به گزارش برنا، متن مصاحبه تفصیلی «قنادباشی»، کارشناس مسائل خاورمیانه، با خبرگزاری برنا به شرح زیر است:
تحولات یمن را چگونه ارزیابی می کنید؟
6 فروردین دقیقا 6 سال از جنگ یمن می گذرد. اگر بخواهم یک تصویر کلی بدهم یک شکستی بسیار مضحکانه هم عربستان و هم حامیان او در این جنگ متحمل شدند. قرار این بود که یمن ضعیف با مشکلات فراوان اقتصادی در همان هفته های اول تسلیم شده و یک طرحی به عنوان طرح شورای همکاری خلیج فارس برای تعیین حکومت یمن به اجرا گذاشته شود اما در این 6 سال اتفاق مهمی که افتاده، این است که عربستان در این جنگ در باتلاق فرو رفته و ارتش یمن و نیروهای مردمی یعنی جنبش انصارالله توانستند به موفقیت های چشمگیر و پیش بینی نشده دست پیدا کنند
یکی از این موفقیت ها موشک های دوربرد هست که همه خاک عربستان را تحت پوشش قرار می دهد، علیرغم محاصره بسیار شدیدی که یمن از هوا و زمین و دریا دارد، خودشان این موشک را ساختند و توانستند به آن دست پیدا کنند. همچنین در زمینه پهپاد هم قدرت پیدا کردند علاوه بر این در زمین هم، واقعا به طور چشمگیری ظاهر شدند. این از اعجاب و از شگفتی های عصر ماست که کشوری در این محاصره شدید نظامی باشد و از دریا و زمین محاصره شود، ولی بتواند علیرغم مشکلات زیاد چنین از خودش دفاع کند.
شکست عربستان تنها شکست یک کشور نیست
اگر در ویتنام شاهد دفاع مردم در برابر آمریکایی ها در جنگ 15 ساله بودیم، در آنجا مردم بوسیله طرح های محلی مثل استفاده از جنگل و زنبور و دامهای بومی سربازان دشمن را هلاک می کردند و ویتنامی ها بصورت شبانه و چریکی حرکت می کردند اما در اینجا جنگ تمام عیار، زمینی و هوایی است و مردم یمن در دریا به خوبی ظاهر شدند. یمن یک سوم ایران وسعت دارد و دفاع از چنین سرزمینی که یک سوم ایران وسعت دارد در برابر عربستان که بزرگترین خریدار سلاح در جهان در این 4 ساله گذشته بوده، بسیار سخت است. گویی شکست عربستان تنها شکست یک کشور نیست شکست همه کسانی است که به این کشور سلاح می فروختند.
طی 40 ساله گذشته عربستان رکورد خرید سلاح را در جهان شکسته است. بالاترین تسلیحات را دریافت کرده و آموزش های لازم توسط مستشاران آمریکایی، انگلیسی و حتی اسرائیلی را دیده اند اما الان در جنگ با یمن شکست خوردند. شهر مأرب را در بهمن و اسفند، محاصره کردند و نزدیک است که این شهر آزاد شود، این شهر که آزاد شود یعنی آخرین سنگر است و دسترسی آنها به یمن کاهش پیدا می کند. ستون های آنها بهم ریخته شده و منابع بزرگ نفت، گاز و سد بزرگ مأرب در اختیار انصارالله قرار گرفته است. لذا آنچه که اتفاق افتاده صحنه بسیار جالبی است و بایدن می گوید که ما از عربستان حمایت نمی کنیم در واقع قیام می دهد به انصارالله که سلاحش را زمین بگذارد.
انصارالله می گوید که آقای بایدن شما اگر طرفدار صلح هستید اول جنگ را متوقف کنید و محاصره را بردارید اما اینکه ما سلاح نمی دهیم شما سلاحتان را زمین بگذارید این یک حیله است زیرا در آستانه پیروزی نیروهای مردمی برای باز پس گیری سرزمین های اشغالی یعنی مأرب هستند. برای آمریکایی ها که متحد آنها در منطقه شکست می خورد خیلی خفت بار است و برای بازار تسلیحات آنها هم بد است. ثابت شد که سلاح آمریکایی و آموزش های آمریکایی نمی تواند یک کشور را در نبرد موفق کند و این بسیار مهم بوده و بزرگتر از پیروزی، آزادسازی و اخراج متجاوزین از یمن است.
با توجه به پیشرفت نیروهای یمن و انصارالله در تولید و استفاده از تجهیزات نظامی از جمله موشک و پهپاد چطور این مسئله در تغییر معادلات می تواند موثر باشد؟
از روزی که موشک ها و پهپادها به کار گرفته شد پیوسته ارتقاء پیدا کرده یعنی اول موشک ها در نقاط مرزی برای پایگاه های نزدیک مرز استفاده می شدند اما الان حالت پوششی دارند. هفته گذشته چندین موشک تا نزدیک خلیج فارس به محدوده صادراتی نفت اصابت کرد. قدرت حملاتی و پروازی یمن بیشتر شده و ارتقاء پیدا کرده اما در معادلات جنگ کسی برنده است که بتواند در مقابل دشمن، توانمندی قابل ملاحظه ای که او را در عرصه ای متوقف کند به دست آورد. توانستند هواپیما بسازند اما قدرت موشکی جنگ های امروزی موثرتر از هواپیماست. رفت و برگشت هواپیما مهم است که برود و سالم برگردد اما موشک لازم نیست که برگردد لذا قدرت موشکی آنها با مجموع هواپیماهای عربستان برابری می کند. یمنی ها هر نقطه از عربستان را که بخواهند به طور دقیق با نقطه زن می توانند بزنند و این خیلی اهمیت دارد.
