مناطق آزاد در ایران مشمول قوانین و مقررات خاص خودشان می باشند و طبیعتاً توسط نهاد های نظارتی در حال پایش می باشند . اما فارغ از ریز قوانین و مقررات مناطق آزاد که به تعبیری می توان گفت از تصویب قانون چگونگی اداره مناطق آزاد در سال 1372 آغاز شده در این قانون ، اهداف ، وظایف و اختیارات مناطق آزاد تبیین شده اند اما سه وظیفه اصلی مناطق ازاد در وضعیت کنونی و با توجه به رویکرد کلان سیاست بین المللی کشور کدامند ؟
مهمترین اهدافی که این مناطق باید در راستای تولید و تجارت و صنعت باید مورد توجه قرار دهند و با تمام توان برای این اهداف تلاش کنند کدامند ؟
در پاسخ به این پرسش باید به این نکته توجه داشت که اقتصاد مقاومتی یکی از راهبردی ترین موضوعاتی است که توسط مقام معظم رهبری برای همه ارکان کشور ترسیم شده و در همین راستا سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که در سال 1392 ابلاغ شده اند ، نقشه راه همه دستگاه ها است از جمله مناطق آزاد .
در بند یازدهم سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی چند مورد مورد توجه قرار گرفته اند
( توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژهی اقتصادی کشور به منظور انتقال فناوریهای پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج. )
در نگاه مقام معظم رهبری به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ، محوریت وظیفه این مناطق ، توسعه است ، که در تبیین موضوع توسعه به موارد بعدی پرداخته شده است .
اولین هدف از اهداف سه گانه ترسیم شده در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی برای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ، توسعه با انتقال فناوری های پیشرفته در این مناطق است .
دومین هدف ، گسترش و تسهیل تولید ، صادرات کالا و خدمات در این مناطق است .
و بالاخره سومین هدف ترسیمی ، تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج می باشد .
با توجه به سه موضوع یاد شده ، مناطق آزاد و مزیت های آنها باید در راستای نیل به این اهداف سه گانه باشند . در هر گونه تغییری چه کاهشی و چه افزایشی ، لازم است که مسیر نزدیک تر برای رسیدن به این اهداف در نظر گرفته شوند .
اهدافی که به انتقال فناوری های پیشرفته ، تامین نیاز های ضروری و منابع مالی از خارج به این مناطق و صادرات کالا و خدمات از این مناطق به خارج از کشور منجر می شوند .
اهدافی که جامع تعریف شده اند ، نگاهی به واردات و نگاهی به صادرات البته با دیدگاه اقتصاد مقاومتی .
اساسا نام گذاری مناطق آزاد در ایران از همان ابتدا ( مناطق آزاد تجاری – صنعتی ) بوده که با این رویکرد می توان گفت به روز رسانی شده اند . بند یازدهم سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی باید نقشه راه همه مسئولین مرتبط با مناطق ازاد باشد . نقشه راهی که قطعا مورد توجه قوای سه گانه مجریه ، مقننه و قضاییه خواهد بود .