرح نشده است، چه رسد به اینکه تصمیمی گرفته شده باشد یا این تصمیم به صدا و سیما ابلاغ شده باشد. درنتیجه هیچ فشاری از سوی دولت یا نماینده قوه مجریه به شورای نظارت برصدا و سیما وارد نشده است، بلکه تنها مکاتبه‌ای با شورا صورت گرفته است.»

صدا و سیما در سانسور کردن صداهای متزاحم ید طولایی دارد و به صورت سلیقه‌ای قیچی بر اظهارات خلاف میلش قرار می‌دهد. در سال گذشته سخنان رئیس دولت بارها توسط صدا و سیما سانسور شد.

نمونه آن سخنرانی روحانی روز 7 بهمن در همایش استانداران و فرمانداران سراسر کشور بود که توسط صدا و سیما پخش زنده نشد.

علی رضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهور، در توییتر نوشت: «هم اکنون رییس جمهور در حال سخنرانی در همایش اسنداران و فرمانداران سراسر کشور است و صداوسیما به‌رغم هماهنگی های به عمل آمده از پخش زنده سخنان رییس جمهور امنتاع می کند تماس با مدیران مربوطه بی جواب است و کسی پاسخگو نیست.»

فروردین ماه سال ۹۸ هم تشکر رئیس‌جمهور از مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در مراسم افتتاح خط ۶ متروی تهران در خبر تلویزیون حذف شد. رئیس‌جمهور با قدردانی از تلاش‌های مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ساختن سد‌ها در دوران سازندگی گفته بود: «اگر سد دز، کارون، کرخه و شهید عباسپور نبود، وضع استان خوزستان امروز متفاوت بود و مشکلات زیادی برای مردم به وجود می‌آمد.»

در خردادماه سال ۹۸ نیز اظهارات روحانی درباره رفراندوم در بخش خبری ساعت ۱۴ شبکه اول سیما سانسور شد. این سه مورد تنها به عنوان مثال ذکر شده‌اند و نمونه‌های سانسور سخنان روحانی و کابینه او به این موارد محدود نمی‌شود.

«غلامرضا انصاری»، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری برنا درباره بی‌اعتمادی افکار عمومی به صدا و سیما گفت: صداوسیما در همه جای دنیا دید کلی و پدرانه نسبت به همه جریان های سیاسی و حالتی فراجناحی دارد. به میزانی که گرایش رسانه به سمت مسائل سیاسی، جناحی و باندی کشیده شود، اعتماد عمومی نسبت به آن رسانه دچار خدشه و چالش می‌شود.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب خاطرنشان کرد: خدشه‌دار شدن اعتبار رسانه می‌تواند تبعات بسیار ناگواری را برای بخش‌های مختلف کشور به دنبال داشته باشد. آنچه در فاجعه اپیدمی ویروس کرونا شاهد هستیم بخشی از این تبعات است.

سانسور بلندپایه‌ترین مقام کشور بعد از مقام رهبری، عواقب و تبعاتی دارد و افکار عمومی را سوالات چالشی مواجه می‌کند. دستچین کردن اخبار، مجریان، کارشناسان، اظهارنظرها و صداها، تبعاتی در پی دارد که بی‌اعتمادی عمومی یکی از این تبعات است.