پهپادها هم می تواند از همه نیروهای دشمن و تسحیلات آنها عکس بگیرد چون آنها ماهواره ندارند با پهپاد رصد می کنند که این یک ضربه بزرگ است، اینکه عربستان می گوید صلح یعنی اینکه آنها به بن بست رسیدند و این یک اعتراف است. یمن ضعیف در محاصره اقتصادی در برابر کشوری که درآمدهای آن افزایش پیدا کرده توانسته مقاومت کند و این شگفت انگیز است.
این مقاومت 6 ساله به صورت یک افسانه است و مردم بسیاری از کشورها از آن یاد خواهند کرد که کشورهای ضعیف، اگر اراده کنند می توانند در برابر قدرت نظامی و خریدار بزرگترین تسلیحات آمریکایی که مورد حمایت آمریکا است، بایستند و این نقطه عطف در تاریخ بشر است. همیشه آمریکایی ها با تحریم نظامی کشورها را می ترساندند و ملت ها را به تسلیم وا می داشتند اما در اینجا آنچه که اتفاق افتاده عکس این است.
عربستان تا کجا به این درگیری ادامه می دهد؟
عربستان جنگ را با اراده خودش آغاز نکرده، جنگ مهم منطقه ای است و با چراغ سبز آمریکایی ها و انگلیسی ها وارد آن شدند البته بعضی ها می گویند چراغ سبز نبود اراده از خودشان هم بود و دستوری بود که باید انجام می دادند یعنی این جنگ را جنگ وکالتی نامیدند که از جانب آمریکا و انگلیس طراحی شد که نگذارند منطقه یمن به دلیل اشراف به بزرگترین و اصلی ترین آبراه تجارت جهان و اینکه بسیار استراتژیک است، تجارت جهانی را به گروگان بگیرد. آنها نمی خواهند حکومت مردمی روی کار بیاید لذا جنگ یمن آغاز شد. 5 سال است که طالب پایان جنگ هستند و آمریکا و عربستان تحلیل می کنند که اگر جنگ را پایان دهند اتفاق بزرگی می افتد زیرا زمینه برای تقویت و قوت پیدا کردن جنبش انصارالله بسیار بیشتر می شود و انصارالله به عنوان قدرتی که توانسته عربستان را شکست دهد ظاهر می شود و آنها این را نمی خواهند. نماینده سازمان ملل آمد ایران برای چه؟ برای اینکه از ایران تضمین بگیرد اگر جنگ پایان پیدا کرد کاری نکنند که یمن در مسیر پیوستن به کشورهای محور مقاومت قرار بگیرد و آنها از پایان جنگ می ترسند که این خودش بسیار مهم است.
نقش ایران در آینده یمن چگونه است؟
ما یک سری اشتراکاتی داریم که این اشتراکات می تواند نشان دهنده روابط بسیار خوب بین دو کشور باشد. ما با ونزوئلا که آنطرف اقیانوس اطلس و لیبی که یک کشور آمریکای جنوبی است مواضع مشترک اقتصادی داریم چون در مواضع ضد آمریکایی مشترک هستیم، با توجه به پولی که ونزوئلا دارد برای نفت می تواند برخی از کالاهای ما را بخرد. لذا مواضع ما و ونزوئلا در برخورد با آمریکایی ها مشترک است. در منطقه اگر چنین کشوری باشد که با ما مواضع مشترکی داشته باشد طبیعتا به سمت یک روابط نزدیک می رویم.
مردم یمن مثل ونزوئلا دارای مواضع مشترک با ما هستند، چاوز 5 بار به ایران آمد چون آنها هم ضدآمریکایی بودند. بسیاری از یمنی ها شیعه هستند و نسبت به اسلام دیدگاه مشابه ما را دارند. لذا اگر جنگ پایان پیدا کند دو کشور به سمت یک وحدت اصولی پیش خواهند رفت. ما دو کشور می توانیم با هم کار کنیم، یمنی ها می دانند ما در سنگ های قیمتی خریدار خوبی هستیم در برخی معادن که ما نداریم می توانیم از یمن استفاده کنیم. از آن طرف هم ما یک سری تولیداتی داریم که یمنی ها می توانند خریدار آن باشند و استفاده کنند. طبیعی است که این هم می تواند باعث پیوند دو کشور شود، نیازهای دو کشور را رفع کند و باعث وحدت شود.
حکومت عربستان به سستی و فروپاشی پیش می رود
آینده یمن را چگونه می بینید؟
تا زمانی که یمنی ها به ایستادگی ادامه دهند قطعا به پیروزی دست خواهند یافت. 4 سال قبل از انتخابات ما در الجزایر حدود یک میلیون نفر کشته دادند تا بالاخره فرانسه را از کشورشان بیرون کردند و آمدند در صحنه سیاسی ایستادند. در موضع یمن هم همینطور است و این کشور با یک دیکتاتوری فرسوده می جنگند و دوران دیکتاتوری گذشته است، این دیکتاتوری را نمی شود حفظ کرد. لذا حکومت عربستان به سستی و فروپاشی پیش می رود و توانمندی آمریکایی از بین می رود ولی یمنی ها مقاوم هستند و باتوجه به اینکه در اوایل جنگ، یک وعده صبحانه می خوردند و با سختی خودشان را عادت دادند آینده روشنی خواهند داشت. اینها استعداد بسیار خوبی دارند که بتوانند با پیشرفت ها همراه شوند و مشکل الان این است که کشورشان در موقعیتی است که همه کشورهای دنیا به آن دسترسی دارند و اگر یمن در هر جای دیگر دنیا بود، الان جنگ تمام شده بود. 8