آسیب کرونا بر فضای کار و اشتغال نصف‌ جهان

به گزارش برنا؛ بیماری کرونا از اسفند سال گذشته در کشورمان شیوع یافت و پس از آن همه‌گیری بیماری کووید ۱۹ با فراز و نشیب‌هایی همراه بود اما از تابستان امسال روند ابتلا به این بیماری افزایشی شد و این مساله بر ارکان مختلف از جمله شاخص‌های اقتصادی تاثیر گذاشته است.

در جدیدترین آماری که از نرخ بیکاری، مشارکت اقتصادی و سهم مشاغل استان اصفهان توسط مرکز آمار ایران منتشر شد، نرخ بیکاری در تابستان امسال به ۱۱.۶ درصد رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱.۳ درصد افزایش دارد؛ نرخ بیکاری نسبت "تعداد افراد بیکار در یک رده سنی مشخص" به " کل افراد آماده به کار در آن رده سنی " است.

بر اساس این آمار، نرخ بیکاری در بین مردان استان اصفهان در تابستان امسال به ۱۰.۴ درصد و در بین زنان به ۱۷.۱ درصد رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۱.۶ درصد و ۰.۲ درصد افزایش دارد.

همچنین نگاهی به نرخ مشارکت اقتصادی این خطه نشان می دهد که این شاخص در تابستان امسال به ۴۲.۳ درصد رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش ۳.۴ درصدی را نشان می‌دهد؛ نرخ مشارکت اقتصادی از تقسیم جمعیت فعال (شاغل و بیکار) به جمعیت در سنین کار به دست می‌آید بنابراین کاهش نرخ مشارکت اقتصادی بازتاب حضور کمتر افراد در سنین کار به سوی بازار کار است.

بررسی سهم مشاغل مختلف در استان اصفهان در تابستان امسال نیز حاکی از سهم ۱۲.۲ درصدی در بخش کشاورزی، ۴۳.۶ درصدی در بخش صنعت و ۴۴.۲ درصدی در بخش خدمات است که مقایسه با آن با مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که مشاغل صنعتی افزایش ۳.۲ درصدی و مشاغل خدماتی کاهش ۲.۹ درصدی یافتند و بخش کشاورزی به میزان بسیار کم یعنی حدود ۰.۳ درصد کاهش داشت.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان با اشاره به آمار مذکور با تاکید بر اینکه شیوع بیماری کرونا و اوج گیری آن در فصل تابستان امسال تاثیر زیادی روی مشاغل بویژه در بخش خدمات گذاشت، گفت: در این فصل بسیاری از کسب و کارهای خدماتی مانند گردشگری، هتل ها، رستوران ها و حمل و نقل نسبت به فصل تابستان سال های گذشته بدلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا با کمبود تقاضا مواجه بودند.

محمدرضا لعلی با بیان اینکه سهم مشاغل خدماتی در تابستان نسبت به بهار امسال به میزان ۲ درصد کاهش یافت و به ۴۴.۲ درصد رسید، افزود: علاوه بر بخش گردشگری مشاغل خدماتی دیگری مانند کسب و کارهای شهری، ورزشگاه‌ها، آموزشگاه‌ها، تالارها و فرهنگسراها نیز تحت تاثیر اوج گیری بیماری کرونا قرار گرفتند.

وی با بیان اینکه مشاغل بخش کشاورزی استان در تابستان امسال با توجه به اینکه امسال آب مورد نیاز آنها تامین شد؛ تغییر زیادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته و بهار امسال نداشت، تصریح کرد: اما مشاغل بخش صنعت با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور بویژه نوسانات نرخ ارز و تحریم های ظالمانه با وضعیت بهتری نسبت به بخش های دیگر روبه رو بود.

لعلی ادامه داد: نوسان نرخ ارز باعث شده تا تولید داخل کشور توجیه اقتصادی پیدا کند و بسیاری از واحدهای صنعتی در زمان حاضر مشغول تولید هستند.

سهم شاغلان در بخش کشاورزی در تابستان امسال ۴۳.۶ درصد بود که نسبت به مدت مشابه پارسال ۳.۲ درصد و نسبت به بهار امسال ۱.۹ درصد افزایش یافت.

