«حمیدرضا آصفی»، سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه، درباره رویکرد منطقهای سیاست خارجی ایران در یک سال گذشته به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: از ابتدای انقلاب مهمترین اولویت جمهوری اسلامی کار با مسلمانان و با همسایگان بوده است. از ابتدای انقلاب این یک خطی بود که جمهوری اسلامی آن را دنبال میکرد البته به اقتضای شرایط بعضی وقتها اولویتها به صورت تاکتیکی عوض میشد اما هدف نهایی و مهمترین تمرکز نظام بر روی مسلمانان و همسایگان بود.
سخنگوی اسبق وزارت خارجه افزود: پیگیری همین خط بود که باعث شد روابط ما با همسایگان و کشورهای اسلامی تا حد بسیار زیادی گسترش پیدا کند، به خصوص در دوره آقای هاشمی و آقای خاتمی. در چند سال گذشته به نوعی این موضوع به دلیل جبر زمان و موضوعات مختلف، جابجا شد و همسایگان و کشورهای پیرامونی کمتر مورد توجه قرار گرفتند. شاید دلیل این امر برجام یا نگرشی جدید بود.
آصفی افزود: متاسفانه برجام با خروج ترامپ از این معاهده عملاً به مرگ مغزی دچار شد. در سالهای گذشته همه توجهات به برجام معطوف شده بود و ما از سایر ظرفیتها غفلت کرده بودیم. خوشبختانه در یکی، دو سال گذشته توجه به همسایگان بیشتر شد و روابط با همسایگان در اولویت قرار گرفت.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با تشریح روابط اقتصادی ایران با همسایگانش، گفت: روابط اقتصادی ما با افغانستان ۴ برابر کل روابط با اتحادیه اروپاست، روابط ما با عراق نیز حدود ۱۰ میلیارد دلار است اگر چین را هم اضافه کنیم، بیش از ۹۵ درصد روابط جمهوری اسلامی با خارج از کشور است. باید به این این امر بیشتر توجه می شد.
او افزود: در حال حاضر شاهدیم که تحرکاتی در این زمینه صورت گرفته است. من فکر میکنم که ما باید با همسایگان شرقی، روسیه و چین به یک روابط متوازن، بلندمدت و پر اعتماد برسیم؛ اگر به این مرحله برسیم بسیاری از تهدیدات و فشارهای غربیها، خنثی میشود.
سخنگوی پیشین وزارت خارجه با بیان اینکه اروپا را باید جزو فرهنگ غرب و سیاست آمریکا محسوب کرد، گفت: تفاوت زیادی میان اروپا و آمریکا وجود ندارد نه اینکه صددرصد تفاوت نداشته باشند اما تفاوت ماهوی ندارند. در یک سال گذشته دیدیم که ماکرون و دیگران به خصوص در فرانسه و انگلیس از تمدید برجام برای تامین نظر ترامپ، صحبت میکردند.
آصفی با ابراز امیدواری از تداوم رویکرد فعلی در سیاست خارجی، عنوان کرد: فعلاً موضوع کرونا مجال تبادل هیئت و رفت و آمد خارجی را گرفته است اما بعد از موضوع کرونا، امیدوارم همین خطی را که دولت در سال گذشته با رویکرد به همسایگان در پیش گرفته بود دوباره از سر بگیرد تا به نتایجی که به نفع منافع ملی است، منجر شود. روابط عمیق با همسایگان باعث میشود که فشارهای دیگر کشورها نیز از چیزی که الان هست کمتر باشد.