ماجرای مرگ تدریجی میانکاله

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ همواره از تخریب زیست بوم و محیط زیست صحبت های زیادی شنیده ایم اما شاید سهمگین ترین نمونه ای که می توان آن را به عنوان وحشتناک ترین تبعات از بین رفتن محیط زیست برشمرد وضعیت کشور هائیتی است. در برهه‌ای از زمان 60 درصد وسعت کشور هائیتی جنگل بود اما امروزه شاهد هستیم فقط یک درصد وسعت این کشور جنگل است. تجربه‌ای تلخی که می‌تواند درس عبرتی برای ما باشد. کشوری که امروزه تبدیل به فقیرترین کشور نیمکره غربی شده است. هائیتی به دنبال تخریب منابع طبیعی که ریشه در فرسایش خاک این کشور داشت وارد بحرانی بزرگ شد که شاید تا ده ها سال آینده نتواند از آن خارج شود. کشوری که در حال حاضر فقر جزئی جدایی ناپذیر از آن شده است و شروع این وضعیت بحرانی با تصمیمات اشتباه در خصوص محیط زیست رقم خورد. این نمونه نیز در کشور ما وجود دارد و ناقوس مرگ میانکاله به صدا در آمده استو

هشدار! میانکاله در معرض تخریب

در نگاهی بومی و جزئی آنچه که این روزها در خبرها بیشتر به گوش ما می رسد زیست بوم نادر میانکاله در استان مازندران یک قطعه متفاوت، استراتژیک و بی نظیر در کشور است. خطه ای از مازندران که همواره به دلیل اهمیتی که داشته مورد هجوم دولت های مختلف بوده است. زیست بومی که به گفته کارشناسان از 50 سال پیش تاکنون به علت تعارض منافع به تدریج در مسیر نابودی قرار گرفته است.

علت مرگ پرندگان میانکاله چه بود؟

دو اتفاقی که طی ماه‌های اخیر به صورت جدی حیات این زیست بوم را با تهدید مواجه کرده است، نخست مسمومیت زیست بوم و پس از آن آتش سوزی های سریالی بود. مسمومیتی که برخی کارشناسان بر این باور هستند توسط عوامل انسانی و شکارچیان غیرمجاز صورت گرفت اما با بررسی های صورت گرفته توسط سازمان دامپزشکی کشور عنوان شد که سم بیوتوکسین یا سم طبیعی سبب مرگ پرندگان مهاجر شده است. سمی که در مکان های راکد همچون باتلاق و یا تالاب، بوته های پوسیده شده و یا لاشه حیوانات آبزی میکروبی به نام کلوستریدیوم بوتولینوم تولید می کند که سبب ایجاد بیماری بوتولیسم می شود و پرندگان نیز به علت این بیماری جان خود را از دست داده اند.

علت مرگ این پرندگان هر چه که بوده باشد در این زمینه کوتاهی رقم خورده است. کوتاهی که در پایین ترین سطح ریشه در عدم پایش زیست محیطی این منطقه دارد که با آزمایش های نه چندان سخت و یا مراقبت های محیطی، امکان جلوگیری از مرگ هزاران پرنده مقدور بود.

در میانه تمامی این بحران‌ها رئیس حفاظت محیط زیست بهشهر بر این باور است که امروزه آب تالاب میانکاله شور شده و درصد شوری آن از همیشه بیشتر است. بیشترین سهم در به خطر افتادن حیات میانکاله پس روی آب دریای خزر است که منجر به پائین آمدن سطح آب شده است. خشک شدن کانال های منتهی میانکاله سبب شده آب باقی مانده در این زیست بوم به سمت دریا برگردد.

پس از عبور از بحران مسمومیت این بار میانکاله شاهد یک سلسله آتش سوزی هایی بود که 9 مرتبه این منطقه را به خاک و خون کشید. در آخرین مورد 340 هکتار از اراضی این منطقه طعمه حریقی عمدی شد که بار دیگر نگرانی ها در مورد این زیست بوم دوچندان کرد. آتش سوزی هایی که به عقیده برخی به صورت عمدی رخ داده است و بار دیگر بر تعارض منافع به عنوان علت اصلی نابودی محیط زیست این منطقه صحه می گذارد. آتش سوزی که در نبود امکانات کافی در این منطقه اثرات تخریبی چند برابری بر جا گذاشت.

