استحصال سیلاب، جایگزین دفع آب های سطحی شهر اصفهان شده است/ شناسایی سازه های خطرساز شهر

به گزارش خبرگزاری برنا در اصفهان؛  علیرضا ادیب با اشاره به تغییرات اقلیمی اخیری که در کشور رخ داده است، گفت: با این تغییرات اقلیمی، تغییر دیدگاه نیز در خصوص روان آب ها اتفاق افتاده است. اگر زمانی اصطلاح «دفع آب های سطحی» را به کار می بردیم و نوع شهرسازی مانند ایجاد خیابان ها و پشت بام منازل مسکونی در زمان بارش باران یک تهدید برای شهر به شمار می رفت، اما اکنون دیدگاه عوض شده و کلمه «استحصال آب های سطحی» را به کار می بریم و باید از این تهدید به عنوان یک فرصت استفاده کنیم.

وی ادامه داد: این دیدگاه اکنون وجود دارد که روان آب بیشتر، به معنای در اختیار داشتن آب بیشتر است. از همین رو تغییر رویکرد از دفع آب به استحصال آن، سیاست های مدیریت شهری را نیز تحت تاثیر و تغییر قرار می دهد.

اهمیت بازنگری در طرح جامع روان آبها  

مدیر فنی و عمران سازمان طراحی و فنی مهندسی شهرداری اصفهان افزود: در سال 75 مطالعاتی در خصوص استحصال آب های سطحی صورت گرفت اما در مرحله اجرا به علت تغییراتی که در شهر رخ داد، این مطالعات از دور خارج شد. مثلاً در سال 75 در اصفهان رینگ سوم ترافیکی نداشتیم اما با ساخت آن یک بریدگی در شهر ایجاد شد که عملا حوضه های آبریز را در آن بریدگی ایجاد کردیم. همچنین در گذشته حوزه شهری به وسعت کنونی نبود و بعدتر یک سری مناطق از حاشیه شهر مانند خوراسگان، رهنان، سپاهان شهر و شهرک ولیعصر به شهر اصفهان ملحق شد.

ادیب اظهار کرد: اکنون این مناطق الحاق شده تبدیل به حوضه های آبریز شده و بر روی شهر اصفهان تاثیرگذار است. بر همین اساس ضرورت بازنگری در طرح جامع روان آبها در شهر اصفهان کاملا محسوس است و یکی دو سالی است که دائما این طرح بازنگری می شود.

تقویت سفره های آب زیرزمینی با استحصال سیلاب برای کنترل فرونشست زمین

وی افزود: دیدگاه کنونی بر این موضوع متمرکز است که روان آب ها تا جایی که امکان دارد کمتر شود و آب را در محل، جمع آوری، استفاده و سفره های آب زیرزمینی را تقویت کنیم تا بتوانیم مسئله فرونشست را با این روند کنترل کرده و از طرفی تاب آوری شهر در برابر سیلاب ها را افزایش دهیم.    

مدیر فنی و عمران سازمان طراحی و فنی مهندسی شهرداری اصفهان ادامه داد: در ابتدای سال گذشته تنها 15 دقیقه بارندگی در دروازه قرآن شیراز باعث وقوع چنان فاجعه ای شد، در اصفهان هم چنین خطری وجود دارد و باید به سمتی برویم که این حوادث مهار شود.   

وی تصریح کرد: برخی سازه های خطرساز در شهر شناسایی و وضعیت بحران آنها اعلام شده است. مثلا خیابان قائمیه با توجه به کوه بالادست یک سری آبگرفتگی های شدید داشته است، بزرگراه شهید دستجردی که به جاده اصفهان - شیراز منتهی می شود همین مشکل را دارد و می تواند خیلی خطرساز باشد و حوضه های آبریز آن هم محل هایی است که شهرداری در آنها دخل و تصرف ندارد اما روان آب این مسیر به بزرگراه سرازیر می شود و به صورت تجمعی به سمت جنوب شهر می رود.  

ادیب، در خصوص میزان خطرپذیری مناطق شهری در این خصوص گفت: به طور کلی مکان هایی که در ارتفاعات بالادست داریم، اگر برای آن فکری نشود می تواند در پایین دست، ایجاد مشکل کند.  

وی در مورد راهکارهای کوتاه مدت مانند چاه های جذبی که برای مهار سیلاب ها در شهر اصفهان ایجاد شده و استفاده از این امکان در زمان بروز سیلاب، گفت: چاه های جذبی جزو فرآیند آبخیزداری است تا ما جلوی روان شدن آب ها را بگیریم اما در مورد مکان هایی که بحرانی است در مطالعات جامع، باید اولویت های اجرایی به نقاط بحران دار داده شود. همچنین یک سری تاسیسات در شهر اصفهان که در حاشیه رودخانه ساخته شده در معرض تهدید است.   

مدیر فنی و عمران سازمان طراحی و فنی مهندسی شهرداری اصفهان افزود: اگر سیلابی در شهر اصفهان رخ دهد و مجبور به باز کردن دریچه های سد زاینده رود شویم، برخی سازه های شهر اصفهان در معرض تهدید است. با راهکارهایی که به مسئولان مربوطه اعلام کرده ایم باید این سازه ها به صورت اضطراری از ورود آب ایمن شود که گزینه های مختلفی برای این موضوع وجود دارد.  

وی با بیان اینکه نوع بارش های اصفهان تغییر پیدا کرده است به طوریکه قبلا به صورت برف و باران های ریز بود اما اکنون بارش ها به خاطر تغییر اقلیم و گرم شدن هوا، به صورت سیل آسا و رگباری است، اضافه کرد: این مسئله بدان معناست که در زمانی کوتاه میزان بارش ها زیاد است و همین نوع بارش ها است که برای ما سیل ایجاد می کند.  

ادیب افزود: پیش تر مسئولان تصور می کردند، تاسیسات شهری پاسخگوی شرایط است اما باید در نظر داشت دوره های بازگشت سیل که فکر می کردیم 20 یا 40 ساله است اکنون به 10 سال کاهش پیدا کرده است به همین سبب ضروری است تاسیسات شهری مورد بازنگری قرار گیرد که دغدغه جدی مدیریت شهری است.