سهم کرونا در کاهش نرخ مشارکت اقتصادی و افزایش اشتغال ناقص

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان به نرخ مشارکت اقتصادی استان اشاره و خاطرنشان کرد: به نظر می آید بخش بزرگی از کاهش این شاخص در بهار و تابستان امسال مربوط به زنان باشد زیرا به احتمال زیاد تعدادی از آنها ترجیح دادند که بدلیل شیوع بیماری کرونا به سرِ کار نروند یا جویای کار نباشند.

لعلی افزود: همین امر و بیکار شدن تعدادی از زنان باعث شد تا نرخ مشارکت اقتصادی در بین آنها در نیمه نخست امسال کاهش یابد که در کاهش نرخ مشارکت اقتصادی استان تاثیر گذار بود.

نرخ مشارکت اقتصادی زنان در بهار امسال ۱۵.۱ و در تابستان ۱۴.۸ درصد بود که به ترتیب نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳.۶ و ۱.۶ درصد کاهش دارد.

این کارشناس، اشتغال ناقص را یکی از شاخص های تاثیرگذار در نرخ های بیکاری و مشارکت اقتصادی دانست و گفت: اشتغال ناقص برای فردی گفته می شود که در طول هفته مرجع، یک تا ۴۳ ساعت کار کرده باشد، این فرد جویای کار است و اشتغال کامل ندارد اما بیکار نیست.

لعلی با بیان اینکه اشتغال ناقص بیشتر شامل کارهای ساختمانی و فصلی و نیروهای خدماتی ساعتی است، خاطرنشان کرد: شیوع کرونا تاثیر بسزایی در افزایش اشتغال ناقص داشت و باعث شد که این شاخص با ۲ درصد افزایش به ۱۱.۶ درصد در تابستان امسال برسد.

کاهش نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال

وی یکی از نقاط قابل توجه در آمار اشتغال و بیکاری امسال را مربوط به نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال خواند و توضیح داد: این نرخ در تابستان امسال به ۲۲ درصد رسید و نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۶.۳ درصد کاهش یافت.

این کارشناس تاکید کرد: لازم است تحقیقات مناسبی در این زمینه و ریشه یابی آن صورت گیرد که چگونه در شرایط شیوع کرونا و افزایش نسبی نرخ بیکاری، این شاخص در بین جوانان ۱۵ تا ۲۲ سال کاهش یافت.

به گفته وی ممکن است تمایل جوانان به برخی مشاغل جدید یا واسطه گری در سال های اخیر در این امر تاثیر داشته باشد.

مشاغل خدماتی تحت تاثیر شیوع کرونا

سرپرست کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان درباره مشاغل خدماتی گفت: این مشاغل بسیار تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفتند که بخش عمده آن در گردشگری، هتلداری، حمل و نقل، برخی از خدمات درمانی مانند دندانپزشکی و خدمات آموزشی بود.

حسین باقری درباره افزایش سهم مشاغل صنعتی در اصفهان توضیح داد: با توجه به نوسان نرخ ارز، محدودیت‌های ایجاد شده در واردات و مبارزه با قاچاق، تولید بسیاری از صنایع مانند ساختمان، کاشی، سرامیک، فولاد و وابسته به خودرو و قطعات داخلی توجیه اقتصادی پیدا کرد و افزایش یافت.

باقری با تاکید بر اینکه مجموعه این شرایط باعث پویا شدن و تحرک صنایع داخلی کشور شده است، افزود: در سال های گذشته برخی از کارخانه ها مانند کاشی با انباشت محصولات خود مواجه بودند اما در ماه‌های اخیر با توجه به وضعیت پیش آمده، اقبال برای خرید این محصولات و صادرات آنها به کشورهای همسایه زیاد شده است.

وی با اشاره به اینکه کرونا تاثیر چندانی روی بخش کشاورزی بدلیل نوع و ماهیت این مشاغل نداشت، خاطرنشان کرد: با توجه به تامین آب مورد نیاز کشاورزی، مشاغل این بخش نسبت به گذشته وضعیت بهتری داشتند.

سرپرست کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصفهان درباره مشاغل ناقص اظهار داشت: در دوران شیوع کرونا، محدودیت‌هایی بمنظور پیشگیری از افزایش موارد ابتلا و بستری، اِعمال می شود و برخی مشاغل ناچار به تعطیلی موقت می شوند که همین امر یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه است.