امکانات برای مهار آتش سوزی وجود ندارد

علی‌اکبر یداللهی، معاون فنی اداره‌ کل محیط زیست مازندران، در رابطه با آتش‌سوزی‌های این منطقه گفت: امروز تهیه یک لودر برای این منطقه ضروری است. در مواقعی که آتش‌سوزی رخ می‌دهد ما از مجموعه‌های دیگر لودر قرض می‌گیریم تا بتوانیم آتش بُر احداث کنیم. در حادثه اخیر از راهداری بهشهر لودر قرض گرفتیم و این دستگاه با سرعت 30 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند و تا به محل آتش سوزی برسد، کار از کار گذشته است. 

او افزود: در آتش سوزی اخیر پس از گذشت 4 ساعت از اطلاع رسانی لودر به منطقه رسید. متاسفانه تمام زحماتی که کشیده شد به علت نبود لودر و ادوات لازم به نتیجه نرسید. از وزارت کشور و سازمان مدیریت بحران خواهش می کنیم یک دستگاه لودر در اختیار این منطقه قرار دهند.

تعارض منافع بلای جان میانکاله

اسماعیل کهرم، متخصص محیط زیست، در این رابطه به خبرگزاری برنا گفت: این منطقه اولین پناهگاه حیات وحش در ایران است. مسئله این است افرادی که بر سفره میانکاله نشسته اند با یکدیگر سازش ندارند و این عدم سازش از حدود 50 سال پیش به تدریج بیشتر و بیشتر شده است.

او افزود: در پناهگاه حیات وحش زراعت یک نمونه، ممنوع است اما شاهد هستیم امروزه منافع برخی در  همان نمونه است. صید، شکار و چرای حیوانات از جمله دیگر اقدامات ممنوعه در پناهگاه حیات وحش است که امروزه باز هم در میانکاله رقم می خورد. 

کهرم خاطرنشان کرد: این حیات وحش به قدری نادر است که قرقاول شمال در آن زندگی می‌کند و همزمان دراج سواحل خوزستان نیز در آن محل یافت می شود. پدیده ای که در این منطقه در گذشته شاهد بودیم این بود که مامور محیط زیست مانع از شکار شکارچیان می شد و شکارچی نیز به علت همین اختلاف در این زیست بوم مواد سمی توزیع می کرد. در موارد آتش سوزی اخیر نیز به نظر می رسد کسانی این منطقه را به آتش کشیده اند که کشت های غیرمجاز در این منطقه انجام داده بودند.

این متخصص سرشناس حوزه محیط زیست خاطرنشان کرد: 45 درصد میانکاله متشکل از پهنه‌های آبی است که این امر کار را برای سواستفاده کنندگان و مخربان محیط زیست راحت تر کرده است. اتفاقی که در چند ماه پیش سبب شد 40 هزار پرنده از بین برود. این زیست بوم به قدری زیبا از انار و تمشک پوشیده شده است که آن را در کشور بی نظیر کرده است.

کهرم افزود: ظل السلطان در خاطرات خود آورده در این منطقه ببر شکار کرده است. منطقه‌ای که این گونه‌های زیستی را در خود جای داده به مرور زمان بواسطه وجود کاربران نااهل امروز در خطر جدی قرار گرفته است.

نفس‌های میانکاله به شماره افتاد

کمبود امکانات مهار آتش سوزی، عدم انجام پایش زیست محیطی، تعارض منافع و یا هر مقوله دیگری که به جان میانکاله افتاده است به قدری گریبان این محیط را فشرده است که طبق گفته متخصصین امر دیگر قدرت تنفس را از این منطقه گرفته است و باید هر چه زودتر برای نجات آن چاره ای اندیشید.

انتهای پیام: 5