به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا؛ تولیدکنندگان فولاد ایران بر خواسته خود مبنی بر ایجاد فضایی آزاد و فارغ از دخالتهای دولتی در عرضه محصولات پافشاری میکنند. این در حالی است که کارشناسان نبود نظارت دولت را بر صنعتی که از بدو تاسیس یا تولید از حمایتهای دولتی برخوردار بوده است، منطقی نمیدانند و بر این باورند که نبود نظارت به ایجاد هرج و مرج در بازار محصولات زنجیره فولاد میانجامد.
کنترل وزارت صنعت، معدن و تجارت در قیمتگذاری محصولات زنجیره تولید فولاد تبدیل به دغدغه این روزهای تولیدکنندگان فعال در حلقههای مختلف این زنجیره شده است. تولیدکنندگان تصمیمات دولتی را کارشناسانه نمیبینند و خواستار فضایی آزاد هستند که در آن عرضه و تقاضا نرخ واقعی محصولات زنجیره را تعیین کند. در همین راستا مرکز پژوهشهای مجلس نیز دخالت دولت در قیمتگذاری را دلیل عدم توازن زنجیره فولاد عنوان کرد و آزادسازی قیمت محصولات حلقههای مختلف آن را بهترین سناریو برای ایفای نقش تنظیمگری دولت عنوان کرده است.
با این حال صنعت فولاد همواره از مرحله تاسیس واحدهای تولید تا مرحله تولید محصولات نهایی از تسهیلات و حمایت دولتی برخوردار بوده است در نتیجه نمی تواند، نسبت به نحوه عرضه محصولات بی تفاوت باشد.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، در این باره به خبرنگار خبرگزاری برنا گفت: وقتی دولت در تاسیس و تولید نهادهای اقتصادی تسهیلاتی در اختیار آنها قرار میدهد، طبیعی است بر نحوه عرضه محصول این نهادها نظارت داشته باشد.
او افزود: برخی از این صنایع از تسهیلات ارزی دولت، وامهای دولتی و مزایای دیگر برخوردار بوده و هستند، دولت سنگ آهن و انرژی ارزان را در اختیار فولادیها گذاشته است در نتیجه عجیب نیست که بر قیمت آنها نظارت داشته باشد. آن هم در شرایطی که این صنایع مانند صنعت فولاد، صنایع مادر به شمار میآیند و هر گونه تغییری در بهای آنها در بهای محصولات پائین دست تاثیرگذار است.
بغزیان ادامه داد: اگر بخش خصوصی در صنعت فولاد حضور پررنگ داشته و توانسته بود با ارز غیردولتی و فارغ تسهیلاتی که دولت در اختیار این واحدهای دولتی و نیمه دولتی قرار میدهد، تاسیس شود و تولید را پیش ببرد، می توانست انتظار داشته باشد بهای محصول برحسب عرضه و تقاضا در بازار تعیین شود و نهادهای دولتی، دخالتی در قیمت گذاری نداشته باشد.
او ادامه داد: البته باید دید نهادهای دولتی در جریان قیمت گذاری چقدر کارشناسی عمل می کنند و همه جنبه ها را در نظر می گیرند. با این تفاسیر اما بازار آزاد در شرایطی فراهم می آید که دولت از ابتدای کار دخالتی نداشته باشد نه اینکه وقتی به مرحله قیمت گذاری و سوددهی رسید، صنعت خود را از حضور دولت بی نیاز بداند.
این کارشناس تصریح کرد: اگر تولیدکننده فولاد هزینه های تاسیس و تولید را خود پرداخت کند و دولت هم واردات فولاد را آزاد کند آن وقت می توان یک بازار آزاد را تصور کرد. ببینید در حال حاضر که دولت در قیمت گذاری خودرو دخالتی ندارد، ممنوعیت واردات، بهای خودرو را تا چه اندازه افزایش داده است، خودروساز هم از اینکه از اینکه شورای رقابت نظارتی بر آن ندارد، خرسند است. اگر نظارت دولتی بر فولاد وجود نداشته باشد ممکن است اتفاق مشابه رخ دهد.