باقری افزود: در این روزها اگر در یک واحد کارگاهی یا تولیدی یک نفر دچار بیماری کرونا شود برای اینکه سایر نیروها و زنجیره تولید به این ویروس مبتلا نشوند آن فرد باید مدتی در قرنطینه باشد و به سر کار نیاید.

واحدهای خدماتی گردشگری با جَبر ناشی از شیوع کرونا مواجهند

یکی از بخش های بسیار مهم و تاثیر گذار در مشاغل خدماتی در استان اصفهان، گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی است که در سال‌های اخیر با توجه به سیاست‌های دولت رونق خوبی گرفتند و فرصت‌های زیادی برای کسب و کار آنها فراهم شد اما شیوع ویروس کرونا و ماهیت آن باعث شد تا این مشاغل با مشکلات جدی مواجه شوند.

به گفته معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان، متاسفانه بیشترین ضربه کرونا در حوزه های گردشگری و صنایع دستی این استان بوده است.

حسن قاضی عسگر با بیان اینکه در اواخر سال ۹۷ نرخ بیکاری استان حدود ۱۴.۴ درصد و در سه ماهه پایانی سال ۹۸ به ۱۰.۳ درصد رسید، تصریح کرد: برنامه ما تک رقمی شدن نرخ بیکاری بود اما متاسفانه با شیوع کرونا نرخ بیکاری به بیش از ۱۱ درصد رسیده است.

همچنین به گفته رییس هیات مدیره مجمع میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان، شیوع بیماری کرونا از اواخر سال گذشته و اوج‌گیری آن در فصل تابستان امسال تاثیر بسیاری روی مشاغل خدماتی در بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان داشت و برخی واحدها ناچار به تعدیل نیروهای خود بدلیل نداشتن درآمد پایدار شدند.

علی لوافان با بیان اینکه برخی واحدها نیز با چنگ و دندان نیروهای خود را حفظ کردند، افزود: اماکن اقامتی مانند هتل‌ها ناچار به فعالیت با ۵۰ درصد ظرفیت خود هستند که همین میزان نیز بسیار کم پُر می‌شود بنابراین آنها در وضعیت نامطلوبی قرار دارند.

لوافان با تاکید بر اینکه عرضه خدمات و محصولات از سوی فعالان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وجود دارد، تصریح کرد: اما میزان تقاضا با توجه به شرایط ناشی از شیوع بیماری کرونا بسیار کاهش یافته و همین امر باعث خسارت مالی به این بخش شده است.

او با اشاره به اینکه بخش میراث فرهنگی، بازدید کننده چندانی ندارد و موزه‌ها با توجه به محدودیت‌های موجود تعطیل هستند، خاطرنشان کرد: در بخش صنایع دستی، تولید و عرضه محصولات توسط هنرمندان و فعالان این صنعت وجود دارد اما میزان تقاضا و خرید در داخل و بویژه خارج کشور کاهش چشمگیری یافته است.

لوافان با تاکید بر اینکه حجم قابل توجهی از صنایع دستی اصفهان به گردشگران خارجی فروخته یا به کشورهای دیگر صادر می‌شد، گفت: در هشت ماه گذشته میزان تقاضا برای آن کاهش یافته است.

او با بیان اینکه در بخش گردشگری نیز هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی فعال هستند و عرضه خدمات وجود دارد، اضافه کرد: اما آنها با توجه به شرایط موجود و محدودیت‌های اعمال شده برای کنترل بیماری کووید ۱۹، امکان عرضه خدمات خود را بصورت کامل ندارند.

لوافان با تاکید بر اینکه شیوع ویروس کرونا، یک پدیده رو به گسترش است و کنترل آن نیاز به محدودیت و نظارت دارد، تصریح کرد: واحدهای فعال در بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با جبر ناشی از شرایط شیوع کرونا مواجه هستند و با وجود آمادگی برای عرضه، امکان ارایه خدمات خود را ندارند.

او ادامه داد: لازم است مدیریت و برنامه‌ریزی متناسب با این شرایط، اِعمال و طرح‌هایی مانند سفر هوشمند تدوین شود تا کسب و کارها بویژه در بخش خدمات با کمترین آسیب مواجه شوند.

ویروس کرونا از اسفند سال گذشته در کشور شیوع پیدا کرد و تاکنون حدود ۶۸۲ هزار نفر به‌طور قطعی به آن مبتلا شدند و شمار جان‌باختگان کرونا به بیش از ۳۸ هزار نفر رسید.

منبع: ایرنا