نمایش تصویر غیر واقعی از زنان در آثار سینمایی، نوعی خشونت فرهنگی علیه آن ها است

رویا افشار بازیگر سینما و تئاتر در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: برخوردی که سینمای ما با زن دارد همان برخوردی است که در جامعه با آن صورت می‌گیرد و همانطور که در جامعه با وجود هویتی که دارد قرار نیست هویتی برایش تعریف شود در سینما هم قرار نیست پرداخت درستی به شخصیت‌های زن داشته باشیم.

افشار تصریح کرد: اگر پرداختی به معضلات زنان در سینما صورت گیرد بسیار اندک و انگشت‌شمار است و تنها سینماگرانی به این موضوع پرداخته‌اند که خیلی مستبد نگاه می‌کنند و باقی پرداخت‌ها کاملاً ساده‌انگارانه و پیش پا افتاده است. منظور من از فیلمسازان با نگاه مستبد به جامعه روشنفکر سینماگر ما برمی‌گردد که چون جامعه ما در شرایطی خاص قرار دارد افراد در حوزه‌های مختلف تفکر سعی دارند استبدادی عمل کنند تا در هر جریان فکری حل نشوند و یا جریان‌های مختلف آن‌ها را به نفع خود مصادره نکنند.

این بازیگر در ادامه گفت: در دوران جنگ تحمیلی وقتی قرار بود از بزرگی یک شهید در اثری سینمایی بگوییم به سراغ مادر یا همسرش می‌رفتیم و اجر و قربی که این مادر و همسر داشتند به شهید وجهه‌ای نورانی‌تر می‌داد اما تمام پرداخت‌های ما به شخصیت زنان در همین محدوده باقی ماند و این در حالی است که ما علاوه بر مادران و همسران شهدا در حوزه‌های مختلف زنان کارگر، متخصص، پزشک و... بسیاری داریم که متأسفانه سینمای ما توجهی به آن‌ها ندارد چرا که سینما امروز به یک هنر سفارشی تبدیل شده است.

او افزود: نه تنها سینما که هر هنر دیگری می‌تواند به معضلات جامعه بپردازند و نقشی سازنده داشته باشد و سینما هم با نگاهی درست به مردم و جامعه می‌تواند در حل مشکلات و معضلات سازنده عمل کند. خشونت علیه زنان تنها برخورد فیزیکی محسوب نمی‌شود، قرار نیست حتماً زنی را در آتش بسوزانند یا با چاقو تهدیدش کنند که بگوییم خشونتی علیه زنان رخ داده، خشونت می‌تواند برخوردهای غیرانسانی باشد. زن را اگر به عنوان انسان نگاه نکنیم محدودیت‌هایی برای او قائل می‌شویم و اگر همین نگاه را به مرد هم داشته باشیم برای او محدودیت‌هایی قائل خواهیم شد که در رفتار، گفتار، شغل و هویت اجتماعی‌اش تأثیرگذار است و این محدودیت‌ها منجر به برخوردهای این دو با هم می‌شود که تا امروز در جامعه ما منجر به کنار گذاشتن زن یا نپرداختن به مسائل آن شده است.

بازیگر فیلم سینمایی «سرکوب» در ادامه تأکید کرد: در سینمای ما شاید چند اثر معدود را بتوان نام برد که آثاری به یاد ماندنی و تأثیرگذار در حوزه خشونت علیه زنان هستند. فیلم «عروس آتش» یکی از این آثار است. فیلمی که خسرو سینایی نگاهی فوق‌العاده به مسئله‌ مطرح شده در فیلم دارد و مشخص است که او جامعه را با نگاهی تحلیلی بررسی کرده و به کشف معضلاتش رسیده و حال با نگاهی هنری اثری درخشان و در خور ساخته است. متأسفانه ما امروز در آثار سینمایی‌مان موضوعات را سخیف می‌کنیم و هنگامی که به سراغشان می‌رویم هم نگاهی سازنده نداریم. وقتی زن را در اکثر آثار سینمایی با اجبار هویت بخشیدن به خانواده یا ارتباط سکانس‌ها وارد قصه می‌کنیم و هیچ باری از درام را به دوشش نمی‌اندازیم خود یک خشونت فرهنگی علیه زنان می‌تواند به حساب بیاید و به نظر من در هنر سفارشی این خشونت را می‌توان به وضوح دید. پرداختن به شخصیت زنان در آثار سینمایی به طوری که هیچ ربطی به جامعه ندارند را هم می‌تواند مصداق خشونت علیه زنان دانست.