«حسن بهشتیپور»، تحلیلگر مسائل بینالملل، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری برنا در خصوص سخنرانی محمدجواد ظریف در شورای امنیت گفت: این سخنرانی در چارچوب یک استدلال حقوقی بسیار حساب شده ارائه شد و چون اقای ظریف با زبان حقوق بینالملل صحبت میکردند، میتوانست با مخاطب ارتباط برقرار کند چون مخاطبان شورای امنیت با مردم ایران همذاتپنداری ندارند بنابراین وقتی با یک استدلال حقوقی قوی مواجه شوند قاعدتا حرفی برای گفتن نمیماند.
بهشتیپور با اشاره به طرح مباحث حقوقی توسط ظریف، اظهار کرد: آقای ظریف هم زبان حقوق بینالملل را به خوبی به کار بردند و هم توانستند با تسلط موضوع نقض قطعنامه ۲۲۳۱ از طرف آمریکا را به رخ شورای امنیت بکشانند. در جایی تاکید کردند همان زمان که آمریکا از برجام خارج شد چون نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ بود باید سازمان ملل از نظر حقوقی واکنش نشان میداد چون برجام عینا در ذیل قطعنامه ۲۳۳۱ به عنوان پیوست وارد شده و جزئی از قطعنامه محسوب میشود و خروج از برجام به معنای این است که آمریکا میخواهد، بخشی از برجام را که به نفعش است قبول کند و بخشی که به هر دلیل به نفع خودش نیست، رد کند و این نقض مقررات سازمان ملل، منشور ملل متحد و شورای امنیت است.
این کارشناس مسائل بینالملل به یادآوری تاریخی ظریف در این سخنرانی اشاره کرد و گفت: استدلالهایی که آقای ظریف به کار برد بسیار منطقی بود به خصوص که در آغاز و پایان سخنرانی یک استدلال تاریخی را مطرح کردند و نقل قولی از مصدق و سرنوشت مصدق بیان شد که یادآور میشد اگر سر بزنگاه تاریخ که شورای امنیت باید رفتار صحیح از خودش نشان بدهد، واکنش نداشته باشد نتیجه این میشود که یک قدرت زورگو امکان این را پیدا میکند که در کشور دیگر مداخله کند و دست به کودتا بزند.
او افزود: البته در حال حاضر شرایط برای آمریکا فراهم نیست چون عملا هر ۱۴ عضو دیگر با خروج آمریکا از برجام مخالفت کردند و شاید برای نخستین بار بود در این سالها بود که میدیدم آمریکا تا این حد منزوی است. یعنی درباره یک موضوعی ۱۴ کشور دیگر با اتخاذ یک موضع از طرف آمریکا مخالفت میکنند، آمریکایی که مدعی رهبری دنیا است اما در اینجا کاملا در اقلیت قرار گرفت و حتی یک کشور هم از خروج آمریکا از برجام حمایت نکرد. از کشور کوچکی چون دومینیکن تا آفریقای جنوبی و متحدشان انگلیس و فرانسه همگی اتفاق نظر داشتند که برجام سندی است که به صلح و امنیت دنیا کمک میکند و مشکلات میتواند در چارچوب برجام پیش برود.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به قطعنامه سه کشور اروپایی توضیح داد: این قطعنامه مربوط به شورای حکام است و این دو را نباید با یکدیگر خلط مبحث کرد. قطعنامههای شورای حکام برای آژانس است، آژانس با سازمان ملل همکاری میکند اما زیر نظر سازمان ملل نیست. این یک اشتباه خبری است که برخی از منابع خبری مرتکب میشوند. از نظر ساختار سازمان ملل، دیوان بینالمللی لاهه یا دادگاه لاهه هر دو زیر نظر سازمان ملل هستند و یکی از ارکان سازمان ملل محسوب میشوند اما آژانس بینالمللی انرژی هستهای، مستقل از سازمان ملل است و از نظر تشکیلاتی و بودجهای هیچ ارتباطی با سازمان ملل ندارد اما از نظر همکاری بسیار نزدیک هستند.
بهشتیپور در پایان خاطرنشان کرد: چنانچه شورای امنیت وقتی دستوری صادر میکند برای آژانس هم قابل توجه است. قطعنامهای که توسط سه کشور اروپایی صادر شد در چارچوب شورای حکام است و در آن چارچوب قابل حل و فصل است. اما قطعنامه ۲۲۳۱ را شورای امنیت صادر کرده و قطعنامههایی که شورای امنیت صادر میکند لازمالاجرا برای همه کشورهای عضو سازمان ملل است ولی قطعنامههای شورای حکام ضمانت اجرایی ندارد و صرفا توصیه است، البته اگر به آن بیتوجهی شود به شورای امنیت ارجاع داده میشود. ۲/۵