سریال های ایرانی با جامعه امروز فاصله معناداری دارد

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، مازیار معاونی منتقد تلویزیونی در گفت و گو با خبرنگار برنا گفت: یکی از علت های زمینه ای که موجب کاهش مخاطب تلویزیون شده است و در عمل تقصیر تلویزیون نیست رشد رسانه های مختلف و پیشرفت تکنولوژی است. در دهه های گذشته رشد و گسترش شبکه های فارسی زبان ماهواره ای تا به این اندازه نبود و ظهور پدیده هایی همچون شبکه نمایش خانگی و رسانه های نوظهور مانند اینستاگرام همگی به کاهش مخاطبان تلویزیون کمک کرده است. در واقع تلویزیون بخش عمده ای از بی رقبتی خودش را از ناحیه ای می بیند که هیچ دخالت و تقصیری در شکل گیری آن ندارد. فارغ از رشد و ظهور رسانه های جمعی و تنوع آن، عصر طلایی سریال سازی در جهان و پیشرفت چشمگیر کشورهای صاحب سبک همچون امریکا برای ساخت سریال های با کیفیت، عرصه رقابت را برای آثار ایرانی تنگ تر کرد. ظهور پدیده هایی مثل نتفلیکس و ساخت ده ها سریال در این عرصه و دسترسی راحت آن برای مخاطب ایرانی انتخاب را گسترده تر و رقابت را برای سریال سازان ایرانی سخت کرده است. 

معاونی یادآور شد: با همه این تفاسیر تلویزیون در زمینه سریال سازی زمانی نتوانست مطلوب عمل کند که به جای آنکه روی کیفیت آثار تمرکز کند کمیت گرایی را در دستور کار قرار داد و در عرض یک دهه تعداد شبکه های تلویزیونی از هفت کانال به بیش از بیست کانال رسید و بسیاری از این شبکه ها در زمینه پخش سریال های قدیمی به موازی کاری رسیدند و گاهی کار به جایی می کشید که وقتی یک سریال از شبکه ای پخش می شد همان سریال با یک ساعت اختلاف از شبکه دیگر در حال پخش بود و این نشان می دهد که نه تنها فکر و برنامه ریزی برای تاسیس این شبکه ها و تامین خوراک آن ها وجود نداشته است که حتی در زمینه هماهنگی های ساده در جدول پخش میان شبکه ها هم هیچ گونه نظارتی وجود ندارد.

وی افزود: بخشی از خاطرات از تداعی ذهنی ناشی می شود و پخش شبانه روزی سریال های خاطره انگیز به غیر از اینکه از ارزش و شان آن سریال کم کند هیچ خروجی مطلوبی ندارد. 

این نویسنده سینمایی با اشاره به اینکه سریال های تلویزیونی از جامعه ایرانی دور هستند گفت: تلویزیون تصویر درستی از جامعه ایرانی ترسیم نمی کند. هنوز بسیاری از موارد همچون نوع پوشش بازیگران زن و نوع روابط و خواستگاری های سنتی و رفتارهای اگزجره و دور از جامعه امروزی ایران باعث شده است سریال های تلویزیونی نتواند در میان اقشار مختلف جامعه و جامعه هدفش که از جوانان نسل دهه 60 و 70 هستند جای خودش را باز کند. سریال های ایرانی با جامعه امروز فاصله معناداری دارد و برای همین وقتی مخاطب نتواند تصویر خودش را در سریال هایی که ساخته شده ببیند به تدریج از آنها فاصله می گیرد. 

معاونی افزود: هر چند سریال های شبکه نمایش خانگی در ترویج اشرافی گری مقصر هستند اما با این حال تصویر بهتری از جامعه ایرانی و روابط میان آدم ها ارائه می دهد و به همین خاطر توانسته است از خلا نبود اعتماد مخاطب به تلویزیون استفاده ببرد و مخاطبان زیادی را جذب خود کند. البته با ماجرای تازه ای که صدا و سیما مطرح کرده است و در قالب طرح صوت و تصویر فراگیر می خواهد بر سریال های شبکه نمایش خانگی نظارت کند، به طور قطع این میزان از مخاطب که به شبکه نمایش خانگی اعتماد کرده است اعتمادش سلب می شود. 

این منتقد تلویزیون در ادامه گفت: رفتارهای مدیران تلویزیون و سلیقه ای رفتار کردنشان باعث شده است بسیاری از نیروهایی که در سازمان صدا و سیما توانستند به جایگاهی برسند به راحتی از سازمان جدا شده و یا به شبکه نمایش خانگی کوچ کردند و یا به سینما رفتند. اگر برخی از رفتارهای سلیقه ای مدیران نبود قطعا از وجود کارگردان های مطرحی همچون حسن فتحی و رضا عطاران بهتر و بیشتر بهره می برد. 

وی در پایان با انتقاد از شیوه نامنظم جشنواره جام جم گفت: اگر این جشنواره نظم درستی در برگزاری داشت و از حالت یک جشن درون سازمانی به یک جشنواره ساختارمند تبدیل می شد که امکان رقابت را میان سازندگان آثار بیشتر می کرد، به طور قطع می توانست به ارتقا کیفیت آثار کمک کند. اما متاسفانه هیچ نگاه تخصصی به این جشنواره وجود ندارد و گاه می بینیم تاریخ برگزاری آن نیز اصلا مشخص نیست و حتی در شیوه برگزاری هم نگاه تخصصی وجود ندارد.